Katowice, Lublin, Bielsko-Biała i Kołobrzeg w finale konkursu na Europejską Stolicę Kultury 2029
27.10.2023
Katowice, Lublin, Bielsko-Biała i Kołobrzeg zostały wybrane przez ekspertów spośród 12 miast kandydujących do tytułu Europejska Stolica Kultury. „Bardzo się cieszę z bogactwa tego naboru, z tego że w konkursie wzięło udział 12 miast. Eksperci także podkreślają to jako bardzo pozytywne zjawisko. Różnorodność kandydatur jest widoczna na pierwszy rzut oka, chociażby poprzez skalę, ale także poprzez Państwa podejście. (…) Dziękuję wszystkim Państwu za uczestnictwo, ponieważ z pewnością zaowocuje ono wieloma ciekawymi inicjatywami kulturalnymi” – powiedział minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński na konferencji prasowej, podczas której przewodnicząca Panelu Ekspertów Suvi Innila przedstawiła wyniki I etapu naboru na Europejską Stolicę Kultury 2029.
Minister kultury przypomniał, że tytuł Europejskiej Stolicy Kultury przyznawany jest od 1985 roku, a pomysłodawczynią tej inicjatywy była grecka minister Kultury Melina Mercouri.
Inicjatywa ustanawiania Europejskiej Stolicy Kultury ma na celu ochronę i promowanie bogactwa i różnorodności kultur w Europie. Jest to szczególnie ważne wobec zachodzących zmian i tego co obserwujemy w UE. Obrona bogactwa i różnorodności kultur to jest wartość nadrzędna i jest ona szanowana przez UE. Chcę zadeklarować w imieniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, że będziemy wspierać te projekty, tak jak było to 8 lat temu. To jest obowiązek państwa polskiego, żeby zwycięskie miasto otrzymało wsparcie z budżetu – powiedział prof. Piotr Gliński.
Szef resortu kultury przypomniał, że w ciągu ostatnich ośmiu lat budżet polskiej kultury wzrósł o 112%, a w przyszłorocznym budżecie jest to kwota ponad 8 mld zł. Dzięki tak dużym nakładom, o 100% wzrosła liczba instytucji kultury współprowadzonych przez MKiDN.
Wydaje mi się, że ostatnie 8 lat to był okres dobrej współpracy pomiędzy Ministerstwem a samorządami. To jest dowód na to, że Polska – niezależnie od podziałów politycznych – docenia i będzie doceniała kulturę, która jest bez wątpienia kwestią priorytetową – podkreślił minister kultury.
W naborze na Europejską Stolicę Kultury 2029 zdecydowało się wziąć udział aż 12 miast: Bielsko-Biała, Bydgoszcz, Jastrzębie-Zdrój, Katowice, Kielce, Kołobrzeg, Lublin, Opole, Płock, Pszczyna, Rzeszów i Toruń. Wnioski były oceniane przez panel niezależnych ekspertów, który składał się z 10 osób wyznaczonych przez Parlament Europejski, Radę UE, Komisję Europejską i Komitet Regionów, a także dwóch ekspertów wyznaczonych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Ministerstwo, które jest organizatorem konkursu, nie bierze udziału w ocenie wniosków i wyborze kandydatur.
O Konkursie
Tytuł Europejskiej Stolicy Kultury przyznawany jest od 1985 roku. Pomysłodawczynią tej inicjatywy była grecka minister kultury Melina Mercouri.
Działanie na rzecz „Europejskich Stolic Kultury” ma na celu ochronę i promowanie bogactwa i różnorodności kultur w Europie oraz podkreślanie ich cech wspólnych, przy jednoczesnym zwiększaniu poczucia przynależności obywateli do wspólnej przestrzeni kulturowej. Zachęca do wzajemnego zrozumienia i dialogu międzykulturowego, a także do wyeksponowania wspólnego dziedzictwa kulturowego. Ma również na celu wspieranie wkładu kultury w długoterminowy rozwój miast, które mogą włączyć w działania otaczające je obszary, zgodnie z ich indywidualnymi strategiami i priorytetami.
Miasto, które zostaje Europejską Stolicą Kultury, przez rok realizuje specjalny program kulturalny, korzysta też z inwestycji, które mają przyczynić się do jego rewitalizacji i wspomóc długoterminowy rozwój.
Początkowo tytuł otrzymywało jedno miasto, od 2001 roku – dwa miasta z UE, a co kilka lat trzy – wspólnie z krajem stowarzyszonym lub kandydującym do UE. W 2029 r. polskie miasto zostanie Europejską Stolicą Kultury po raz trzeci. Do tej pory tym zaszczytnym tytułem zostały wyróżnione dwa miasta: Kraków w 2000 roku i Wrocław w 2016 roku. W 2029 tytuł Europejskimi Stolicami Kultury będą miasto polskie i miasto reprezentujące Szwecję.
