Konkurs na kuratorski projekt wystawy w Pawilonie Polskim na 60. Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji rozstrzygnięty
31.10.2023
Projekt „Polskie ćwiczenia z tragiczności świata. Między Niemcami a Rosją” kuratorów Piotra Bernatowicza i Dariusza Karłowicza z udziałem Ignacego Czwartosa, zgodnie z decyzją Jury, będzie reprezentował Polskę na 60. Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji w 2024 r. Projektem rezerwowym została propozycja „Powtarzajcie za mną” zgłoszona przez Martę Czyż, Yuriya Bileya, Pavlo Kovacha oraz Antona Vargę.
60. Międzynarodowa Wystawa Sztuki — La Biennale di Venezia odbędzie się w dniach 20 kwietnia – 24 listopada 2024 r. Jej temat przewodni to „Cudzoziemcy są wszędzie”. Kuratorem generalnym został Adriano Pedrosa.
Zwycięski projekt „Polskie ćwiczenia z tragiczności świata. Między Niemcami a Rosją” kuratorów Piotra Bernatowicza i Dariusza Karłowicza z udziałem Ignacego Czwartosa został wybrany spośród 24 zgłoszeń zakwalifikowanych do konkursu. Minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński zaakceptował rekomendowany przez Jury konkursu projekt.
Jury obradowało w składzie: prof. Elżbieta Banecka, Andrzej Biernacki, prof. Tadeusz Boruta, Jarosław Denisiuk, Jagna Domżalska, dr Janusz Janowski (przewodniczący Jury), Janusz Kapusta, Agnieszka Komar-Morawska, dr hab. Zbigniew Makarewicz, dr Maciej Mazurek, prof. dr hab. Kazimierz Nowosielski, Urszula Święcicka, Joanna Warsza, dr Karolina Ziębińska-Lewandowska.
Zgodnie z postanowieniami regulaminu konkursu wszystkie dopuszczone do konkursu projekty są dostępne na stronie https://labiennale.art.pl/konkurs/.
Kuratorzy o projekcie
„Wystawa Ignacego Czwartosa, którą pragniemy przedstawić na Biennale w Wenecji, to owoc głębokiego namysłu nad tragiczną historią XX wieku.
Tragiczność świata — mówi nam z głębi polskiego doświadczenia artysta — jest jego cechą niezbywalną. Świat nie składa się w żaden prosty wzór, pełen jest nieusuwalnych sprzeczności, konfliktów interesu i idei, dylematów, które nie mają prostych rozwiązań.
Grecy wymyślili tragedię. Polacy ją przećwiczyli.
Scena polskiej tragedii leży pomiędzy Niemcami a Rosją. W XX wieku oznaczało to doświadczenie dwóch krwawych totalitaryzmów pozostających ze sobą w relacji, którą za François Furetem i Ernstem Noltem nazwać można »wrogą bliskością«. Choć różni je diagnoza rzeczywistości, ideały i cele, to upodabnia je przekonanie o konieczności przemocy, terroru i eksterminacji. Ale to nie jedyne podobieństwo. Wspólny fundament obu systemów stanowiło przekonanie o posiadaniu pełni sprawczości i wiedzy — cech, które w europejskiej tradycji duchowej przypisywano wyłącznie Bogu.
Otwierający wystawę obraz rajskiego drzewa poznania dobra i zła symbolicznie obecny w płótnie INRI przypominać ma o pokusie, która po raz pierwszy w historii stała się principium politycznego porządku. Obietnica „Eritis sicut dii scientes bonum et malum” (Będziecie jak bogowie znający dobro i zło) została odczytana politycznie. Oglądana z tej perspektywy polityka nie oznacza już próby rozumnego porządkowania ludzkiego świata, ale stwarzanie nowego porządku i nowego człowieka.
Obrazy Ignacego Czwartosa prezentowane na wystawie są artystycznym świadectwem tego doświadczenia. Zarazem przenoszą je na wyższy, metafizyczny poziom, ukazując głębszy, uniwersalny charakter lokalnej historii. Wydobycie tych uniwersalnych treści z unikalnego, polskiego doświadczenia jest zasadniczym tematem ekspozycji.”