„Sosnowiec” - nowy rezerwat planowany w ramach inicjatywy „100 rezerwatów na Stulecie Lasów Państwowych" w województwie lubelskim
11.10.2024
„Sosnowiec” położony jest w najcenniejszym fragmencie doliny środkowego Wieprza. Jest to jedno z nielicznych miejsc na całej długości rzeki, gdzie dolina zachowała naturalny, leśny krajobraz, a który jest urozmaicony licznymi starorzeczami.
W całym kraju trwają konsultacje społeczne w ramach inicjatywy „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych”. My w kolejnym odcinku o nowych, planowanych rezerwatach na terenie naszego kraju prezentujemy „Sosnowiec”.
Odcinek ten powstał przy współpracy i pomocy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie.
„Sosnowiec” jest objęty ochroną w ramach sieci Natura 2000, w formie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Dolina Środkowego Wieprza PLH060005.
Obszar projektowanego rezerwatu sąsiaduje z cennymi, półnaturalnymi krajobrazami otwartymi – łąkami podmokłymi i murawami kserotermicznymi. Jest również schronieniem dla orlika krzykliwego.
Powierzchnia i lokalizacja planowanego rezerwatu
Ochroną rezerwatową mają być objęte grunty Skarbu Państwa w zarządzie Nadleśnictwa Świdnik o łącznej powierzchni 70,87 ha. Planowany rezerwat, zgodnie z podziałem fizjograficznym, położony jest w makroregionie Wyżyny Lubelskiej, mezoregionie Płaskowyżu Świdnickiego.
Administracyjnie jest zlokalizowany jest na terenie gminy Milejów, powiatu łęczyńskiego. Znajduje się w niewielkiej odległości od miejscowości Łańcuchów.
Charakterystyka obszaru
Projektowany rezerwat „Sosnowiec” leży na terasie zalewowej rzeki Wieprz. Wieprz przylegający do północnej strony rezerwatu obfituje w liczne zakola i meandry.
W samym rezerwacie sieć wodną stanowi rzeka Mogilnica, liczne zastoiska wodne, pozostałości starorzeczy Wieprza oraz kanały i rowy melioracyjne. Teren charakteryzuje się dużymi walorami krajobrazowymi, o czym świadczy jego ochrona w formie Nadwieprzańskiego Parku Krajobrazowego.
Przedmiotami ochrony są takie siedliska jak:
- starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion Potamion,
- murawy kserotermiczne,
- niżowe i górskie świeże łąki ekstensywnie użytkowane,
- łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe i olsy źródliskowe.
Flora
W projektowanym rezerwacie są stanowiska pierwiosnka bezłodygowego – gatunku, według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2016), uznanego za wymarły w stanie dzikim na obszarze Polski. W celu utrzymania stanowiska tego skrajnie zagrożonego gatunku, realizowane są działania ochronne polegające na wzmacnianiu populacji osobnikami pochodzącymi z uprawy prowadzonej w ogrodzie botanicznym.
Na obszarze planowanego rezerwatu znajdują się zbiorowiska leśne takie jak:
- łęgi wierzbowe z klasy Salicetea purpureae,
- łęgi olszowe i jesionowe z klasy Querco-Fagetea,
- bory mieszane świeże z klasy Vaccinio-Piceetea,
- lasy mieszane świeże i lasy świeże z klasy Querco-Fagetea,
- nieleśne zbiorowiska wodne z klas: Lemnetea, Potametea oraz szuwarowe z klasy Phragmitetea.
Fauna
Nagromadzenie w rezerwacie tak zwanego "martwego drewna" tworzy dobre warunki do rozwoju chrząszczy saproksylicznych tj. Scaphisoma boreale, Microrhagus lepidus, Corticaria alleni, Aeletes atominarius, Euplectus decipiens, Dromaeolus barnabita, Dirrhagofarsus attenuatus określanych jako rzadkości faunistyczne i gatunki reliktowe lasów pierwotnych.
Gatunki, które są tu objęte ochroną:
- zalotka większa,
- trzepla zielona,
- szlaczkoń szafraniec,
- czerwończyk nieparek,
- czerwończyk fioletek,
- modraszek nausitous,
- modraszek telejus,
- piskorz,
- kumak nizinny
- i wydra.
Obszar projektowanego rezerwatu „Sosnowiec” jest miejscem bytowania orlika krzykliwego. Dla jego zachowania jest tu wyznaczona strefa ochrony ostoi miejsc rozrodu i regularnego przebywania.
Uzasadnienie ochrony
Celem ochrony projektowanego rezerwatu przyrody jest zachowanie cennych zbiorowisk leśnych i miejsc bytowania chrząszczy saproksylicznych. Należą one do rzadkości faunistycznych i gatunków reliktowych lasów pierwotnych.