Główny Inspektorat Ochrony Środowiska

Na prośbę przedstawicieli branży samochodowej w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska odbyło się spotkanie poświęcone regeneracji części samochodowych. Podczas rozmowy podkreślono, że Główny Inspektorat Ochrony Środowiska stoi na stanowisku że regeneracja używanych części pojazdów wpisuje się w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ), czyli system gospodarczy, w którym minimalizuje się zużycie surowców i wielkość odpadów oraz emisję i utratę energii poprzez tworzenie zamkniętej pętli procesów. To system, w którym m.in. odpady z jednych procesów są wykorzystywane jako surowce dla innych procesów, co maksymalnie zmniejsza ilość odpadów produkcyjnych.

W trakcie rozmów przedstawiciele branży samochodowej zaprezentowali stanowisko, że w obiegu zamkniętym koniec życia produktu może być zarazem początkiem życia nowego produktu lub usługi. Według obecnych standardów oraz przy wykorzystaniu nowych technologii materiały zostają wykorzystane, a ich wartość dodana jest zmaksymalizowana.

Ponadto takie działania mogą przyczyniać się do zmniejszenia potrzeby wydobycia nowych surowców. Jednocześnie w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym wpisuje się ponowne użycie wyrobów, które w pierwotnym zastosowaniu przestały być przydatne, natomiast w innym mogą być z powodzeniem wykorzystane. Takie działanie może wpisywać się także w najwyższy stopień hierarchii sposobów postępowania z odpadami – zapobieganie powstawaniu odpadów, poprzez np. wydłużenie okresu dalszego używania produktu.

W dyskusji poruszono, że temat używanych części jest zidentyfikowany również przez Komisję Europejską. Zaznaczono, że państwa członkowskie zobligowane są do podejmowania niezbędnych środków w celu zachęcenia do ponownego używania części, które nadają się do ponownego użycia, do odzyskiwania części, które nie mogą być ponownie użyte oraz do przyznawania preferencji recyklingowi, jeżeli nie stanowi to zagrożenia dla środowiska, bez naruszania wymagań dotyczących bezpieczeństwa pojazdów oraz wymogów ochrony środowiska, szczególnie związanych z emisją do atmosfery oraz hałasem.

Ponadto w procedowanym aktualnie projekcie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wymogów w zakresie obiegu zamkniętego w odniesieniu do projektowania pojazdów oraz zarządzania pojazdami wycofanymi z eksploatacji wszystkie części i komponenty usunięte z pojazdu wycofanego z eksploatacji podlegają ocenie w celu ustalenia, czy nadają się m.in. do ponownego użycia albo regeneracji lub odnowienia. W tym przypadku części i komponentów, które nadają się do ponownego użycia, regeneracji lub odnowienia, nie uznaje się za odpady. Należy uznać, że taki jest pożądany kierunek funkcjonowania tego rynku, co wpisuje się także w ideę GOZ.

Na koniec poruszono także temat części samochodowych transportowanych przez granicę, czy stanowią odpady czy też nie. W dyskusji stwierdzono, że każdy przypadek powinien być traktowany indywidualnie. Nie jest możliwe automatyczne zakwalifikowanie danych przedmiotów jako będących odpadami lub nimi nie będących. Warto zaznaczyć, że inspekcja (np. WIOŚ, KAS, ITD.) na podstawie posiadanych informacji i przeprowadzonych oględzin podczas kontroli ocenia czy dane części samochodowe są odpadami. Trzeba podkreślić, że w pierwszej kolejności należy ustalić czy dany przedmiot stanowi odpady, ponieważ dopiero wiedząc czy mamy do czynienia z odpadami można zakwalifikować sposób postępowania z tymi przedmiotami na gruncie ustawy o odpadach.

Spotkanie miało charakter roboczy.