Główny Inspektorat Ochrony Środowiska

Ochrona środowiska przed polami elektromagnetycznymi (PEM), na podstawie art. 121 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu środowiska poprzez utrzymanie poziomów pól elektromagnetycznych w granicy poziomów dopuszczalnych, a w przypadku ich przekroczenia, na ich zmniejszeniu.

Zadania w tym zakresie Inspekcja Ochrony Środowiska realizuje przeprowadzając kontrole w terenie podmiotów prowadzących instalacje oraz użytkowników urządzeń emitujących pola elektromagnetyczne w środowisku, podczas których, w uzasadnionych przypadkach, wykonywane są pomiary oraz kontrole dokumentacyjne, polegające na analizie sprawozdań z pomiarów wykonanych przez podmioty, które są obowiązane do ich przekazywania wojewódzkim inspektorom ochrony środowiska na podstawie art. 122a ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska.

Kontrole prowadzone w terenie

Kontrole prowadzone w terenie, podmiotów prowadzących instalacje lub będącymi użytkownikami urządzeń emitujących pole elektromagnetyczne w środowisku, mają charakter planowy oraz pozaplanowy. Kontrole planowe wynikają z rocznego planu działalności kontrolnej Inspekcji Ochrony Środowiska, natomiast kontrole pozaplanowe wykonywane są w związku z rozpatrywaniem wniosków organów ochrony środowiska kierowanych do IOŚ na podstawie art. 9 ust. 1c ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska oraz zgłoszeniami obywateli, które realizowane są bez uprzedniego zawiadomienia o zamiarze przeprowadzenia kontroli. W uzasadnionych przypadkach, podczas ww. kontroli, mogą być prowadzone pomiary poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku, zgodnie z metodyką referencyjną określoną w rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 17 lutego 2020 r. w sprawie sposobów sprawdzania dotrzymywania dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku. Badania te przeprowadzane są przez Centralne Laboratorium Badawcze (CLB) funkcjonujące w strukturze Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Pomiary, polegające na ustaleniu, gdzie występują najwyższe natężenia promieniowania w środowisku, przeprowadza się m.in. przed budynkami mieszkalnymi, na balkonach lub tarasach oraz w płaszczyznach otworów okiennych znajdujących się od strony źródła pól elektromagnetycznych.

Główny Inspektor Ochrony Środowiska oraz wojewódzcy inspektorzy ochrony środowiska nie są organami właściwymi do stwierdzenia czy instalacje emitujące pole elektromagnetyczne, w tym stacje bazowe telefonii komórkowej, niepowodujące naruszeń standardów środowiska, mogą negatywnie wpływać na zdrowie ludzi. Zagadnienia z zakresu zdrowia publicznego, dotyczące pól elektromagnetycznych, realizowane są przez Państwową Inspekcję Sanitarną.

Kontrole dokumentacyjne

W przypadku kontroli dokumentacyjnych w zakresie ochrony środowiska przed polami elektromagnetycznymi, dokumentami podlegającymi kontroli są wyniki pomiarów przekładanych przez prowadzących instalację oraz przez użytkowników urządzeń emitujących pola elektromagnetyczne. Inspektorzy przeprowadzający ww. kontrole sprawdzają przede wszystkim, czy dotrzymywane są dopuszczalne wielkości emisji w otoczeniu instalacji, czy badania i pomiary zostały wykonane w miejscu i zakresie określonym w przepisach prawa, czy wyniki nie nasuwają zastrzeżeń oraz czy pomiary zostały wykonane przez akredytowane laboratorium zgodnie z metodyką referencyjną. W przypadku stwierdzenia naruszeń i podjęciu decyzji o przeprowadzeniu kontroli w terenie wynik analizy dokumentacji traktowany jest jako przygotowanie do kontroli.