Główny Inspektorat Ochrony Środowiska

Przewóz czy nagromadzenie odpadów może stwarzać duże zagrożenie dla ludzkiego zdrowia i życia. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska działa we współpracy z Krajową Administracją Skarbową, czy Inspekcją Transportu Drogowego. Dzięki tej współpracy takie działania jak akcja „Nielegalne Odpady” kończą się wieloma zatrzymaniami. Niedopuszczanie do nielegalnych transportów odpadów oraz działania prewencyjne to również główne zadanie Departamentu Zwalczania Przestępczości Środowiskowej GIOŚ.

Nielegalne odpady zatrzymane

Na początku maja nielegalny transport odpadów został zgłoszony przez lubuski Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska oraz Urząd Celno-Skarbowy w Gorzowie Wielkopolskim. Działania kontrolne wykazały, że w transporcie z Niemiec do Polski przewożone były mieszaniny odpadów tworzyw sztucznych, drewna, metalu oraz elementów turbin wiatraka. W transporcie wykryto blisko 90 m³ odpadów. Przemieszczanie odbywało się bez uprzedniego zgłoszenia i odpowiednich zgód wszystkich organów.

Kolejny przykład to działania prowadzone w województwie dolnośląskim. Inspektorzy wykryli nielegalny transport odpadów tworzyw sztucznych, papieru, opon i innych odpadów gumy. Jak wynika z ich ustaleń ilość przewiezionych odpadów w ostatnich latach to blisko 2 500 ton. Ładunki nie posiadały odpowiednich zezwoleń i dokumentów na międzynarodowy przewóz.

Odpady zagrażające zdrowiu i życiu

Ponadto, w województwie mazowieckim Inspekcja Ochrony Środowiska stwierdziła nagromadzenie odpadów stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzi oraz dla środowiska. Odpadami okazały się mauzery, które wypełnione były niezidentyfikowaną substancją (najprawdopodobniej odpadami niebezpiecznymi). W otoczeniu pojemników wyczuwalny był specyficzny zapach chemiczny. W trakcie prowadzonych oględzin potwierdzono wyciek substancji do gleby. Centralne Laboratorium Badawcze GIOŚ pobrało do badań próbki gleby z ujawnionego wycieku oraz próbkę wody z rowu melioracyjnego. Oprócz tego, również jednostka chemiczna PSP dokonała pobrania próbek z pojemników do analizy jakościowej.

Coraz wyższe kary

W 2022 roku w życie weszła ustawa, która znacząco zaostrzyła sankcje wobec podmiotów dopuszczających się wykroczeń i przestępstw przeciwko środowisku. Od tego momentu za nielegalne transgraniczne przemieszczanie odpadów niebezpiecznych grozi do 12 lat pozbawienia wolności.  W przypadku skazania sprawcy za przestępstwo przeciwko środowisku znowelizowana ustawa wprowadza również możliwość zastosowania nawiązki na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w wysokości od 10 tys. do 10 mln zł.