Jak uniknąć pożaru?
1. Jak zabezpieczyć nasz dom mieszkalny lub mieszkanie przed pożarem lub innym zagrożeniem dla zdrowia lub życia ?
Przepisy przeciwpożarowe nie stawiają wymagań w tym zakresie. Dla własnego bezpieczeństwa warto zaopatrzyć się w gaśnicę proszkową ABC 2kg, którą możemy gasić pożary ciał stałych pochodzenia organicznego, ciecze i gazy palne. W celu ochrony przed niebezpiecznym tlenkiem węgla warto w pomieszczeniach gdzie odbywa się spalanie materiałów palnych w urządzeniach (kotły, piecyki, podgrzewacze na paliwo stałe, ciekłe i gazowe) zainstalować czujkę tlenku węgla i dymu oraz zadbać o skuteczną wentylację.
2. Kiedy stosować system automatycznej sygnalizacji pożaru ?
Przepisy regulują rodzaj obiektów, które zobligowane są do stosowania Systemu Automatycznej Sygnalizacji Pożaru (SASP). W przypadku obiektów przemysłowych nie ma takiego obowiązku, a stosowanie systemu jest dobrowolne i zwiększa bezpieczeństwo użytkowników. Obowiązek wyposażania w SASP dotyczy zakładów pracy zatrudniających powyżej 100 osób niepełnosprawnych w budynku. Do stosowania tego typu zabezpieczeń nie zostali zobligowani właściciele i użytkownicy budynków mieszkalnych.
3. Jaka jest różnica między czujką jonizacyjną i optyczną ?
Czujka jonizacyjna bada gęstość dymu metodą odbioru sygnału zmiany prądu jonizacji i tą drogą informuje o obecności dymu w pomieszczeniu chronionym. Czujka optyczna wykrywa dym wykorzystując zależność rozpraszania się promienia świetlnego od gęstości cząstek dymu, a przetworzony sygnał alarmuje wykrycie dymu we wczesnej fazie pożaru, podobnie jak czujka jonizacyjna.
4. Pożar stanowiący w istocie niekontrolowany proces palenia uwarunkowany jest od jednoczesnego występowania trzech czynników: tlen, ciepło i paliwo. W jaki sposób przerwać taki proces?
Aby zakończyć proces palenia należy ze środowiska usunąć co najmniej jeden z trzech czynników koniecznych. Do wielu sposobów eliminacji tych czynników, prowadzących do ugaszenia procesu palenia, należą miedzy innymi:
- Odcięcie dopływu tlenu (powietrza): przykrycie palącej się patelni pokrywką, pokrycie materiału proszkiem gaśniczym, pianą, piaskiem;
- Wyeliminowanie paliwa (materiału palnego): zakręcenie zaworu, odizolowanie niepalnym materiałem;
- Wyeliminowanie bodźca termicznego (ciepła): usunięcie promieniowania cieplnego lub płomienia oddziaływującego na materiał.
5. Jeśli jesteśmy świadkami pożaru, co zrobić, od czego zacząć? Do jakiego momentu możemy działać na własną rękę?
Jeśli jesteśmy świadkami pożaru należy natychmiast:
- zaalarmować straż pożarną,
- ostrzec mieszkańców o zagrożeniu,
- dokonać lub zarządzić ewakuację ludzi i mienia,
- przystąpić do gaszenia przy użyciu dostępnych środków,
- w przypadku gdy gaszenie pożaru stwarza niebezpieczeństwo dla osoby podejmującej próbę gaszenia należy oddalić się na bezpieczną odległość i zaczekać do przybycia „Straży Pożarnej”.
6. Czy każdy ogień gasimy tak samo? Jak to zrobić ?
W zależności od rodzaju palącego się materiału palnego powinniśmy użyć środka gaśniczego przeznaczonego do gaszenia właściwej grupy materiałów, który zagwarantuje efektywne i bezpieczne działanie gaśnicze. W tym celu wykorzystanie środków gaśniczych przyporządkowano według podziału materiałów palnych na następujące grupy pożarów: A - materiały stałe pochodzenia organicznego, B - ciecze palne, C - gazy palne, D – metale, F – oleje i tłuszcze w urządzeniach kuchennych. Do gaszenia wymienionych powyżej materiałów należy zastosować odpowiedni środek gaśniczy. Woda – grupa A, piana gaśnicza – grupa AB, proszki gaśnicze – grupa ABCD i grupa F (w zależności od rodzaju proszku gaśniczego), CO2 (gaśnica śniegowa) – grupa BC, koc gaśniczy – grupa AB.
7. W jaki sposób zaplanować drogę ewakuacyjną we własnym domu?
Każdy obiekt budowlany na etapie projektowania, a następnie budowy i odbioru końcowego podlega weryfikacji rozwiązań techniczno – budowlanych zastosowanych w obiekcie uwzględniających między innymi drogi ewakuacyjne. Dodatkowo projekty budowlane wyznaczonych przepisami grup obiektów opiniowane są przez rzeczoznawców ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych. Obowiązkiem właściciela, użytkownika jest, aby zaprojektowane – istniejące drogi komunikacyjne w naszych domach były drożne.
8. Jakie zagrożenia czyhają w domu? Gdzie może wybuchnąć pożar?
W naszych mieszkaniach wyposażenie wnętrz jak również elementy wystroju wykonane są często z materiałów palnych. Zapaleniu się tych materiałów sprzyja niewłaściwa lokalizacja bądź eksploatacja urządzeń grzewczych i kominowych w niewłaściwy sposób lub niesprawnych. Pożar może powstać wszędzie: kuchnia – urządzenia kuchenne, kosze na śmieci, łazienka – drobny sprzęt (suszarka), pokój – nieostrożność osób podczas posługiwania się otwartym ogniem, papierosem, piwnica, strych – wadliwie działająca i eksploatowana instalacja elektryczna, nieszczelne przewody kominowe, urządzenia pozostawione bez nadzoru, magazynowanie materiałów niebezpiecznych w miejscach do tego nie przeznaczonych lub niewłaściwych ilościach, wykonywanie prac niebezpiecznych pożarowo bez właściwego zabezpieczenia. Rozwój pożaru w takich warunkach trwa od kilku do kilkudziesięciu sekund.
9. Zimą ogromny problem stanowią nieszczelne piecyki gazowe. Jak zabezpieczyć siebie i mieszkanie przed zaczadzeniem?
Zagrożenie zaczadzeniem może wystąpić podczas eksploatacji urządzenia opalanego paliwem stałym, ciekłym oraz gazowym. W celu zabezpieczenia przed zaczadzeniem należy wykonać:
- czyszczenie przewodów spalinowych opalanych paliwem stałym co najmniej raz na trzy miesiące,
- czyszczenie przewodów spalinowych opalanych paliwem ciekłym i gazowym co najmniej raz na pół roku,
- przegląd roczny instalacji gazowej, wentylacji i przewodów kominowych,
- regulację i przegląd piecyka gazowego.
Powyższe czynności powinny wykonywać osoby posiadające kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim lub odpowiednie uprawnienia budowlane. Dodatkowym elementem zabezpieczającym będzie zainstalowana czujka tlenku węgla.
10. Jakie są najczęstsze przyczyny pożarów domów i mieszkań?
Najczęstszymi technicznymi przyczynami pożarów mieszkań jest wadliwie działająca i eksploatowana instalacja elektryczna, gazowa, nieszczelne lub prowadzące do zapalenia i rozszczelnienia zanieczyszczone przewody kominowe, urządzenia domowe pozostawione bez nadzoru (żelazko, suszarka do włosów, garnek na kuchence, itp.). Z tymi czynnikami powstania pożaru wiążą się czynniki ludzkie: nieostrożność podczas posługiwania się otwartym ogniem (palenie papierosów w łóżku, wrzucanie niedopałków do koszy ze śmieciami, ustawianie palących się świec na palnym podłożu, wykonywanie prac niebezpiecznych pożarowo bez właściwego zabezpieczenia, odpalanie fajerwerków w pomieszczeniach i wiele innych.
Opracował:
- mł. bryg. mgr inż. Kazimierz Maciejewski
- kpt. inż. Tomasz Dębowski