Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej

Urzędowe nazwy miejscowości i ich części oraz obiektów fizjograficznych ustala, zmienia lub znosi, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw administracji publicznej - na wniosek rady gminy, na której położona jest dana miejscowość lub obiekt fizjograficzny. Szczegółowe wytyczne w zakresie zmian w urzędowym nazewnictwie określa ustawa z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych (Dz.U. 2003 nr 166 poz. 1612)

W celu realizacji wyżej wymienionych zadań powołana została przy ministrze ds. administracji publicznej Komisjia Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych. Komisja jest ciałem opiniodawczo-doradczym w sprawie nazw z obszaru Polski. Zakres działań Komisji ustala Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 5 sierpnia 2004 r. w sprawie trybu pracy Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych oraz wysokości wynagrodzenia przysługującego jej członkom za udział w posiedzeniach (Dz.U. 2004 nr 177 poz. 1831).

 

Dnia 5 grudnia 2019 r. zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw (poz. 2360) obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 października 2019 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. Jest to trzeci wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części z obszaru Polski, jaki został opublikowany zgodnie z zapisami ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych. W nowym wykazie uwzględniono zmiany w nazewnictwie, które zaszły w ciągu czterech lat od poprzedniej publikacji, a ogłaszane były rozporządzeniami Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczącymi ustalenia, zmiany lub zniesienia urzędowych nazw miejscowości oraz Rady Ministrów dotyczącymi zmian w podziale administracyjnym. W wykazie uwzględniono 102875 nazw, w tym 940 nazw miast, 6783 nazwy części miast, 43057 nazw wsi, 36044 nazwy części wsi, 5137 nazw osad.

Zmiany w wykazie urzędowych nazw miejscowości i ich części

Zmiany następują na podstawie ogłaszanych w Dziennikach Ustaw rozporządzeń ministra właściwego do spraw administracji publicznej w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw miejscowości oraz rozporządzeń Rady Ministrów dotyczących zmian granic miast – w wyniku nadania miejscowości statusu miasta lub rozszerzenia granic miast dotychczasowe miejscowości wiejskie (np. wsie, przysiółki, kolonie, części wsi) stają się z urzędu częścią miasta / miastem. 

Od momentu opublikowania ostatniego "Wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części" z 2019 r. ukazały się następujące rozporządzenia zmieniające ww. wykaz:

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2019 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta (Dz.U. 2019 poz. 1416), zgodnie z którym, w wyniku nadania miejscowościom statusu miasta i rozszerzenia granic miast, 17 miejscowościom zmieniono ich rodzaj na miasto (4) i część miasta (13).
  Plik rozporządzenia na stronie Rządowego Centrum Legislacji
   
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 13 grudnia 2019 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (Dz.U. 2019 poz. 2435), zgodnie z którym ustanowiono 4 nowe nazwy miejscowości, zmieniono 21 nazw (w 13 przypadkach samą nazwę miejscowości, w 8 przypadkach tylko rodzaj miejscowości) oraz skasowano 3 nazwy.
  Plik rozporządzenia na stronie Rządowego Centrum Legislacji
   
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2020 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedziby władz gminy (Dz.U. 2020 poz. 1332), zgodnie z którym, w wyniku nadania miejscowościom statusu miasta i rozszerzenia granic miast, 37 miejscowościom zmieniono ich rodzaj na miasto (10) i część miasta (27).
  Plik rozporządzenia na stronie Rządowego Centrum Legislacji
   
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 grudnia 2020 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (Dz.U. 2020 poz. 2426), zgodnie z którym ustanowiono 1 nową nazwę miejscowości, zmieniono 7 nazw (w 5 przypadkach samą nazwę miejscowości, w 1 przypadku nazwę i rodzaj miejscowości, w 1 przypadku tylko rodzaj miejscowości) oraz skasowano 37 nazw.
  Plik rozporządzenia na stronie Rządowego Centrum Legislacji
   
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2021 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta (Dz.U. 2021 poz. 1395), zgodnie z którym, w wyniku nadania miejscowościom statusu miasta i rozszerzenia granic miast, 30 miejscowościom zmieniono ich rodzaj na miasto (10) i część miasta (20)
  Plik rozporządzenia na stronie Rządowego Centrum Legislacji
   
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 grudnia 2021 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (Dz.U. 2021 poz. 2308), zgodnie z którym ustanowiono 3 nowe nazwy miejscowości, zmieniono 30 nazw (w 16 przypadkach samą nazwę miejscowości, w 14 przypadkach tylko rodzaj miejscowości) oraz skasowano 101 nazw.
  Plik rozporządzenia na stronie Rządowego Centrum Legislacji
   
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 lipca 2022 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta (Dz.U. 2022 poz. 1597), zgodnie z którym, w wyniku nadania miejscowościom statusu miasta i rozszerzenia granic miast, 47 miejscowościom zmieniono ich rodzaj na miasto (15) i część miasta (32)
  Plik rozporządzenia na stronie Rządowego Centrum Legislacji
   
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2022 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw i rodzajów niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (Dz.U. 2022 poz. 2783), zgodnie z którym ustanowiono 7 nowych nazw miejscowości, zmieniono 230 nazw (w 10 przypadkach samą nazwę miejscowości, w 13 przypadkach rodzaj i nazwę miejscowości, w 207 przypadkach tylko rodzaj miejscowości) oraz skasowano 475 nazw.
  Plik rozporządzenia na stronie Rządowego Centrum Legislacji
   
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2023 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedziby władz gminy (Dz.U. 2023 poz. 1472), zgodnie z którym, w wyniku nadania miejscowościom statusu miasta i rozszerzenia granic miast, 87 miejscowościom zmieniono ich rodzaj na miasto (34) i część miasta (53).
  Plik rozporządzenia na stronie Rządowego Centrum Legislacj
   
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 grudnia 2023 r. sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw i rodzajów niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (Dz.U. 2023 poz. 2799), zgodnie z którym ustanowiono 92 nowe nazwy miejscowości, zmieniono 859 nazw (w 90 przypadkach samą nazwę miejscowości, w 12 przypadkach rodzaj i nazwę miejscowości, w 757 przypadkach tylko rodzaj miejscowości) oraz skasowano 213 nazw.
  Plik rozporządzenia na stronie Rządowego Centrum Legislacji

Główny Geodeta Kraju prowadzi państwowy rejest nazw geograficznych (PRNG) - urzędową, referencyjną bazę danych stanowiącą podstawę dla innych systemów informacji przestrzennej wykorzystujących dane dotyczące nazewnictwa geograficznego. 

Podstawę prawną tworzenia, aktualizacji i weryfikacji, udostępniania danych oraz zakresu informacji gromadzonych w bazie danych PRNG stanowi rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 29 stycznia 2021 r. w sprawie państwowego rejestru nazw geograficznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 273).

Rejestr PRNG składa się z dwóch części obejmujących:

• Rejestr nazw geograficznych RP zawierający nazwy obiektów geograficznych położonych w całości lub w części na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym na obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej,
   
• Rejestr nazw geograficznych świata zawierający polskojęzyczne nazwy obiektów geograficznych położonych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

Rejestr nazw geograficznych RP zawiera dane dotyczące urzędowych, zestandaryzowanych i niestandaryzowanych nazw obiektów geograficznych (nazw miejscowości oraz obiektów fizjograficznych) wraz z ich atrybutami zawierającymi szczegółowe informacje dotyczące samej nazwy oraz opisywanego obiektu.

Aktualizacja rejestru z obszaru Polski prowadzona jest na bieżąco, na podstawie aktów prawnych, danych i dokumentów dotyczących nazewnictwa geograficznego. Weryfikacja urzędowego nazewnictwa odbywa się każdego roku według stanu na dzień 1 stycznia na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych.

Rejestr nazw geograficznych RP jest prezentowany w serwisie www.geoportal.gov.pl w podziale na warstwy tematyczne.