Główny Inspektorat Ochrony Środowiska

- Centralne Laboratorium Badawcze odgrywa kluczową rolę w prowadzeniu Państwowego Monitoringu Środowiska oraz w realizacji zadań kontrolnych Inspekcji Ochrony Środowiska. Bez sprawnie funkcjonującego laboratorium nie moglibyśmy zrealizować obowiązków sprawozdawczych na potrzeby Komisji Europejskiej i Europejskiej Agencji Środowiska ani zrealizować zadań kontrolnych . Nie moglibyśmy również zrealizować obowiązku informacyjnego wobec społeczeństwa i dostarczać wiarygodnych informacji o stanie środowiska naturalnego. Działalność laboratorium  jest kluczowa również w aspekcie związanym z poważnymi awariami i dokumentowaniem ich wpływu na stan środowiska – podkreśliła Joanna Piekutowska.

Celem przeglądu jest ocena systemu zarządzania laboratorium, łącznie z oceną prowadzonych polityk i celów wyznaczonych przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

-  Podczas przeglądu omawiane są wyniki realizacji działalności laboratoryjnej CLB oraz funkcjonowania systemu zarządzania, w tym m.in wyniki audytów, ocena adekwatności zasobów CLB, wyniki monitorowania działalności, wpływ zmian czynników wewnętrznych i zewnętrznych istotnych dla CLB czy status realizowanych działań wynikających z wdrożonego systemu. Analizowane są także plany działań na kolejny rok – powiedziała Mirosława Zbroś, Dyrektor Centralnego Laboratorium Badawczego.

Badania na najwyższym poziomie

Zakres działań Centralnego Laboratorium Badawczego obejmuje monitoring jakości wód powierzchniowych, podziemnych, powietrza atmosferycznego, natężenia pól elektromagnetycznych, hałasu komunikacyjnego, przemysłowego oraz lotniczego.

CLB zajmuje się także badaniami i pomiarami kontrolnymi  na zlecenie Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Środowiska w celu oceny emisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego, wód powierzchniowych i podziemnych oraz ziemi z podmiotów prowadzących działalność gospodarczą oraz badania związane z poważnymi awariami.

Wszystkie badania i pomiary prowadzone są przy użyciu nowoczesnej aparatury i sprzętu pomiarowego. Laboratoria CLB wyposażone są między innymi w nowoczesny sprzęt analityczny, zapewniający odpowiednią dokładność w zakresie wykonywanych badań:

• chromatografy: GC-MS/MS, GC-MS, GC-FID/ECD, LC-MS/MS, UHPLC, IC, spektrometry: ICP-MS, ICP-OS, AAS, analizatory przepływowe CFA i FIA,  analizatory rtęci;
   
• automatyczne i manualne pyłomierze PM10 i PM2,5, automatyczne analizatory tlenku węgla, dwutlenku azotu, dwutlenku siarki, ozonu i BTX oraz stacje meteo pracujące w sieci monitoringu zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego;
   
• pyłomierze i analizatory do pomiaru emisji gazów odlotowych;
   
• mobilne stacje do pomiarów monitoringu hałasu,
   
• laboratoria mobilne do badań i pomiarów terenowych podczas poważnych awarii,
   
• przenośne urządzenia do pobierania próbek wody, ścieków oraz do analiz substancji niebezpiecznych bezpośrednio w terenie.

Więcej informacji o CLB (link: https://www.gov.pl/web/gios/centralne-laboratorium-badawcze2)

Ponadto CLB wykonuje badania/pomiary w ramach monitoringu interwencyjnego zgodnie  z Procedurą monitorowania interwencyjnego Prymnesium parvum „złotej algi”. Pobrane próbki wody  badane pod kątem parametrów fizyko–chemicznych oraz liczebności osobników Prymnesium parvum. 

Aktualnie monitoring interwencyjny realizowany jest w 13 punktach pomiarowo- kontrolnych, których lokalizacja wynika z rekomendacji Międzyresortowego Zespołu ds. Przeciwdziałania Sytuacjom Kryzysowym i Zagrożeniom Środowiskowym na Rzece Odrze w tym w 12 punktach związanych z Odrą oraz w 1 punkcie na dopływie rzeki Wisły.

W okresie od  lipca 2022 do 3 grudnia 2024 r. w ramach monitoringu interwencyjnego CLB pobrało ok. 7000 próbek i wykonało ok. 95 000 analiz.

Wyniki badań i pomiarów realizowanych w ramach monitoringu interwencyjnego są prezentowane na stronie internetowej GIOŚ https://badania.gios.gov.pl/odra/