Dzięki trzem edycjom programu Polska-(Białoruś)-Ukraina zrobiliśmy wiele dobrego dla pogranicza polsko-ukraińskiego i Podkarpacia. Za stosunkowo niewielkie środki z budżetu Unii Europejskiej dofinansowaliśmy budowę nowych dróg, poprawiliśmy dostęp do czystej wody, przyczyniliśmy się do budowy i wyposażenia szpitali. Wszystko we współpracy z lokalnymi społecznościami i samorządami z pogranicza Polski i Ukrainy

– powiedziała wiceminister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak.

W konferencji wzięli udział przedstawiciele Komisji Europejskiej, polskich i ukraińskich samorządów, organizacji pozarządowych i administracji, którzy od dwudziestu lat inicjują i z sukcesem realizują wspólne projekty na pograniczu polsko-ukraińskim. Wśród uczestników byli m.in., Wicewojewoda Jolanta Sawicka, Wicemarszałek Piotr Pilch oraz Konsul Generalna RP we Lwowie, Eliza Dzwonkiewicz i Konsul Generalny Ukrainy w Lublinie, Oleh Kuts.

W drugiej części wydarzenia ogłoszono pierwszy nabór projektów konkursowych w ramach Programu Interreg NEXT Polska-Ukraina 2021-2027. Budżet programu to ponad 187 mln euro, a maksymalne dofinansowanie dla projektów to aż 90%. 

W ramach pierwszego naboru wniosków, partnerzy z Polski i Ukrainy będą mogli otrzymać unijne środki na wspólne projekty z priorytetów Zdrowie (budżet 37 mln euro) oraz Środowisko (budżet 43 mln euro).
W związku z trwającą wojną w Ukrainie, szczególne znaczenie będą miały projekty z zakresu ochrony zdrowia. Wspieramy zarówno szkolenia specjalistów, jaki i zakup sprzętu i inwestycje w niezbędną infrastrukturę. Liczymy na to, że istotnym elementem polsko-ukraińskich projektów będzie systemowa pomoc osobom poszkodowanym w wyniku rosyjskiej agresji. 

Natomiast w priorytecie Środowisko czekamy na projekty dotyczące łagodzenia i dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania skutkom katastrof naturalnych, zwiększenia dostępu do dobrej jakości wody i zrównoważonej gospodarki wodnej, ochrony bioróżnorodności oraz redukcji wszelkich rodzajów zanieczyszczeń. Pierwsze rozstrzygnięcia planujemy jeszcze w tym roku.

Współpraca transgraniczna Polski i Ukrainy to długoletnia opowieść o otwartości i przełamywaniu stereotypów, wytrwałości, również w bardzo trudnych czasach i nadziei na pomyślną przyszłość. Dziś otwieramy  kolejną kartę wspólnych relacji – oficjalnie otwieramy program Interreg NEXT Polska-Ukraina 2021-2027. Jestem przekonana, że zapiszemy ją mądrze i odpowiedzialnie

– podsumowała wiceszefowa MFiPR. 

Obszar Programu Interreg NEXT Polska-Ukraina 2021-2027 obejmuje w Polsce województwa podkarpackie, lubelskie, podlaskie oraz część mazowieckiego oraz zachodnie obwody Ukrainy: wołyński, lwowski, zakarpacki, rówieński, tarnopolski i iwanofrankiwski. 

Rolę instytucji zarządzającej programem pełni Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.
Sekretariat Gabinetu Ministrów w Ukrainie pełni funkcję instytucji krajowej i koordynuje wdrażanie programu po stronie ukraińskiej. 

Program będzie wspierał realizację projektów w ramach następujących 5 priorytetów: 

Priorytet 1: Środowisko

• wspieranie przystosowania się do zmian klimatu i zapobiegania ryzyku związanemu z klęskami żywiołowymi i katastrofami, a także odporności, z uwzględnieniem podejścia ekosystemowego,
• wspieranie dostępu do wody oraz zrównoważonej gospodarki wodnej,
• wzmacnianie ochrony i zachowania przyrody, różnorodności biologicznej oraz zielonej infrastruktury, w tym na obszarach miejskich, oraz ograniczanie wszelkich rodzajów zanieczyszczenia.

Priorytet 2: Zdrowie

• zapewnianie równego dostępu do opieki zdrowotnej i wspieranie odporności systemów opieki zdrowotnej, w tym podstawowej opieki zdrowotnej, oraz wspieranie przechodzenia od opieki instytucjonalnej do opieki rodzinnej i środowiskowej.

Priorytet 3: Turystyka

• wzmacnianie roli kultury i zrównoważonej turystyki w rozwoju gospodarczym, włączeniu społecznym i innowacjach społecznych.

Priorytet 4: Współpraca

• zwiększanie sprawności administracji publicznej w drodze wspierania współpracy prawnej i administracyjnej oraz współpracy między obywatelami, podmiotami społeczeństwa obywatelskiego i instytucjami, w szczególności w celu wyeliminowania przeszkód prawnych i innych przeszkód w regionach przygranicznych.
• budowanie wzajemnego zaufania, w szczególności poprzez wspieranie działań ułatwiających kontakty międzyludzkie.

Priorytet 5: Granice

• rozwój infrastruktury przejść granicznych oraz szkolenia dla służb mundurowych.

Program jest skierowany do:

• jednostek samorządu terytorialnego i jednostek im podległych,
• służb, inspekcji i straży,
• państwowych jednostek budżetowych,
• organizacji pozarządowych, izb handlowych, gospodarczych i biznesowych.

W ramach programu będą realizowane:

• duże projekty infrastrukturalne (wybrane w trybie pozakonkursowym, zawierające komponent infrastrukturalny o wartości co najmniej 2,5 mln euro), 
• projekty konkursowe (o wartości dofinansowania od 100 tys. do 2,5 mln euro),
•  oraz mikroprojekty (o wartości dofinansowania do100 tys. euro). 

Konferencja była pierwszym z serii 20 wydarzeń na 20-lecie Programu zorganizowanych w 2023r. (10 w Polsce, 10 w Ukrainie). Będą one prezentowały rezultaty projektów, a do wspólnej organizacji zostaną zaproszeni dotychczasowi beneficjenci projektów. Wydarzenia będą dniami otwartymi w projektach.