„Europa w obliczu nowych wyzwań " – pod takim hasłem trwa tegoroczne Forum Ekonomiczne w Karpaczu. Drugiego dnia Forum w dyskusjach panelowych „Inwestycje w regionach. Jak dzięki funduszom zmieniają się europejskie miasta i regiony?” oraz „Odbudowa ukraińskich miast i regionów” uczestniczył minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda. 

Panel „Inwestycje w regionach. Jak dzięki funduszom zmieniają się europejskie miasta i regiony?” z udziałem ministra poświęconym był inwestycjom i innowacjom jako remedium na pandemię.

Jeżeli chcemy, aby Polska się rozwijała, aby rósł poziom życia w Polsce i jej bezpieczeństwo, jeśli chcemy być liczącym się państwem na arenie europejskiej musimy kłaść nacisk na rozwój innowacyjności polskiej gospodarki, zwiększyć nakłady na badania i rozwój oraz rozszerzyć oferty pracy dla naukowców

- powiedział minister Grzegorz Puda.

Miasta innowacyjne to miasta przyjazne dla wszystkich. Innowacyjne i inteligentne miasta to nie tylko systemy sterowania oświetleniem lub ruchem drogowym, to także, a może przede wszystkim, współpraca samorządu z mieszkańcami, edukacja, programy dla seniorów, osób z niepełnosprawnościami

– podkreślił szef MFiPR.

Należy pamiętać, że samorządy wszystkich szczebli myśląc o rozwoju są „skazane” na innowacje. Rozwój regionów w dużym stopniu również zależy od osiągnięcia dostatecznego poziomu w dziedzinie innowacyjności, rozumianej jako zdolność do szybkiego wprowadzania nowoczesnych rozwiązań technicznych i organizacyjnych.

Minister podkreślił, że znaczenie innowacji dla rozwoju regionów zostało dostrzeżone już w pierwszym okresie programowania (w latach 2004-2006), kiedy powstawały pierwsze regionalne strategie innowacji. Obecnie każdy z regionów posiada regionalną strategię inteligentnych specjalizacji, czyli pakiet działań, które mają na celu tworzenie warunków dla rozwoju regionalnej gospodarki w oparciu o inteligentne specjalizacje.
Strategie te wspomagają władze regionalne w budowaniu trwałych struktur na rzecz rozwoju innowacyjności regionu oraz przyczyniają się do wskazania priorytetów rozwoju, określając kierunki polityki innowacyjnej i sposoby optymalizacji regionalnych zasobów (w ujęciu organizacyjnym, infrastrukturalnym i kapitału ludzkiego) wspomagającej innowacyjność, zwłaszcza w odniesieniu do potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw, które dominują w strukturze polskich przedsiębiorstw.

Szef Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej wskazał, że przejawem skuteczności stosowanych rozwiązań i innowacji jest zadowolenie przede wszystkim mieszkańców i przedsiębiorców prowadzących działalność na danym terenie.

W resorcie bardzo dobrze rozumiemy korzyści, jakie płyną z rozwoju innowacyjnych miast i regionów. Jesteśmy też świadomi, że innowacyjne rozwiązania są trudniejsze do wdrożenia i często wymagają skomplikowanych montaży finansowych, ze względu na większy koszt. Dlatego polski rząd, resort którym kieruję jak i wiele różnych instytucji państwowych, na szeroką skalę , poprzez różne instrumenty, wspierają wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań w samorządach, w szczególności w miastach

–  powiedział minister Grzegorz Puda.

Część z nich powstała z inicjatywy MFiPR, jak np. Human Smart Cities czy UrbanLab.  Inwestujemy środki UE w projekty z zakresu e-usług, e-kultury, e-zdrowia, czy też projekty z zakresu zielonej transformacji miast, projekty z zakresu efektywności energetycznej, gospodarki odpadami. 

Jak podkreślił podczas panelu dyskusyjnego minister Puda, z wykorzystaniem środków UE wspierane są krajowe innowacje miejskie, w szczególności rozwiązania związane ze smart cities, w których innowacyjne rozwiązania i technologie (w tym sztuczna inteligencja) wykorzystywane są do lepszego i pełniejszego zaspokajani różnych potrzeb społeczności miejskich. W szczególności chodzi tu o usprawnienia w systemach świadczenia usług użyteczności publicznej i dostawy mediów komunalnych, rozwiązywanie problemów komunikacyjnych i organizacjach, monitoring infrastruktury, zapewnienie bezpieczeństwa, jak i kompleksową ochronę środowiska.

Odbudowa ukraińskich miast i regionów

Skala i ogrom zniszczeń, jakich doświadczyła Ukraina jest bezprecedensowa. Potrzeby finansowe są ogromne. Jak oszacował rząd Ukrainy, plan powojennej odbudowy wyniesie 750 mld dolarów

- powiedział minister Grzegorz Puda podczas dyskusji o odbudowie Ukrainy.

Minister zaznaczył, że istotnym elementem tego planu są inwestycje, dedykowane odbudowie miast i modernizacji sektora mieszkaniowego w regionach oraz odtworzenia zniszczonej infrastruktury socjalnej. Szacunkowy koszt tych inwestycji wynosi około 200 mld euro.

Minister wyraził gotowość naszego rządu do uczestniczenia w procesie obudowy ukraińskich miast i regionów oraz przygotowaniu Ukrainy do członkostwa w Unii Europejskiej.

Nowym elementem współpracy Polski z Ukrainą jest obszar polityki rozwoju i rewitalizacji miast. Dlatego w 2021 r. uruchomiliśmy projekt „Wsparcie administracji publicznej na Ukrainie w implementacji Państwowej Strategii Rozwoju Regionalnego na lata 2021-2027 w obszarze rozwoju i rewitalizacji obszarów miejskich” . Budżet inicjatywy wynosi 3,5 mln zł.

Dodatkowo, w ramach drugiego realizowanego projektu „Wsparcie rozwoju przedsiębiorczości i konkurencyjności ukraińskich regionów” prowadzimy działania na rzecz wspierania ukraińskich mikro, małych i średnich przedsiębiorców, zwłaszcza projektów typu startup, które na skutek zagrożenia wojną relokowały swoją działalność do Polski. 

Będziemy także wspierać odbudowę ukraińskich miast i regionów oraz perspektywę członkostwa Ukrainy w UE w ramach nowej edycji programu współpracy transgranicznej INTERREG NEXT Polska-Ukraina 2021-2027. Mamy na ten cel 187 mln euro

– wyjaśnił minister.

Minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda zaznaczył, że główną siłą napędową procesu odbudowy oraz integracji Ukrainy z Unią Europejską będzie współpraca realizowana przez samorządy oraz przedsiębiorców z obydwu krajów. Przypomniał też, że Polska stała się beneficjentem członkostwa w UE także w związku z dużą rolą samorządów terytorialnych w zarządzaniu Funduszami Europejskimi. Pozwoliło to na wydatkowanie środków w sposób bardziej efektywny oraz lepiej dostosowany do potrzeb rozwojowych miast i regionów. Chcielibyśmy pomóc Ukrainie we wdrożeniu podobnych rozwiązań.