Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej

Ze względu na zapowiedzianą przez prezydenta Stanów Zjednoczonych zmianę angielskiej nazwy Gulf of Mexico na Gulf of America do Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej zaczęły napływać pytania, czy ta zmiana dotyczy także nazwy polskiej.

Należy na wstępie wyjaśnić, że 20 stycznia br. prezydent Stanów Zjednoczonych wydał rozporządzenie wykonawcze, w którym m.in. nakazał Sekretarzowi Spraw Wewnętrznych, aby w ciągu 30 dni podjął wszelkie odpowiednie działania w celu zmiany nazwy „Gulf of Mexico” na „Gulf of America”. Jest to zatem uruchomienie procedury zmiany nazwy, a nie sama zmiana nazwy. Co więcej w rozporządzeniu tym jest mowa o procedurze zmiany nazwy nie dla całej zatoki, tylko dla jej części znajdującej się w granicach morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej Stanów Zjednoczonych.

Zatoka Meksykańska jest obiektem transgranicznym, a zmiana nazwy stosowanej w Stanach Zjednoczonych nie ma wpływu na nazwy stosowane w innych państwach leżących nad tą zatoką (Meksyk, Kuba). Warto też zwrócić uwagę na stosowanie nazwy tej zatoki na arenie międzynarodowej. Akwen ten formalnie uznawany jest przez Międzynarodową Organizację Hydrograficzną (IHO) za morze i jego nazwa stosowana na arenie międzynarodowej (ang. Gulf of Mexico, fr. Golfe du Mexique) ustalona została przez tę organizację. Zmiana nazwy Zatoki Meksykańskiej w IHO wymagałaby zgodny wszystkich państw leżących nad tym akwenem, a więc również Meksyku i Kuby – bez zgody tych dwóch państw na arenie międzynarodowej po angielsku będzie to nadal Gulf of Mexico, niezależnie od decyzji podjętej w Stanach Zjednoczonych.

Nazwą zalecaną przez Komisję do stosowania w języku polskim pozostaje nadal Zatoka Meksykańska – zmiana jednego z endonimów dla obiektu transgranicznego nie powinna mieć wpływu na tradycyjną polską nazwę całej zatoki.

Warto zauważyć, że sytuacja, gdy akwen ma różne nazwy w państwach nad nim położonych nie jest czymś wyjątkowym. Przykładowo Zatoka Biskajska położona u wybrzeży Hiszpanii
i Francji po francusku nazywa się Golfe de Gascogne (‘Zatoka Gaskońska’), po polsku stosujemy jednak nazwę będącą tłumaczeniem nazwy hiszpańskiej. Podobnie Zatoka Perska w państwach arabskich nad nią położonych nazywa się Al-Chalidż al-Arabi (‘Zatoka Arabska’), po polsku stosujemy nazwę będącą tłumaczeniem nazwy perskiej. Innym przykładem jest La Manche – dla cieśniny tej stosujemy w języku polskim nazwę francuską, a nie angielską English Channel (‘Kanał Angielski’).