Generalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska

Reynoutria sachalinensis fot. Barbara Tokarska-Guzik

 

Nazwa polska: Rdestowiec sachaliński

Nazwa łacińska: Reynoutria sachalinensis (F. Schmidt) Nakai

Nazwa angielska: Giant knotweed

 

Kategoria stopnia inwazyjności: bardzo inwazyjny gatunek obcy

Kategoria stopnia rozprzestrzenienia w Polsce: gatunek szeroko rozprzestrzeniony

 

Informacje o gatunku

Naturalnym rejonem występowania rdestowca sachalińskiego jest Azja Wschodnia. Do Polski gatunek trafił jako przedmiot celowego transportu i handlu roślinami egzotycznymi. Poza uprawą był odnotowany po raz pierwszy na początku XX w., na południu dzisiejszej Polski (Sudety) i na Pomorzu. Obecnie gatunek występuje na rozproszonych stanowiskach na obszarze całego kraju, a największa koncentracja jego stanowisk znajduje się w południowo-zachodniej i północnej części kraju. Źródłem inwazji są szybko rosnące i regenerujące się kłącza oraz pędy. Nowa roślina może rozwinąć się z niewielkiego fragmentu kłącza oraz pędu zawierających pojedynczy węzeł, umieszczonego w glebie lub w wodzie. Jednak tempo rozprzestrzeniania się gatunku jest wolniejsze w porównaniu do rdestowca ostrokończystego, co odzwierciedla zdecydowanie mniejsza liczba jego stanowisk. Dyspersja kłączy z udziałem wody (szczególnie w czasie okresowych wezbrań rzek czy powodzi) przyczynia się do rozprzestrzeniania roślin wzdłuż dolin rzecznych. Fragmenty roślin oraz nasiona wskutek niezamierzonych działań ludzi mogą być zawlekane m.in. z transportem „zanieczyszczonej” nimi ziemi, maszyn i sprzętu wykorzystywanych podczas prac polegających na umacnianiu brzegów, prac budowlanych związanych m.in. z budową dróg, parkingów, udrażnianiem lub pogłębianiem rowów melioracyjnych, a nawet jako ziemia do ogrodów. Inwazję gatunku ułatwiają jego znaczne rozmiary, szybki wzrost i wysoki potencjał regeneracyjny oraz działanie allelopatyczne, szczególnie nadziemnych części roślin. Kolonizuje szczególnie siedliska nadrzeczne (w tym lasy łęgowe), także ruderalne, gdzie występuje na przydrożach i nieużytkach, a także w miejscach dawnej uprawy m.in. w dawnych parkach dworskich, ogrodach miejskich i przydomowych, cmentarzach; coraz częściej pojawia się na terenach rolniczych. Rdestowiec sachaliński negatywnie wpływa na rodzime gatunki roślin, często uniemożliwiając im wzrost i regenerację m.in. przez ograniczenie dostępu do światła jak również uniemożliwia kiełkowanie ich nasion z powodu tworzenia grubej, wolno rozkładającej się warstwy opadłych liści i łodyg. Łany rdestowca sachalińskiego obniżają różnorodność biologiczną siedlisk naturalnych i półnaturalnych, w tym ekosystemów łęgowych, stanowiąc zagrożenie dla płazów, gadów, ptaków i ssaków, których zasadniczym pożywieniem są m.in. stawonogi.

Mapa występowania gatunku w środowisku przyrodniczym w Polsce w Geoserwisie GDOŚ