Porozumienie na szczycie Rady Europejskiej to sukces negocjacyjny premiera Mateusza Morawieckiego i polskiego rządu.  Porozumienie budżetowe zakłada, że wartość całego budżetu UE na lata 2021-2027 wyniesie 1,074 bln euro. Polska z tej puli może otrzymać nawet 770 mld zł. Naszym zadaniem jest teraz przełożenie tych pieniędzy na konkretne programy i inwestycje – mówi minister finansów, funduszy i polityki regionalnej Tadeusz Kościński.

Deklaracja w sprawie mechanizmu praworządności – obiektywne i precyzyjne kryteria

Mechanizm praworządności ma być stosowany obiektywnie i sprawiedliwie oraz nie naruszać traktatowych kompetencji państw członkowskich. Jednocześnie, mechanizm ten będzie mógł zostać użyty dopiero w momencie, kiedy Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wypowie się na temat jego zgodności z unijnym prawem. W deklaracji przyjętej przez Radę Europejską wzmocniono ponadto tzw. hamulec bezpieczeństwa. Oznacza to, że jeżeli Komisja Europejska będzie chciała rozpocząć proces odebrania krajowi unijnych funduszy, to kraj ten będzie mógł poprosić szefa RE o przeniesienie sprawy na najbliższy unijny szczyt.

Powiązanie mechanizmu praworządności z budżetem UE – bez deklaracji przyjętej przez Radę Europejską – zagrażałoby suwerenności Polski oraz innych państw UE. Same przepisy warunkujące wydawanie środków unijnych zawierały bowiem ogólne kryteria i były podatne na bardzo szeroką interpretację. Była to próba ominięcia traktatów europejskich i podkopania zaufania pomiędzy unijnymi krajami. Arbitralne i polityczne stosowanie mechanizmu praworządności stwarzało bowiem stan niepewności prawnej i mogło w przyszłości zagrozić spójności całej Unii Europejskiej.

Polityka spójności

Środki  wynegocjowane przez nasz kraj w ramach unijnego budżetu na lata 2021-2027 pomogą wzmocnić polską gospodarkę oraz szybciej wyjść z kryzysu wywołanego przez COVID-19.
Z polityki spójności, czyli na inwestycje w infrastrukturę, energetykę, przedsiębiorczość, ochronę środowiska, cyfryzację, sprawy społeczne, Polska otrzyma około 66,8 mld euro. Nadal będziemy największym beneficjentem polityki spójności w UE.

W MFiPR powstaje Umowa Partnerstwa na lata 2021-2027, czyli najważniejszy dokument, który pokaże, jak będzie można wykorzystać fundusze unijne, oraz poszczególne programy operacyjne. Resort ma już założenia Umowy Partnerstwa. Po wszystkich uzgodnieniach i akceptacjach po stronie polskiej dokument ma trafić do Komisji Europejskiej.

Fundusz Odbudowy

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej wspólnie z regionami i pozostałymi resortami tworzy Krajowy Plan Odbudowy, który będzie podstawą do sięgnięcia po pieniądze z Funduszu Odbudowy. W ramach Instrumentu na Rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności Polska będzie miała do dyspozycji około 57 mld euro na dotacje i pożyczki.
Fundusz Odbudowy ma dwa główne cele: odbudowę i przywracanie odporności systemów gospodarczych oraz przygotowanie na przyszłe, nieprzewidziane okoliczności.  Planujemy rozpoczęcie konsultacji społecznych tych dwóch dokumentów jeszcze w tym roku.

Podczas unijnego szczytu liderzy omówili także m.in. kwestie związane z epidemią COVID-19 oraz uzgodnili nowy cel UE, jeśli chodzi o redukcję emisji gazów cieplarnianych do 20