Gdzie pomoc dla sektora? – pyta na łamach „Polska The Times” (24.04.2020 r.) pisarz Zygmunt Miłoszewski. I odpowiada: „Nie ma ŻADNEJ pomocy”.

Rozumiem, że pisarze kreują nowe znaczenia słów, więc słowo „ŻADNEJ” od dziś oznacza:

1. wielomilionową pomoc dla przedsiębiorstw z branży kultury, NGO-sów (wbrew stwierdzeniu Pana Miłoszewskiego), osób samozatrudnionych i na umowach cywilno-prawnych w ramach Tarczy Antykryzysowej: dotacje, dopłaty do utrzymania miejsc pracy, postojowe (3x2 tys. zł), trzymiesięczne zwolnienie ze składek ZUS, pożyczki na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej (do kwoty 5 tys. zł), wakacje kredytowe, zwolnienia z podatków lokalnych itp.;
2. utworzenie specjalnego programu „Kultura w sieci” z budżetem 80 mln zł, w tym 20 mln na stypendia dla twórców i artystów – obecnie na etapie oceny 12 tysięcy wniosków złożonych w ciągu zaledwie 2 tygodni, rozstrzygnięcie do połowy maja;
3. zwiększoną wielokrotnie pomoc socjalną MKiDN - przyznaliśmy już 800 zapomóg socjalnych po 1800 zł i te pieniądze są już na kontach wnioskodawców; dalsze wsparcie jest sukcesywnie realizowane;
4. zwiększenie środków (o 55 mln zł, do 390 mln zł) i zmiany w regulaminach Programów Ministra dostosowujące procedury rozliczania projektów do obecnej sytuacji;
5. zwiększenie puli stypendiów Ministra z 1,5 do – co najmniej -  6,5 mln zł; możliwy II etap konkursu stypendialnego;
6. gwarancje kredytowe dla sektora kreatywnego w BGK na kwotę 500 mln zł;
7. specjalne wsparcie dla branży filmowej w 1. i 3. Tarczy Antykryzysowej;
8. wystąpienie do UE o zerową stawkę VAT na książki drukowane;
9. kontynuację prac nad ustawą o uprawnieniach artysty zawodowego (o czym p. Zygmunt Miłoszewski wspomina);
10. opracowanie Programu Rekompensacyjnego na okres po epidemii z planowanym budżetem  50 mln zł;
11. program NCK „Kultura-Interwencje”z budżetem 10 mln zł, który zostanie uruchomiony zaraz po rozstrzygnięciu programu „Kultura w sieci”;
12. przygotowywanie nowelizacji budżetu w celu zrekompensowania instytucjom kultury prowadzonym i współprowadzonym przez MKiDN strat związanych z ograniczeniami w ich działalności;
13. wprowadzenie voucherów, na które mogą być wymieniane zobowiązania instytucji kultury, które nie mogą być obecnie dotrzymane, np. niewykorzystane bilety na wydarzenia kulturalne;
14. umożliwienie dyrektorom instytucji kultury wypłacania dodatkowego wynagrodzenia dla artystów za pracę „zastępczą” realizowaną poza siedzibą instytucji.

To tylko 14 „żadnych” form pomocy MKiDN dla kultury w obecnym czasie. Wiele powyższych rozwiązań  zostało wypracowanych w dialogu ze środowiskami kultury. Szczegółowe informacje dostępne są m.in. na stronie internetowej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego https://kultura.gov.pl, Narodowego Centrum Kultury www.nck.pl, Komitetu ds. Pożytku Publicznego https://pozytek.gov.pl/ oraz na stronach Tarczy Antykryzysowej https://www.gov.pl/web/tarczaantykryzysowa.

Ponadto, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego cały czas pracuje nad kolejnymi formami pomocy. W celu zintensyfikowania tych prac, minister kultury powołał właśnie Zespół Antykryzysowy ds. Kultury, do którego zaproszeni zostali przedstawiciele wszystkich branż i środowisk twórczych. O tym ostatnim Pan Zygmunt Miłoszewski nie mógł wiedzieć, bo nastąpiło to m.in. na skutek jego własnego, słusznego, postulatu, wyrażonego w przywołanym wywiadzie.

Pierwsze posiedzenie Zespołu, w trybie telekonferencji, odbędzie się we wtorek 28 kwietnia.

Z innych spraw, o których mówi Pan Zygmunt Miłoszewski (nie dysponując chyba pełnią wiedzy na temat faktów, myląc się lub wprowadzając w błąd opinię publiczną, czego nie chcę zakładać),  warto wspomnieć, że Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego co roku realizuje 32 Programy Ministra, w tym m.in. programy:

- Edukacja kulturalna  - 14 mln 750 tys. zł w 2020 r.

- Wydarzenia kulturalne dla dzieci i młodzieży – 4 mln 175 tys. zł w 2020 r.

- Partnerstwo dla książki (właśnie dla małych księgarń!) – 5 mln zł w 2020 r.

Na koniec może warto odnieść się jeszcze do jednej kwestii poruszonej przez Pana Zygmunta Miłoszewskiego – pozycji ministerstwa kultury w obecnym rządzie. 

Fakty są takie:

- to w czasie naszego gospodarowania w resorcie budżet MKIDN po raz pierwszy w historii przekroczył 1 proc. wydatków państwa, a obecnie wynosi 5,25 mld zł wobec 3,6 mld zł w 2015 r.

- to nam udało się zwiększyć liczbę Programów Ministra z 28 do 32, a środki w programach – z 323 mln do prawie 390 mln zł;

- MKIDN objęło też w tym czasie współprowadzeniem 32 instytucje muzealne i artystyczne

- od końca 2015 r. MKIDN powołało kilkanaście nowych instytucji kultury, takich jak m.in. Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA, Instytut Literatury, Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, Polska Opera Królewska, Muzeum Getta Warszawskiego, Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, Muzeum-Dom Rodziny Pileckich, Instytut Dziedzictwa Solidarności, Narodowe Muzeum Techniki; uratowało też przed prywatyzacją i bankructwem m.in. Państwowy Instytut Wydawniczy, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku Białej, Polskie Pracownie Konserwacji Zabytków, Instytut Śląski czy Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego

- MKIDN rozwiązało też „za naszych czasów” kilka „nierozwiązywalnych” wcześniej problemów polskiej kultury, m.in.: owe mityczne 1 proc. budżetu państwa na kulturę; dwukrotne podniesienie limitu przychodów, od których twórcy mogą odliczać 50 proc. kosztów uzyskania; wprowadzenie zachęt dla produkcji audiowizualnej w Polsce; złożenie wniosku do Komisji Europejskiej o objęcie książek stawką VAT 0, a w najbliższym czasie kolejne regulacje będą dotyczyły przychodów twórców oraz finansowania Funduszu Wsparcia Artystów Zawodowych.

Serdecznie pozdrawiam,

Piotr Gliński