Środki z Funduszy Europejskich od lat wspierają polskie rodziny w walce z dziedziczoną biedą. Od czasu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej skala problemu w społeczeństwie zmniejsza się stopniowo. Wciąż jednak są obszary, w których problemem jest ubóstwo i wykluczenie społeczne. Mamy też do czynienia ze zjawiskiem dziedziczenia biedy, czyli sytuacji, gdy ubóstwo rodziców i sąsiedztwa powoduje biedę w dzieciństwie kolejnego pokolenia.

Konkurs „Wygrana Rodzina”  jest realizowany jako innowacja społeczna – wsparcie będzie uruchamiane tam, gdzie dotychczasowa pomoc społeczna okazała się niewystarczająca lub nieskuteczna. Zależy nam, by tego typu projekty innowacji społecznych w ramach współpracy miasta czy gmin z organizacjami pozarządowymi, z wykorzystaniem Funduszy Europejskich wspierały wyjście z zaklętego kręgu biedy

– powiedziała minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz na konferencji prasowej na warszawskiej Pradze Północ, gdzie realizowany był pilotażowy program wsparcia rodzin zagrożonych zjawiskiem dziedziczonego ubóstwa pn. „Praski kokon”.

Chciałabym zwrócić uwagę na takie właśnie projekty. One nie są wielkie swoją skalą finansową. One nie są wielkie jak spektakularne drogowe inwestycje, ale są wielkie efektem dla bardzo konkretnych małych ludzi - małych w sensie wieku. Dla ludzi, którym jeśli w geście solidarności społecznej nie podamy ręki, nie pomożemy, to oni w tym kręgu po prostu zostaną. A dzięki takim projektom innowacji społecznych można tę rękę podać

– dodała szefowa resortu.

„Praski kokon”

W 2016 r.  MFiPR rozpoczął realizację konkursu, którego celem było stworzenie nowych rozwiązań w obszarze walki z problemem dziedziczenia ubóstwa, niosących pomoc całym rodzinom ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży, a następnie ich przetestowanie i włączenie do polityk lokalnych.

Projekty dofinansowane w ramach tego konkursu ze środków POWER 2014-2020 miały się koncentrować na specyfice problemów występujących na różnego typu terenach, na których występuje problem międzypokoleniowej transmisji biedy, np. na obszarach popegeerowskich czy poprzemysłowych dzielnicach miast. Jednym z takich projektów był „Praski kokon”.

Projekt zakończył się sukcesem. Szczególną zaletą projektu był jego wpływ terapeutyczny. Polegał m.in. na tym, że pomoc była zaplanowana w dialogu ze wspieraną rodziną, a nie odgórnie narzucana. Dzięki temu jej członkowie lepiej radzili sobie z sytuacjami kryzysowymi i trudnościami.

Projekt zrealizowało partnerstwo Miasta Stołecznego Warszawa (Lider), Stowarzyszenia Otwarte Drzwi, Fundacji Wspierania Rodzin "Korale", Stowarzyszenia Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL oraz we współpracy z Ośrodkiem Pomocy Społecznej Dzielnicy Praga-Północ m.st. Warszawy.

Na bazie modelu przeciwdziałania dziedziczeniu biedy, który został wypracowany i przetestowany w ramach tego projektu, MFiPR przygotowało model „Wygrana rodzina”.

„Wygrana Rodzina” – dla kogo wsparcie

Program „Wygrana Rodzina” to innowacyjny program, który będzie realizowany na terenach gmin, gdzie występuje koncentracja ubóstwa oraz negatywnych zjawisk, a stan ten „przenosi się” na następne pokolenia. Dotyczy pomocy w konkretnych miejscach – np. w dzielnicach i osiedlach miast.

Konkurs jest realizowany jako innowacja społeczna – wsparcie będzie uruchamiane tam, gdzie dotychczasowa pomoc społeczna okazała się niewystarczające lub nieskuteczna.

Wsparcie z programu polega na kompleksowym objęciu opieką całych rodzin i środowiska, w którym one funkcjonują oraz zaangażowaniu do wsparcia lokalnej społeczności. Dzięki temu rodzina nie jest samotna w procesie zmiany, a najbliższe otoczenie towarzyszy jej w dążeniu do zmiany sytuacji życiowej i motywuje do pracy.

Szczególna uwaga będzie skierowana na dzieci i młodzież, dlatego że aby skutecznie przeciwdziałać zjawisku dziedziczenia biedy, należy wyrównywać szanse pokolenia znajdującego się na dwóch pierwszych etapach życia – w okresie wczesnego dzieciństwa i w okresie edukacji szkolnej. 

Model oferuje zindywidualizowane, a zarazem wielodyscyplinarne i skoordynowane, oparte na działaniach środowiskowych wsparcie rodziny i jej poszczególnych członków. Dzięki takiemu podejściu rodzina zostanie wyposażona w narzędzia, które przyczynią się, w pierwszej kolejności, do zmiany świadomościowej. Następnie wzmocnione zostaną kompetencje społeczne i opiekuńczo-wychowawcze rodzin. A zaangażowanie do działań lokalnej społeczności, spowoduje, że rodzina nie jest samotna w procesie zmiany, najbliższe otoczenie towarzyszy jej w dążeniu do lepszego wypełniania swoich funkcji i motywuje do pracy, która ma prowadzić do poprawy jej sytuacji życiowej. W trakcie całej współpracy z rodzinami realizowana jest praca środowiskowo-rodzinna.

Ważną rolę we wsparciu rodzin pełni też asystent rodziny, który towarzyszy jej w realizacji wyznaczonych celów.

W konkursie „Wygrana Rodzina” mogą wziąć udział gminy lub ich jednostki organizacyjne, np. ośrodki pomocy społecznej w partnerstwie z organizacjami pozarządowymi, które mają doświadczenie w działalności na rzecz włączenia społecznego. Po zakończeniu finasowania projektów gminy będą zobowiązane do wprowadzenia nowego sposobu wspierania rodzin do lokalnej praktyki.

Maksymalne dofinansowanie pojedynczego przedsięwzięcia wyniesie 3 mln zł.

Więcej informacji na temat konkursu znajdziesz na stronie www.rozwojspoleczny.gov.pl