Komenda Miejska
Państwowej Straży Pożarnej
w Siemianowicach Śląskich

Skąd się bierze czad i dlaczego jest tak niebezpieczny?

Czad, czyli tlenek węgla powstaje podczas procesu niecałkowitego spalania materiałów palnych. Ma silne własności toksyczne, jest lżejszy od powietrza dlatego też gromadzi się głównie pod sufitem. Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla jest:

• bezwonny,
• bezbarwny,
• pozbawiony smaku.

Czad blokuje dostęp tlenu do organizmu, poprzez zajmowanie jego miejsca w hemoglobinie (czerwonych krwinkach), powodując przy długotrwałym narażeniu śmierć.

Co jest główną przyczyną zatruć tlenkiem węgla?

Głównym źródłem zatruć w budynkach mieszkalnych jest niesprawność przewodów kominowych: wentylacyjnych, spalinowych i dymowych. Ich wadliwe działanie może wynikać z:

• nieszczelności,
• braku konserwacji, w tym czyszczenia,
• wad konstrukcyjnych,
• niedostosowania istniejącego systemu wentylacji do standardów szczelności stosowanych okien i drzwi, w związku z wymianą starych okien i drzwi na nowe.

Trochę statystyk…

Od 1 października 2023r. do 31 marca 2024r. Państwowa Straż Pożarna w woj. śląskim odnotowała:

• 589 zdarzeń związanych z emisją tlenku węgla w budynkach mieszkalnych (w 271 przypadkach w mieszkaniach zadziałał czujnik tlenku węgla), w których poszkodowanych zostało 247 osób w tym 68 dzieci. 8 osób w tym 1 dziecko poniosło śmierć.
   
• 718 pożarów w budynkach mieszkalnych, związanych z nieprawidłowym użytkowaniem urządzeń i instalacji grzewczych lub ich wadami, w których 1 osoba poniosła śmierć, a poszkodowane zostały 23 osoby, w tym 6 dzieci.

W odniesieniu do miasta Siemianowice Śląskie:

• w sezonie grzewczym 2023/2024 odnotowaliśmy łącznie 38  interwencji związanych z emisją tlenku węgla, w wyniku których 15 osób  w tym 3 dzieci uległo podtruciu. 
•  w obecnie rozpoczętym sezonie grzewczym 2024/2025 tj. od 1 października, siemianowiccy strażacy uczestniczyli w 3 interwencjach, w których podtruciu uległo 7 osób w tym 3 dzieci. 

PRZYPOMINAMY!

Zgodnie z § 34 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7.06 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. 2023 poz. 822), w obiektach, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych:

• cztery razy w roku w domach opalanych paliwem stałym (np. węglem, drewnem),
• dwa razy w roku w domach opalanych paliwem ciekłym i gazowym,
• co najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej od palenisk zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych,
• co najmniej raz w roku usuwamy zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych.

Z kolei art. 62 ust. 1 pkt 1 c ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. 2024 poz. 725 z późn. zm.) zobowiązuje właścicieli i zarządców bloków mieszkalnych i domów jednorodzinnych do okresowej kontroli, co najmniej raz w roku stanu technicznego instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).

 

Co zrobić, aby uniknąć zaczadzenia?

1. Systematycznie czyść, sprawdzaj szczelność i wykonuj przeglądy techniczne przewodów kominowych.
2. Użytkuj tylko sprawne techniczne urządzenia, zgodnie z instrukcją producenta.
3. Nie zasłaniaj i nie przykrywaj urządzeń grzewczych.
4. Nie zaklejaj i nie zasłaniaj kratek wentylacyjnych.
5. W przypadku wymiany okien na nowe, sprawdź poprawność działania wentylacji, nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację.

Nie bagatelizuj objawów takich jak: bóle i zawroty głowy, duszność, senność, osłabienie, przyspieszona czynność serca, mogą one być sygnałem, że ulegamy zatruciu tlenkiem węgla. W takiej sytuacji natychmiast przewietrz pomieszczenie, w którym się znajdujesz i zasięgnij porady lekarskiej.

Pamiętajmy - czujka dymu i czujka tlenku węgla to „nasz pierwszy ratownik”.

Dlaczego? - W momencie, gdy dojdzie do pożaru, autonomiczna czujka zamontowana w pomieszczeniu zaalarmuje nas. Czujka wydaje dźwięk o natężeniu ok. 85 dB, co pozwala obudzić nawet osoby śpiące i odpowiednio wcześnie ostrzec je o niebezpieczeństwie. Taka osoba odpowiednio wcześnie zaalarmuje odpowiednie służby, będzie mogła ewakuować się z budynku a także powiadomić innych mieszkańców. To ogromnie ułatwi pracę strażakom i przyspieszy ich działania, ponieważ po dojeździe na miejsce zdarzenia i rozpoznaniu sytuacji, będą oni mogli przystąpić już bezpośrednio do działań gaśniczych.

Koszt takiej czujki nie jest wysoki, a cena naszego życia i bezpieczeństwa jest bezcenna.

Czujki dymu lub tlenku węgla nie zapobiegają powstawaniu pożaru czy emisji czadu, ale mogą szybko zawiadomić o zagrożeniu, pozwalając na podjęcie odpowiednich działań.

Należy podkreślić, że autonomiczne czujki dymu lub czadu, zasilane bateriami mogą uratować nasze zdrowie i życie. Państwowa Straż Pożarna w ramach działań Prewencji Społecznej od wielu lat propaguje bezpieczne zachowania i rekomenduje stosowanie w gospodarstwach domowych tego rodzaju czujek w zależności od występujących w danym budynku zagrożeń.

Czujka dymu może nas uratować!

Informacje na temat kampanii znajdują się na stronie Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej: Czujka na straży Twojego bezpieczeństwa! - Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej

 

 

 

 

Opracowanie: Wydział Prewencji Społecznej KG PSP