Wspólny komunikat instytucji europejskich w sprawie dezinformacji
23.06.2020
10 czerwca 2020 r. Komisja Europejska i Wysoki Przedstawiciel ds. wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa ogłosili wspólny komunikat identyfikujący wyzwania, jakie pojawiły się w związku z pandemią koronawirusa. W komunikacie pojawiło się kilka propozycji przeciwdziałania dezinformacji.
Wspólny Komunikat do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionu w związku z dezinformacją dotyczącą COVID-19 - Poprawne ustalenie faktów identyfikuje istotne wyzwania związane z epidemią COVID-19.
Są to m.in.:
- rozpowszechnianie fałszywych i wprowadzających w błąd informacji dotyczących opieki zdrowotnej;
- teorie spiskowe mogące zagrażać ludzkiemu zdrowiu, prowadzić do przemocy społecznej oraz powodować niepokoje społeczne;
- mowa nienawiści rozpowszechniana na platformach internetowych;
- oszustwa konsumenckie np. sprzedaż "cudownych produktów", które powinny być zwalczane przez organy ochrony konsumentów i platformy internetowe;
- cyberprzestępczość (np. hakerstwo, phishing z wykorzystaniem łączy związanych z COVID-19 w celu rozpowszechniania złośliwego oprogramowania), która wymaga bezpośrednich działań organów ścigania, jak również kampanii uświadamiających obywateli;
- ukierunkowane operacje wywierania wpływu i kampanie dezinformacyjne dotyczące COVID-19 w UE, jej sąsiedztwie i na świecie w które zaangażowały się podmioty zagraniczne i niektóre państwa trzecie, starając się w ten sposób osłabić demokratyczną debatę i pogłębić polaryzację społeczną oraz poprawić swój własny wizerunek w kontekście COVID-19
Wśród zaproponowanych działań mających na celu przeciwdziałanie wymienionym praktykom, znalazło się wiele nowych inicjatyw. Platformy będące sygnatariuszami Kodeksu Postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji zostaną poproszone o udostępnienie miesięcznych sprawozdań na temat swojej polityki, w szczególności:
- inicjatyw mających na celu promowanie wiarygodnych treści na poziomie UE i państw członkowskich; platformy powinny dostarczać danych na temat działań służących promowaniu informacji pochodzących z krajowych i międzynarodowych agencji ds. zdrowia, organów krajowych i unijnych, a także mediów profesjonalnych;
- inicjatyw i narzędzi mających na celu podniesienie świadomości użytkowników; platformy powinny dostarczać danych na temat wdrażania polityki, służącej informowaniu użytkowników, kiedy mają do czynienia z dezinformacją;
- reagowania na manipulację; platformy powinny informować o wszystkich przypadkach manipulacji w mediach społecznościowych i działaniach mających na celu wywieranie wpływu na zachowania lub skoordynowane nieautentyczne zachowania wykryte w ich usługach. Powinny również współpracować z państwami członkowskimi i instytucjami UE w celu ułatwienia oceny i identyfikacji autorów kampanii dezinformacyjnych i wywierania wpływu;
- danych dotyczących przepływów reklamy związanej z dezinformacją COVID-19.
Komisja będzie zachęcać inne zainteresowane strony do dobrowolnego udziału w powyższym programie monitorowania.
Komisja wzywa platformy do poszerzenia i zintensyfikowania współpracy z podmiotami weryfikującymi informacje oraz do aktywnego oferowania programów weryfikacji informacji organizacjom we wszystkich państwach członkowskich UE i we wszystkich językach.
Organ będzie też wspierać działania w zakresie weryfikacji informacji, w tym poprzez nowo utworzone Europejskie Obserwatorium Mediów Cyfrowych. Będzie ono stanowiło wsparcie dla niezależnej multidyscyplinarnej społeczności w zakresie dezinformacji COVID-19. Komisja zwraca się do platform o uzgodnienie z Obserwatorium zasad dostępu naukowców do odpowiednich danych platform w celu poprawy wykrywalności i analizy dezinformacji.
Ponadto, Komisja wezwała Parlament Europejski i Radę Europejską do pilnego przyjęcia kompleksowego pakietu naprawczego, który pomógłby w odbudowie i wzmocnieniu sektora mediów w celu zwalczania dezinformacji związanych z COVID.
Państwa członkowskie powinny jak najlepiej wykorzystać ten pakiet, a także unijną odpowiedź gospodarczą na COVID-19, aby wesprzeć media poważnie dotknięte przez kryzys, przy jednoczesnym poszanowaniu ich niezależności. Komisja będzie nadal współfinansować niezależne projekty w dziedzinie dziennikarstwa, wolności i pluralizmu mediów oraz ułatwiać dostęp do finansowania i możliwości finansowania dla sektora mediów.
Do końca tego roku Komisja zaproponuje działania mające na celu wzmocnienie wolności i pluralizmu mediów w Unii Europejskiej w ramach planu działania na rzecz demokracji europejskiej - European Democracy Action Plan oraz przedstawi plan działania na rzecz mediów i sektora audiowizualnego - Media and Audiovisual Action Plan, którego celem będzie dalsze wspieranie transformacji cyfrowej i konkurencyjności tych sektorów oraz stymulowanie dostępu do treści i zwiększanie pluralizmu mediów.
Komisja przewiduje, że w przyszłym planie działania w zakresie mediów i polityki audiowizualnej, znajdzie się propozycja działań mających na celu podniesienie świadomości i krytycznego myślenia wśród różnych grup, w szczególności młodzieży, w oparciu o potencjał mediów społecznościowych i osób o dużym autorytecie. Działania te będą opierać się na zmienionej dyrektywie o audiowizualnych usługach medialnych, która wymaga, aby platformy udostępniania wideo (VSP) zapewniały skuteczne środki i narzędzia kształtowania umiejętności korzystania z mediów.
KE zapowiedziała także aktualizację w tym roku Digital Education Action Plan. Zaproponowane środki pomogą w rozwiązaniu problemu dezinformacji. Komisja będzie wspierać rozwój krytycznego myślenia użytkowników mediów społecznościowych poprzez projekty w ramach Media Literacy for All oraz poprzez europejską sieć centrów bezpieczniejszego Internetu.