Kraśnik jest jednym ze 139 średniej wielkości miast w Polsce, które mają szansę otrzymać wsparcie na rozwój z Polsko-Szwajcarskiego Programu Rozwoju Miast. Jest to program finansowany z drugiej edycji Funduszy Szwajcarskich dla Polski i realizowany ze Związkiem Miast Polskich, a MFiPR pełni rolę jego operatora.

Celem programu jest wsparcie miast, które są zagrożone utratą funkcji społeczno-gospodarczych. Są to miasta, w których np. w wyniku transformacji ustrojowej, upadły duże państwowe przedsiębiorstwa, pojawiły się wyzwania związane z odpływem ludności do największych miast, niską dzietnością, czy zanieczyszczeniem powietrza.

Zachęcamy miasta średniej wielkości do skorzystania z tej unikalnej możliwości rozwojowej i inwestycyjnej. Tutaj na miejscu wiecie najlepiej, gdzie należy zainwestować środki, aby jakość życia w Waszych miastach była jak najlepsza

– mówiła minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz na konferencji prasowej w Kraśniku.

Program Rozwoju Miast ze szwajcarskim wkładem w wysokości ponad 278 mln franków szwajcarskich jest fundamentem nowego Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy mającego na celu zmniejszenie różnic społecznych i gospodarczych, promowanie współpracy dwustronnej i wzmocnienie wymiany wiedzy

– powiedział Ambasador Szwajcarii w Polsce Fabrice Filliez.

Kompleksowe projekty

Środki z Polsko-Szwajcarskiego Programu Rozwoju Miast to pieniądze m.in. na:

• finansowanie dla mikro-, małych i średnich firm;
• edukację zawodową;
• efektywność energetyczną i energię odnawialną;
• transport publiczny;
• gospodarkę wodno-ściekową, np. rozwój sieci kanalizacji;
• ochronę przyrody, np. tereny zielone w mieście, parki, edukację ekologiczną, zbieranie deszczówki;
• zarządzanie odpadami;
• inwestycje w zdrowie, np. w przychodnie i szpitale;
• rozwój społeczeństwa obywatelskiego, czyli np. dla organizacji pozarządowych, które robią mnóstwo dobrego w naszych miastach.

Chodzi o duże projekty, o wartości pomiędzy 44 a 80 mln zł, które wpisują się strategie rozwoju miasta. Ważne, aby przygotowane inicjatywy miały charakter kompleksowy – były  inwestycjami zarówno infrastrukturalnymi, jak i społecznymi, które zaangażują mieszkańców i organizacje społeczeństwa obywatelskiego.

Jak będzie wyglądać nabór

Miasta mogą liczyć nawet na dofinansowanie w wysokości 100 proc. wydatków. Finalnie, na wysokość wsparcia w każdym przypadku będą miały wpływ przepisy o pomocy publicznej.

Nabór będzie dwuetapowy. Miasta mają prawie 10 miesięcy (do 16 grudnia 2024 r.) na złożenie wstępnych propozycji projektów, a później, po wyborze finalistów, 5 miesięcy na ostateczne przygotowanie swoich przedsięwzięć. Miastom  w przygotowaniu i realizacji projektów pomogą eksperci ze Związku Miast Polskich i ze Szwajcarii. Ostatecznie na dofinansowanie może liczyć kilkanaście miast.

Wszystkie informacje i dokumenty dostępne są na stronie www.programszwajcarski.gov.pl

Wsparcie poparte badaniami

Polska Akademia Nauk (PAN) przeprowadziła badania, stworzyła, a następnie zaktualizowała w 2019 r. listę średnich miast, które są zagrożone utratą funkcji społeczno-gospodarczych.

Wyniki analiz PAN zostały uwzględnione w Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego do 2030 roku. Uznano, że te miasta wymagają kompleksowego wsparcia. W praktyce oznacza to, że będą otrzymywać finansowanie z różnych źródeł. Jednym z takich źródeł są właśnie Fundusze Szwajcarskie dla Polski, z których zdecydowana większość trafi właśnie na rozwój średnich miast.

O Szwajcarsko-Polskim Programie Współpracy

Nabór dla miast jest pierwszym w ramach drugiej edycji Funduszy Szwajcarskich dla Polski (formalnie: Szwajcarsko-Polski Program Współpracy). To pieniądze na zmniejszanie różnic społeczno-gospodarczych w UE.

Nasz kraj jest największym beneficjentem drugiej edycji (dla 13 krajów przeznaczono 1,3 mld franków szwajcarskich).

Szwajcaria przyznała Polsce 320,1 mln franków szwajcarskich na Szwajcarsko-Polski Program Współpracy. Do tej puli należy doliczyć również wkład krajowy, co daje w sumie kwotę 375,458 mln franków szwajcarskich.

Podział tych funduszy przedstawia się następująco:

• Polsko-Szwajcarski Program Rozwoju Miast – 327,882 mln franków szwajcarskich (278,7 mln wkładu Szwajcarii i 49,182 mln wkładu Polski);
• Program Badania Naukowe i Innowacje – 41,176 mln franków szwajcarskich (35 mln wkładu Szwajcarii i 6,176 mln wkładu Polski);
• Pomoc Techniczna (w tym Fundusz Przygotowawczy) – 6,4 mln franków szwajcarskich.

Wdrażanie (kwalifikowalność wydatków) drugiej edycji Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy zakończy się w grudniu 2029 r.