Komenda Miejska
Państwowej Straży Pożarnej
w Ostrołęce

Od 1995 roku zaczął funkcjonować w Polsce, zorganizowany przez Państwową Straż Pożarną, krajowy system ratowniczo-gaśniczy, którego podstawowym celem jest ochrona życia, zdrowia, mienia lub środowiska poprzez: walkę z pożarami i innymi klęskami żywiołowymi, ratownictwo techniczne, chemiczne i od 1997 roku również poprzez ratownictwo ekologiczne i medyczne.

Podstawowym założeniem w budowie systemu ratowniczo-gaśniczego było stworzenie jednolitego i spójnego układu, skupiającego powiązane ze sobą różne podmioty ratownicze, tak aby można było podjąć skutecznie każde działanie ratownicze.

Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy (KSRG) stanowi integralną część bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, obejmującą ratowanie życia, zdrowia, mienia lub środowiska, prognozowanie, rozpoznawanie i zwalczanie pożarów, klęsk żywiołowych lub innych miejscowych zagrożeń.

Konstrukcja systemu zakłada, że zasady realizacji podstawowych zadań ratowniczych są niezmienne i dostosowane do specyfiki wszelkiego rodzaju zdarzeń, również zdarzeń masowych lub klęsk żywiołowych, kiedy siły i środki ratownicze są niewystarczające, a organizacja działań ratowniczych wymaga modyfikacji priorytetów oraz dokonania uproszczeń w procedurach działania.

źródło: Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej

Zasoby Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego

Sieć jednostek krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego umożliwia dotarcie sił ratowniczych do zagrożonej ludności w ciągu 15 min. w zależności od regionu kraju od 75 do 85 % populacji.

System działa na trzech poziomach administracyjnych odpowiadających strukturze administracyjnej kraju:

1. powiatowym – podstawowy poziom wykonawczy, działania prowadzone są przez siły powiatu,
2. wojewódzkim – koordynacja i wsparcie działań ratowniczych, kiedy siły powiatu są niewystarczające,
3. krajowym – koordynacja i wsparcie działań ratowniczych, kiedy siły województwa są niewystarczające.

Gotowość operacyjna sił i środków KSRG, w szczególności :  dyspozycyjność, wyszkolenie i wyposażenie w sprzęt ratowniczy, umożliwia ich dysponowanie w trybie pilnym według kryterium obszaru chronionego, tzn. niezbędnych sił i środków do likwidacji lub ograniczania powstałego nagłego zagrożenia, mogących przybyć na miejsce zdarzenia w najkrótszym czasie.

Niezależnie od sieci jednostek ochrony przeciwpożarowej, które są przygotowane w zakresie podstawowym do realizacji działań ratowniczych w każdej z dziedzin ratownictwa, Państwowa Straż Pożarna posiada w swych zasobach wydzielone siły i środki do realizowania specjalistycznych czynności ratowniczych poprzez ratowników posiadających specjalistyczne wyszkolenie („ponadstandardowe”), wyposażonych  w specjalistyczny sprzęt.

Wydzielone zasoby ratownicze skupione są w specjalistycznych grupach ratowniczych tj.:

1. grupach wodno-nurkowych (SGRW-N)
2. grupach wysokościowych (SGRW)
3. grupach technicznych (SGRT)
4. grupach poszukiwawczo- ratowniczych (SGPR)
5. grupach chemicznych do realizacji zagrożeń CBRN (SGRChem)

Wyznaczone siły i środki z obszaru całego kraju skupione są w ramach Centralnego Odwodu Operacyjnego w:

1. Kompaniach gaśniczych;
2. Kompaniach specjalnych (ewakuacyjne, pompowe, przeciwpowodziowe z zaporami lub łodziami);
3. Pododdziałach logistycznych;
4. Grupach specjalistycznych;
5. Modułach ratowniczych do działań międzynarodowych;
6. Kompaniach szkolnych.

Polska uczestniczy w Unijnym Mechanizmie Ochrony Ludności, w ramach którego zgłoszono do działań międzynarodowych specjalistyczne grupy ratownicze tzw. moduły:

1. HUSAR lub MUSAR (moduł grupy poszukiwawczo-ratowniczej przeznaczonej do działań na terenach miejskich w konfiguracji ciężkiej lub średniej) – tworzone doraźnie na bazie 5-ciu SGPR PSP (Warszawa, Poznań, Łódź, Gdańsk, Kraków),
2. HCP (moduł pomp wysokiej wydajności) – 4 moduły (Katowice, Toruń, Rzeszów, Gorzów Wlkp.),
3. GFFFV (moduł gaszenia pożarów lasów z ziemi z użyciem pojazdów) – 6 modułów (Kraków, Białystok, Poznań, Olsztyn, Szczecin, Wrocław),
4. CBRN (moduł wykrywania skażeń chemicznych, biologicznych, radiologicznych i nuklearnych oraz pobierania próbek) – 4 moduły (Warszawa, Katowice, Kraków, Poznań).

W województwach, posiadających minimum dwie kompanie gaśnicze zostały utworzone bataliony centralnego odwodu operacyjnego. Obecnie powyższe kryterium spełnia 8 województw, na bazie sił których utworzono Batalion: Wrocław, Toruń, Łódź, Kraków, Warszawa, Gdańsk, Katowice, Poznań.

W przypadku, gdy siły i środki, dysponowane przez stanowisko kierowania Państwowej Straży Pożarnej, podmiotów KSRG i innych podmiotów uczestniczących w działaniu ratowniczym są niewystarczające, czynności ratownicze realizują również siły i środki podmiotów KSRG zadysponowane z obszaru województwa przez właściwego terenowo komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej.

Natomiast w przypadku gdy siły i środki podmiotów KSRG dysponowane przez komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej są niewystarczające, czynności ratownicze realizują również podmioty KSRG zadysponowane z obszaru kraju przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej.

źródło: Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej