Program Polska-Słowacja wyróżnia się wysokim poziomem wydatkowania środków unijnych. Na koniec 2018 roku było to 28,4% jego budżetu, co uplasowało go na 11 miejscu wśród wszystkich 76 programów współpracy transgranicznej INTERREG w Europie. Wartość zawartych umów na realizację projektów wyniosła 74% dostępnych środków. Jest to wynik wyższy o 3% od „średniej” europejskiej.

W grudniu 2018 r. budżet programu został zwiększony o 23,6 mln euro. Dzięki czemu polscy i słowaccy beneficjenci mają do dyspozycji ponad 178 mln euro na współpracę transgraniczną na lata 2014-2020.

"Jesteśmy zadowoleni z postępów realizacji programu Polska-Słowacja. Jego sprawne wdrażanie to zasługa jakościowo dobrych projektów. Te dobre wyniki to także efekt świetnej współpracy polskich i słowackich partnerów oraz instytucji zaangażowanych w zarządzanie programem" – powiedział wiceminister inwestycji i rozwoju Adam Hamryszczak.

Sukcesy programu – rozwój turystyki pogranicza

Podczas czterech lat wdrażania programu polsko-słowacki Komitet Monitorujący przyznał dofinansowanie w wysokości ponad 128 mln euro. Wsparcie uzyskły 52 transgraniczne przedsięwzięcia (nie licząc mikroprojektów).

W 2018 roku beneficjenci ukończyli realizację pierwszych projektów. Najwięcej, bo aż 18 dużych inwestycji oddano do użytku w wiodącym obszarze tematycznym programu, tj. ochronie i rozwoju dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego pogranicza”. Wśród nich znalazł się projekt flagowy „Szlak Maryjny - Światło ze Wschodu" oraz wyróżniony w konkursie Komisji Europejskiej RegioStars Awards 2018 (konkurs na najciekawsze projekty unijne) projekt „Torfowiska wysokie – europejski unikat polsko-słowackiego pogranicza”.

Projekt zrealizowała gmina Czarny Dunajec w partnerstwie z Orawskim Muzeum Pavla Orszagha Hviezdoslava w Dolnom Kubine. W jego wyniku otwarto dla zwiedzających dwie placówki przyrodnicze z multimedialnymi ekspozycjami unikatowych na skalę europejską torfowisk. Jedna z nich znajduje się w zabytkowym budynku w Chochołowie, a druga w renesansowej plebanii na dziedzińcu Zamku Orawskiego na Słowacji.

Projekt „Szlak Maryjny” jest z kolei nową ofertą turystyczną, która połączyła w jedną trasę pielgrzymkową sanktuaria i miejsca kultu maryjnego pogranicza. Inspiracją koncepcji projektu jest najbardziej znany średniowieczny szlak pielgrzymkowy Camino de Santiago. Inwestycję zrealizowały parafie rzymsko- i greckokatolickie (Gaboltov, Levoča, Krosno, Litmanová, Ľutina), a także zgromadzenia: Księży Misjonarzy Saletynów-Dom Zakonny, Klasztor Znalezienia Krzyża Świętego Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych (Franciszkanów), Towarzystwo Jezusowe Dom Zakonny w Starej Wsi

Mamy dobry plan na 2019

W tym roku Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju planuje zawrzeć jeszcze więcej umów na realizację przedsięwzięć niż w poprzednim roku. Już w styczniu dofinansowaliśmy trzeci etap realizacji flagowego projektu „Historyczno-kulturowo-przyrodniczy szlak wokół Tatr”, którego partnerem wiodącym jest Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej TATRY z o.o. Jeszcze w tym miesiącu podpiszemy umowę z powiatem leskim na realizację inicjatywy „Porta Rusica - z Połonin w Bieszczady”.

Wkrótce rozpoczniemy drugi etap podpisywania umów na realizację projektów z tzw. listy rezerwowej dziedzictwa. Dofinansowanie tych przedsięwzięć jest możliwe dzięki dodatkowym środkom, które zasiliły budżet programu w  grudniu 2018 r. Chcemy, aby do końca roku liczba transgranicznych projektów we wszystkich trzech obszarach tematycznych była nie mniejsza niż 65.