Nagroda im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego jest organizatorem Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej” przyznawanej za dokonania twórcze, artystyczne, naukowe oraz działalność wspierającą tradycyjną kulturę regionalną.
Patronem nagrody jest Oskar Kolberg - etnograf, folklorysta, kompozytor, twórca największego w XIX wieku zasobu źródeł etnograficznych do badania kultury ludowej obszaru dawnej Rzeczypospolitej, autor serii monografii „Lud i Obrazy etnograficzne”, które stworzyły podwaliny współczesnych nauk o kulturze (etnografii, etnologii, folklorystyki, etnomuzykologii) i do dziś są inspiracją twórczości naukowej oraz artystycznej.
Nagroda ustanowiona w 1974 r. honoruje całokształt działalności w dziedzinie kultury ludowej i przyznawana jest jednokrotnie. Od początku miała rangę wyróżnienia ogólnopolskiego. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego jest fundatorem przyznawanych wyróżnień, jedną nagrodę finansuje Samorząd Województwa Mazowieckiego.
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego powierzył realizację konkursu Narodowemu Instytutowi Muzyki i Tańca oraz Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu. Nagroda (w postaci dyplomu, medalu projektu Anny Jarnuszkiewicz oraz nagrody finansowej) przyznawana jest raz w roku 14 laureatom w siedmiu kategoriach: w dziedzinie twórczości artystycznej indywidualnej (sztuk plastycznych, literatury ludowej, muzyki instrumentalnej, śpiewu, tańca), kapel i zespołów folklorystycznych oraz w dziedzinie działalności badawczej, dokumentacyjnej, animacji i upowszechniania kultury ludowej. Wyróżnienia honorowe przyznawane są instytucjom i organizacjom szczególnie zasłużonym dla rozwoju i popularyzacji polskiej sztuki ludowej i folkloru. Uroczystość wręczenia nagród odbywa się w Zamku Królewskim w Warszawie.
Szczegółowych informacji udziela:
Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze
26-400 Przysucha, Al. Jana Pawła II / 11,
tel. 48 675 22 48
e-mail: muzeumok@muzeum-radom.pl
Laureaci 49. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga w 2024 r.
Kategoria I - dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego
- Anna Dunat (Pewel Wielka, woj. śląskie, Żywiecczyzna) – śpiewaczka i gawędziarka, promująca tradycje Górali Żywieckich. Ważnym aspektem jej działalności jest przekaz pokoleniowy, który realizuje poprzez dzielenie się wiedzą, jak również kształcenie umiejętności młodych adeptów oraz wielbicieli muzyki tradycyjnej w zakresie archaicznego śpiewu.
- Grażyna i Tadeusz Kruczyńscy (Żywiec, woj. śląskie, Żywiecczyzna) – wykonawcy zabawek ceramicznych: ptaszków i okaryn, a także organizatorzy warsztatów wykonywania zabawek glinianych.
- Helena Napierała (Stary Folwark, woj. podlaskie, Suwalszczyzna) – śpiewaczka, kontynuatorka śpiewu monodycznego i wielogłosowego, założycielka zespołu „Wigranie”, popularyzatorka regionalnej gwary, tradycji i kultury.
- Halina Pajka (Kadzidło, woj. mazowieckie, Kurpie) - wycinankarka, mistrzyni plastyki obrzędowej. Należy do grona najwybitniejszych twórczyń ludowych z Kurpiowskiej Puszczy Zielonej. Zajmuje się haftem kurpiowskim, tkactwem, wykonuje pisanki, palmy, bukiety z papieru oraz kierce. Promotorka tradycji i kultury kurpiowskiej.
- Stanisława Ewa Skowysz-Mucha (Lipsk, woj. podlaskie, Podlasie) – pisankarka, założycielka Stowarzyszenia Miłośników Lipskiej Pisanki i Tradycji oraz organizatorka warsztatów tradycyjnego pisankarstwa. Prowadzi Muzeum Lipskiej Pisanki.
Kategoria II - dla Mistrza tradycji
- Anna Chuda (Posadowo, woj. wielkopolskie, Biskupizna) – śpiewaczka ludowa, tancerka i gawędziarka z Biskupizny. Prowadzi warsztaty śpiewacze, udziela konsultacji młodszym artystom ludowym, a także jest zaangażowana w projekty edukacyjne.
Kategoria III - dla twórców za pisarstwo ludowe
- Barbara Kryszczuk (Turkowice, woj. lubelskie, Ziemia Hrubieszowska) – poetka i prozatorka. W jej twórczości dominują tematy związane z kulturą ludową i religijną. W utworach prozatorskich, które wyróżnia silna wspomnieniowość, opisuje wiejskie tradycje, obrzędy i realia życia chłopskiego.
Kategoria IV - dla badaczy, naukowców i animatorów
- Donat Niewiadomski (Lublin, woj. lubelskie) - historyk literatury, folklorysta, regionalista, animator kultury, ekspert i autorytet w dziedzinie literatury ludowej. Jego dorobek naukowy przyczynił się do ochrony i popularyzacji autorskiej literatury ludowej.
- Elżbieta Piskorz-Branekova (Warszawa, woj. mazowieckie) – etnografka, specjalistka od polskich strojów ludowych oraz haftu tradycyjnego, kolekcjonerka. Prowadzi działalność badawczą i wydawniczą w zakresie strojów tradycyjnych. Twórczyni kolekcji stroju europejskiego oraz kolekcji bałkańskiej w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie.
Kategoria V - dla kapel ludowych
- Kapela Ludowa z Gniewczyny Łańcuckiej (Gniewczyna Łańcucka, woj. podkarpackie, Podkarpacie) – jedna z nielicznych tradycyjnych kapel ludowych muzykujących w regionie przeworskim. Funkcjonuje od 1993 r. w składzie instrumentalnym lub z udziałem solistów. Chroni i popularyzuje materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe.
Kategoria VI - dla zespołów folklorystycznych
- Góralski Teatr Pieśni „Dunawiec” (Zbylutów, woj. dolnośląskie, Dolny Śląsk) – funkcjonuje od 1984 r. Składa się z potomków polskich reemigrantów z Bukowiny – górali czadeckich, którzy przybyli na Dolny Śląsk w 1947 r. Należy do nielicznych w regionie grup, które oprócz gwar, obrzędów oraz imponującego repertuaru dawnych pieśni, zachowały tradycyjne stroje odświętne.
- Zespół Regionalny „Wilamowice” (Wilamowice, woj. śląskie, Ziemia Oświęcimska) – założony w 1948 r. jako potomkowie XIII-wiecznych osadników Zachodniej Europy. Zespół ma charakter wielopokoleniowy. W jego repertuarze znajdują się tańce i pieśni śpiewane w Wilamowicach, z licznymi wpływami z innych regionów Polski i Europy.
Kategoria VII - dla instytucji i organizacji zasłużonych w opiece i upowszechnianiu kultury ludowej
- Gminny Ośrodek Kultury w Podegrodziu (Podegrodzie, woj. małopolskie, Lachy Podegrodzkie) – realizuje misję ochrony pokoleniowego przekazu i popularyzacji dziedzictwa kulturowego regionu Lachów Sądeckich i Podegrodzkich. Od 1976 r. prowadzi wielowymiarową edukację regionalną.
- Muzeum Lubuskie im. Jana Dekerta w Gorzowie Wielkopolskim (Gorzów Wielkopolski, woj. lubuskie, Ziemia Lubuska) - jest najstarszym muzeum w woj. lubuskim. Jego sztandarowym działaniem jest współorganizowanie z gorzowskimi kołami Związku Ukraińców w Polsce i Zjednoczenia Łemków Ogólnopolskich Konkursów Pisanek im. Michała Kowalskiego.
Nagroda specjalna dla ucznia wskazanego przez Mistrza Tradycji: Maria Polowczyk
Laureaci 48. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”
Kategoria I - dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego
- Zofia Nędza-Kubiniec (Kościelisko, woj. małopolskie, Podhale) - malarka na szkle, hafciarka, wykonawczyni strojów ludowych, poetka.
- Ludgarda Sieńko (Janów, woj. podlaskie, Podlasie) – tkaczka, kontynuatorka tradycji tkactwa dwuosnowowego.
- Jan Szymański (Albinów, woj. łódzkie, Łowickie) – solista, instrumentalista, skrzypek. W swoim repertuarze ma przede wszystkim oberki, kujawiaki, kujony i polki łowickie.
- Stanisław Wyżykowski (Krosno, woj. podkarpackie, Pogórzanie) – twórca lir korbowych, skrzypek, budowniczy instrumentów ludowych. Koncertował na wielu scenach w kraju i za granicą.
- Czesława Samsel (Zalesie, woj. mazowieckie, Kurpie) – koronkarka, twórczyni kwiatów z bibuły, palm, kierców. Zajmuje się także wyrobem pieczywa obrzędowego - „byśków” i „nowych latek”. Wykonuje hafty i misterne koronki, przędzie na krośnie i kołku.
Kategoria II - dla Mistrza tradycji
- Kazimierz Marcinek (Nockowa, woj. podkarpackie, Rzeszowszczyzna) – jeden z najwybitniejszych skrzypków starszej generacji na Rzeszowszczyźnie. Kierował kilkoma kapelami, jednak najchętniej występuje jako solista.
Kategoria III - dla twórców za pisarstwo ludowe
- Florianna Kiszczak (Radzięcin, woj. lubelskie, Ziemia Biłgorajska) – tworzy wiersze i opowiadania, w których dominują tematy związane z kulturą ludową i religijną.
Kategoria IV - dla badaczy, naukowców i animatorów
- Wojciech Kowalczuk (Białystok, woj. podlaskie, Podlasie) – etnograf, muzealnik, autor wielu projektów badawczo-wystawienniczych z zakresu sztuki rękodzieła ludowego północno-wschodniej Polski.
- Jadwiga Parecka (Brzeźnica woj. lubuskie, Grupa etnograficzna Górali Bukowińskich) – animatorka życia społeczno-kulturalnego, autorka licznych publikacji na temat folkloru muzyczno-tanecznego, zwyczajów, gwary oraz kultury kulinarnej Górali Bukowińskich.
Kategoria V - dla kapel ludowych
- Kapela Braci Adamczyków (Szydłowiec, woj. mazowieckie, Ziemia Szydłowiecka) – kapela rodzinna Czesława i Jana Adamczyków, którzy grają na harmonii pedałowej i skrzypcach. W 2013 roku do kapeli dołączyła Katarzyna Zedel (bębenek i baraban).
Kategoria VI - dla zespołów folklorystycznych
- Zespół Śpiewaczy z Łukowej IV (Łukowa, woj. lubelskie, Ziemia Biłgorajska) – wykonuje pieśni weselne z zachowaniem tradycyjnej emisji głosu, gwary i archaicznych melodii.
- Zespół Pieśni i Tańca „Łastiwoczka” z Przemkowa (Przemków, woj. dolnośląskie, Dolny Śląsk) – repertuar zespołu obejmuje wielogłosowe dawne pieśni zalotne, weselne, rekruckie i ballady.
Kategoria VII - dla instytucji i organizacji zasłużonych w opiece i upowszechnianiu kultury ludowej
- Stowarzyszenie Muzyków Ludowych w Zbąszyniu (Zbąszyń, woj. wielkopolskie, Ziemia Lubuska) – od początku działalności obejmuje opieką muzyków ludowych regionu zbąszyńskiego, chroni tradycje koźlarskie, propaguje muzykę ludową Regionu Kozła.
- Towarzystwo Kulturalne im. Oskara Kolberga w Przysusze (Przysucha, woj. mazowieckie, Ziemia Przysuska) – jego działalność jest skierowana przede wszystkim na zachowanie i dokumentowanie kultury tradycyjnej regionu poprzez doroczną organizację przeglądów folkloru - „Dni Kolbergowskie”.
Nagroda specjalna dla wyjątkowego ucznia wskazanego przez Mistrza Tradycji: Lidia Biały, założycielka Fundacji Iskry Tradycji, która kształci przyszłe pokolenia muzykantów.
Laureaci 47. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga w 2022 r.
Kategoria I - dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego
- Kazimiera Balcerzak - wycinankarka, hafciarka, mistrzyni zdobnictwa, plastyki obrzędowej, wykonawczyni bukietów kwiatowych, popularyzatorka twórczości ludowej.
Sieradz, woj. łódzkie - Stanisława Galica-Górkiewicz – skrzypaczka, instruktorka szkółki góralskiego muzykowania. Upowszechnia i pielęgnuje autentyczną muzykę i kulturę Skalnego Podhala.
Bukowina Tatrzańska, Podhale, woj. małopolskie - Elżbieta Kasznia – śpiewaczka i twórczyni ludowa, instruktorka śpiewu, hafciarka, wycinankarka, wykonawczyni tradycyjnych kwiatów z bibuły.
Rozogi, Kurpie Zielone, woj. warmińsko-mazurskie - Jan Puk - rzeźbiarz, wykonawca unikatowych w skali światowej ruchomych zabawek ludowych, sprzętów gospodarskich, architektury wiejskiej. Poeta ludowy, autor kronik o dawnych mieszkańcach wsi.
Trześń, Ziemia sandomierska/Lasowiacy, woj. podkarpackie - Piotr Sikora - skrzypek, ceniony twórca instrumentów. Należy do grona najstarszych mistrzów kultury tradycyjnej w regionie. Prowadzi warsztaty budowy basów, skrzypiec i bębenków. Uczestnik koncertów, taborów i festiwali muzycznych.
Kuźnica k/Przysuchy, Radomskie, woj. mazowieckie
Kategoria II - dla Mistrza tradycji
- Monika Wałach-Kaczmarzyk – multiinstrumentalistka i śpiewaczka. Od ponad 30 lat zajmuje się kształceniem dzieci i młodzieży w zakresie gry na instrumentach i śpiewu tradycyjnego, instruktorka grup obrzędowych.
Jaworzynka, Beskid Śląski, woj. śląskie
Wyróżnienie specjalne:
- Karolina Kupczyk- altowiolistka, tancerka, śpiewaczka, uczennica Mistrzyni tradycji Moniki Wałach-Kaczmarzyk
Jaworzynka, Beskid Śląski, woj. śląskie
Kategoria III - dla twórców za pisarstwo ludowe
- Elżbieta Wójtowicz – literatka ludowa, autorka scenariuszy widowisk obrzędowych, w których występuje jako aktorka i gawędziarka. Organizatorka warsztatów gwary i spotkań gawędziarskich.
Markuszów, Lubelszczyzna, woj. lubelskie
Kategoria IV - dla badaczy, naukowców i animatorów
- Dionizjusz Czubala – wybitny etnograf, folklorysta, badacz wiejskich tradycji rzemieślniczych i legend miejskich, dokumentalista historii polskiej wsi w okresie II wojny światowej, autor antologii ludowych i tekstów narracyjnych.
Wilkowice, Podbeskiwoj. śląskie - Bogumiła Nowicka – muzykolog, wieloletnia dziennikarka Radia Lublin. Popularyzuje i archiwizuje przejawy kultury ludowej na antenie regionalnej i ogólnopolskiej, autorka radiowych portretów twórców ludowych.
Lublin, Lubelszczyzna
Kategoria V - dla kapel ludowych
- Kapela Romana Wojciechowskiego
Tomaszów Mazowiecki, Opoczyńskie, woj. łódzkie
Kategoria VI - dla zespołów folklorystycznych
- Zespół Regionalny „Gorce” z Kamienicy
Kamienica, Górale Sądeccy od Kamienicy, woj. małopolskie - Zespół „Waliszowianie” z Nowego Waliszowa
Nowy Waliszów, Dolny Śląsk, woj. dolnośląskie
Nagroda honorowa
- Regionalne Centrum Kultury Kurpiowskiej im. ks. Władysława Skierkowskiego w Myszyńcu
Myszyniec, Kurpie Zielone, woj. mazowieckie - Towarzystwo Miłośników Kujaw w Radziejowie
Radziejów, Kujawy, woj. kujawsko-pomorskie
Laureaci 46. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga w 2021 r.
Kategoria I - dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego
- Wanda Majtyka – śpiewaczka solistka, autorka scenariuszy, reżyserka i aktorka widowisk teatru wiejskiego, instruktorka zespołów w Ożarowie, wykonawczyni plastyki, ozdób z papieru i rekwizytów obrzędowych
Popowice, Ziemia Wieluńska, woj. łódzkie - Henryk Marszał – skrzypek i trębacz, wieloletni prymista i kierownik kapeli „Przewrotniacy”, przekazuje tradycje muzyczne młodym wykonawcom.
Przewrotne, pogranicze Lasowiaków i Rzeszowiaków, woj. podkarpackie - Stanisława Mąka – uprawia malarstwo i rzeźbę w drewnie, wykonuje plastykę obrzędową i tradycyjne formy ludowego zdobnictwa regionu chełmskiego.
Rożdżałów, Chełmskie, woj. lubelskie - Genowefa Pabich – wycinankarka z Puszczy Zielonej, wykonuje też tkaniny, palmy, bukiety z papieru, kierce, przekazuje umiejętności młodemu pokoleniu.
Krobia, Kurpie, woj. mazowieckie - Bernarda Rość – tkaczka z Podlasia, wykonuje tkaniny dekoracyjne techniką dwuosnowową, o tradycyjnym wzornictwie tematycznym, prowadzi warsztaty w pracowni tkackiej Szlaku Rękodzieła Ludowego Podlasia.
Szaciłówka, Białostocczyzna, woj. podlaskie
Kategoria II - dla Mistrza tradycji
- Maria Grzegorek – mistrzyni tradycji, bibułkarka, gawędziarka i poetka, przekazuje rodzinne tradycje wytwarzania kwiatów, wieńców, ozdób choinkowych z bibułki i papieru, od 30 lat prowadzi warsztaty dla dzieci i nauczycieli.
Juszczyna, Żywieckie, woj. śląskie
Wyróżnienie specjalne:
- Barbara Wandzel – bibułkarka, gawędziarka, uczennica Mistrzyni tradycji –Marii Grzegorek
Juszczyna, Żywieckie, woj. śląskie
Kategoria III - dla twórców za pisarstwo ludowe
- Andrzej Dziedzina Wiwer – autor utworów literackich gwarą szczawnicką, poezji i prozy, góralskich gawęd i legend, artykułów popularyzujących etnografię górali pienińskich.
Szczawnica, Pieniny, woj. małopolskie
Kategoria IV - Dla badaczy, naukowców, popularyzatorów i animatorów
- Maria Brylak-Załuska – badaczka kultury ludowej Karpat, etnograf, folklorystka, autorka publikacji, ekspozycji muzealnych, koncepcji wystawienniczych w muzeach skansenowskich Polski południowej, wykładowczyni seminariów folklorystycznych. Konsultuje i animuje społeczny ruch regionalny w Małopolsce.
Nowy Sącz, woj. małopolskie - Jolanta Danak-Gajda – etnograf, muzykolog, dziennikarka Polskiego Radia Rzeszów popularyzująca muzykę ludową, artystów, zespoły regionalne na antenie lokalnej i ogólnopolskiej, autorka artykułów i wydawnictw płytowych z muzyką ludową, jurorka konkursów i festiwali folklorystycznych.
Łańcut, woj. podkarpackie
Kategoria V - dla kapel ludowych
- Orkiestra Dęta ze Zdziłowic
Zdziłowice Drugie, Roztocze, woj. lubelskie
Kategoria VI - dla zespołów folklorystycznych
- Zespół Śpiewaczo-Obrzędowy „Blinowianki”
Blinów, Roztocze Zachodnie, woj. lubelskie - Zespół „Gościszowianie”
Gościszów, woj. dolnośląskie
Nagroda honorowa
- Fundacja „Dziedzictwo Nasze”
Węgorzewo, Mazury, woj. warmińsko-mazurskie
Laureaci 45. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga w 2020 r.
Kategoria I - dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego
- Antoni Gluza – mistrz gry na żywieckich dudach, heligonce, okarynie, piszczałkach pasterskich, znawca archaicznego repertuaru obrzędowego, gwary, kierownik kapel, zbieracz, dokumentator i popularyzator lokalnej kultury tradycyjnej
Szczyrk, Żywiecczyzna, woj. śląskie - Czesława Lewandowska – koronkarka i wykonawczyni plastyki obrzędowej i dekoracyjnej, popularyzatorka i mistrzyni kurpiowskiego rękodzieła ludowego
Ostrołęka, Kurpie, woj. mazowieckie - Helena Miazek – wycinankarka, popularyzatorka łowickiego folkloru
Chąśno, Łowickie, woj. łódzkie - Dionizy Purta – rzeźbiarz ludowy, animator i popularyzator kultury ludowej
Białystok, Podlasie, woj. podlaskie - Zofia Tarasiewicz – śpiewaczka ludowa, popularyzatorka dziedzictwa górali czadeckich, obrzędowości, plastyki, tradycji kulinarnych
Bolesławiec, woj. dolnośląskie - Józef Tomczyk – skrzypek ludowy
Mroczki Małe, Sieradzkie, woj. łódzkie
Kategoria II - dla twórców za pisarstwo ludowe
- Helena Kołodziej – poetka ludowa
Wielkolas, pow. lubartowski, woj. lubelskie
Kategoria III – kapela ludowa
- Kapela Ludowa „Mogilanie”
Mogilany, Krakowiacy Zach., woj. małopolskie
Kategoria IV - dla zespołów folklorystycznych
- Zespół Śpiewaczy z Mroczek Małych
Mroczki Małe, pogranicze Sieradzkiego i Wielkopolski, woj. łódzkie - Zespół Góralski „Zornica”
Zakopane, Podhale, woj. małopolskie
Kategoria V - dla badaczy, naukowców, popularyzatorów i animatorów
- Antoni Malczak – regionalista, działacz kultury, muzyk, pedagog, społecznik, autor programu ochrony dziedzictwa kulturowego i promocji kultury regionalnej, organizator i animator, wieloletni dyrektor Małopolskiego Centrum Kultury Sokół w Nowym Sączu
Nowy Sącz, woj. małopolskie - Lech Śliwonik – teatrolog, profesor Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie, prezes Zarządu Głównego Towarzystwa Kultury Teatralnej, badacz i znawca polskiego teatru amatorskiego, teatru ludowego; inicjator, koordynator i dokumentalista Sejmików Wiejskich Teatrów
Warszawa, woj. mazowieckie
Nagroda honorowa
- „Pismo Folkowe” – wydawane przez Akademickie Centrum Kultury Uniwersytetu Marii Curie–Skłodowskiej „Chatka Żaka” i Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej we współpracy ze Stowarzyszeniem Animatorów Ruchu Folkowego
Lublin, woj. lubelskie - Zespół Pieśni i Tańca „Polonia” PRCUA
Chicago (Stany Zjednoczone)
Laureaci 44. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga w 2019 r.
Kategoria I - dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego
- Stanisława Anna Andruszkiewicz, śpiewaczka solistka, Wiżajny, pow. suwalski,
Suwalszczyzna, woj. podlaskie, - Marianna Bączek, śpiewaczka kurpiowska, członkini grup śpiewaczych „Bandysionek” i „Carniaków”, Bandysie, pow. ostrołęcki,
Kurpie, woj. mazowieckie, - Czesław Węglarz, muzyk i budowniczy instrumentów (dudy, gajdy, skrzypce, basy i pasterskie), popularyzator folkloru Beskidu Żywieckiego ,
Cisiec, Węgierska Górka, pow. żywiecki, woj. śląskie, - Wiesława i Marian Łobozowie, wytwórcy żywieckich zabawek ludowych
Pewel Wielka, pow. żywiecki, woj. śląskie, - Lilia Sola, artystka w dziedzinie plastyki (wycinanki, pająki, bukiety), poetka i popularyza-torka twórczości ludowej,
Puławy, woj. lubelskie, - Andrzej Wojtczak, rzeźbiarz, współorganizator kutnowskiego ośrodka rzeźbiarskiego
Kutno, woj. łódzkie,
Kategoria II - dla twórców za pisarstwo ludowe
- Jan Czarnecki, poeta ludowy
Iłża, pow. radomski, woj. mazowieckie,
Kategoria III – kapela ludowa
- Kapela Zastawnych – Brzostek, pow. dębicki, woj. podkarpackie,
Kategoria IV - dla zespołów folklorystycznych
- Łemkowski Zespół Pieśni i Tańca „Kyczera”, Legnica, woj. dolnośląskie,
- Zespół Śpiewaczy „Sielanki”, Sielec, pow. chełmski, woj. lubelskie,
Kategoria V - dla badaczy, naukowców, popularyzatorów i animatorów
- Elżbieta Krzyżaniak-Miller i Agata Skrukwa – badaczki i autorki opracowań spuścizny rę-kopiśmiennej i biografii Oskara Kolberga w Redakcji Dzieł wszystkich i Instytucie im. Oskara Kolberga w Poznaniu, popularyzatorki wiedzy o Jego dorobku i kulturze ludowej,
Poznań
Nagroda honorowa
- Towarzystwo Bambrów Poznańskich, Poznań,
- Towarzystwo Ochrony i Promocji Zawodów Ginących, Iłża.
Laureaci 43. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga w 2018 r.
Kategoria I - dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego
- Romuald Jędraszak muzyk i nauczyciel gry na wielkopolskich instrumentach
Kostrzyn, pow. poznański, Wielkopolska - Stanisława Kowalska – hafciarka i twórczyni czepców wielkopolskich
Golina, pow. jarociński, Wielkopolska - Leon Lewandowski muzykant solista (gra na skrzypcach i basach kaliskich)
pow. kaliski, Kaliskie, Wielkopolska - Roman Prószyński, mistrz w dziedzinie plastyki obrzędowej i zdobniczej
Terpentyna-Dzierzkowice, pow. kra-śnicki, Lubelskie - Danuta Radulska twórczyni podlaskich tkanin dwuosnowowych
Wasilówka, pow. sokólski, Podlasie - Halina Witkowska, kurpiowska pisankarka, hafciarka, popularyzatorka kultury regionalnej
Lemany, pow. pułtuski, Kurpie
Kategoria II - dla twórców za pisarstwo ludowe
- Sabina Szymbor, poetka ludowa
Wola Niemiecka, pow. lubartowski, Lubelskie
Kategoria III – kapela ludowa
- Kapela Lipców z Wygnanowa w pow. radomskim
Radomskie
Kategoria IV - dla zespołów folklorystycznych
- Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Markowianie”
Markowa, pow. łańcucki, Rzeszowskie - Kaszubski Zespół Pieśni i Tańca „Sierakowice”
Sierakowice, pow. kartuski, Kaszuby
Kategoria V - dla badaczy, naukowców, popularyzatorów i animatorów
- Władysław Dubaj, animator kultury ludowej, organizator i dokumentalista regionalnej i ogólnopolskiej sceny tea-trów wiejskich
Tarnogród, pow. biłgorajski, Lubelskie - Joanna Prętkowska, regionalistka, animatorka kultury biskupiańskiej, kierowniczka Zespołu Folklorystycznego z Domachowa i okolic
Domachowo, pow. gostyński, Wielkopolska
Nagroda honorowa
- Polski Zespół Folklorystyczny „MAZURY”
Mallet-Paraná, Brazylia - Redakcja Kwartalnika Polonijnego „Tatrzański Orzeł”
Hasbrouck Heights, New Jersey, USA
Laureaci 42. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga w 2017 r.
Kategoria I - dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego
- Anna Bałdyga, Tkaczka, artystka w dziedzinie plastyki obrzędowej, śpiewaczka ludowa
Wydminy, pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie - Jan Cebula, Skrzypek ludowy, solista i kierownik kapeli lasowiackiej
Kolbuszowa, woj. podkarpacki - Marta Legierska, Koronkarka
Koniaków, pow. cieszyński w woj. śląskie - Michalina Mrozik, Śpiewaczka solistka
Przejęsław, pow. bolesławiecki, woj. dolnośląskie - Irena Najdek, Mistrzyni haftu kujawskiego, popularyzatorka ludowego rękodzieła
Włocławek, woj. kujawsko-pomorskie
Nagroda pieniężna ze środków Fundacji „Cepelia”
Kategoria II - dla twórców za pisarstwo ludowe
- Franciszek Łojas-Kośla, poeta ludowy, publicysta, współautor publikacji o historii i kulturze Podhala
Poronin, pow. tatrzański, woj. małopolskie
Kategoria IV - dla zespołów folklorystycznych
- Zespół Góralski „Polaniorze” z Kościeliska
Kościelisko, pow. tatrzański, woj. małopolskie - Zespół Folklorystyczny „Kurpiowszczyzna”
Myszyniec, pow. ostrołęcki, woj. mazowieckie
Kategoria V - dla badaczy, naukowców, popularyzatorów i animatorów
- prof. Jan Adamowski, językoznawca, kulturoznawca, etnolingwista, badacz kultury regionalnej wschodniego pogranicza, tradycyjnej religijności, obrzędów, zwyczajów i wierzeń, folkloru oraz pisarstwa ludowego.
Lublin - Henryk Kuś, folklorysta, choreograf, założyciel i instruktor zespołów folklorystycznych, badacz i dokumentator kultury pogórzańskiej.
Łużna, pow. gorlicki, woj. małopolskie - Józef Sobiecki, popularyzator kultury ludowej Mazowsza, twórca archiwum nagrań i audycji radiowych o twórczości wiejskich artystów, redaktor Polskiego Radia RDC
Warszawa
Kategoria VI - nagroda honorowa dla instytucji i organizacji zasłużonych w opiece i upowszechnianiu kultury ludowej
- Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa Oddział Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów
Szymbark, pow. gorlicki, woj. małopolskie - Dobrzyńsko-Kujawskie Towarzystwo Kulturalne we Włocławku
Włocławek, woj. kujawsko-pomorskie
Laureaci 41. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga w 2016 r.
Kat. I. dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego
- Zofia Charamut – śpiewaczka kurpiowska (Wolkowe, pow. ostrołęcki, woj. mazowieckie)
- Maria Chrostek – artystka kurpiowska w dziedzinie plastyki obrzędowej, tkactwa, wycinankarstwa (Tatary, gm. Kadzidło, pow. ostrołęcki, woj. mazowieckie)
- Stanisław Kwaśny – rzeźbiarz (Meszna, gm. Wilkowice, pow. bielski, woj. śląskie)
- Jan Wilczek – wykonawca kierpców, pasów bacowskich i juhaskich, skrzypek (Bukowina Tatrzańska, pow. tatrzański, woj. małopolskie)
- Mieczysław Zawadzki – rzeźbiarz (Łuków, woj. lubelskie)
Kat. II. dla twórców za pisarstwo ludowe
- Maria Kazimiera Sarnacka – poetka ludowa (Dołhobrody, gm. Hanna, pow. włodawski, woj. lubelskie)
Kat. III. dla kapel ludowych
- Kapela Braci Byrtków, (Pewel Wielka, gm. Jeleśnia, pow. żywiecki, woj. śląskie)
Kat. IV. dla zespołów folklorystycznych
- Zespół Folklorystyczny „Folusz” z Giedlarowej, (pow. leżajski, woj. podkarpackie)
- Zespół Regionalny „Magurzanie” z Łodygowic, (pow. żywiecki, woj. śląskie)
Kat. V. dla badaczy, naukowców i animatorów
Małgorzata Kiereś, góralka z Istebnej, etnograf w Muzeum Beskidzkim w Wiśle, badaczka, dokumentalistka i popularyzatorka kultury górali beskidzkich, prowadzi warsztaty i seminaria dla instruktorów zespołów, jurorka w konkursach folklorystycznych (Istebna, pow. cieszyński, woj. śląskie)
Prof. Anna Szyfer, Etnografka i dialektolożka, badaczka tradycyjnej kultury ludowej Warmii i Mazur, od 1984 r. związana działalnością naukową i dydaktyczną z Instytutem Etnologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Poznań)
Kat. VI. nagroda honorowa dla instytucji i organizacji społecznych zasłużonych w opiece i upowszechnianiu kultury ludowej, działających w kraju i zagranicą.
- Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu
(Szydłowiec, woj. mazowieckie)
Laureatami 40. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga w sześciu kategoriach regulaminowych zostali:
Kat. I. dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego
- Aniela Krupczyńska, twórczyni w zakresie folkloru muzyczno-tanecznego, śpiewaczka i tancerka, popularyzatorka pieśni, gwary, obrzędów i zwyczajów górali pienińskich, kierowniczka Zespołu Regionalnego im. Jana Malinowskiego ze Szczawnicy.
Szczawnica, pow. nowotarski, woj. małopolskie - Zuzanna Ptak, koronczarka, wykonawczyni tradycyjnych motywów i kompozycji z koronki szydełkowej.
Koniaków, Śląsk Cieszyński, pow. cieszyński, woj. śląskie - Maria Siwiec, śpiewaczka i tancerka ludowa, kierowniczka Zespołu „Gołcunecki”.
Gałki, pow. przysuski, woj. mazowieckie - Wincenty Staśkiewicz, wykonawca wycinanek kurpiowskich.
Ostrołęka, Kurpie, woj. mazowieckie
Kat. II. dla twórców za pisarstwo ludowe
- Waleria Prochownik, pisarka ludowa, poetka i prozatorka, gawędziarka.
Żywiec, Beskid Żywiecki, woj. śląskie
Kat. III. dla kapel ludowych
- Kapela Jana Kmity z Przystałowic Małych
pow. przysuski, woj. mazowieckie
Kat. IV. dla zespołów folklorystycznych
- Zespół Śpiewaczy „Dorbozianki” z Dorboz
pow. biłgorajski, woj. lubelskie - Zespół Regionalny „Regle” im. Jana Jędrola z Poronina
Podhale, pow. tatrzański, woj. małopolskie
Kat. V. dla badaczy, naukowców i animatorów
- Prof. Piotr Dahlig, etnomuzykolog, badacz i dokumentalista muzyki ludowej (autor nagrań pieśni i melodii instrumentalnych, rejestracji tańców, gry instrumentalistów, widowisk ludowych i teatrów wiejskich), juror festiwali folklorystycznych i ekspert ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Uniwersytet Warszawski, Warszawa - Anna Urbaczka-Bury, regionalistka popularyzująca folklor cieszyński i wiedzę o regionie, pisarka i poetka ludowa, reżyserka teatru ludowego, solistka i kierownik zespołu „Istebna”, tancerka i gawędziarka.
Istebna, Śląsk Cieszyński, woj. śląskie
Kat. VI. nagroda honorowa dla instytucji i organizacji społecznych zasłużonych w opiece i upowszechnianiu kultury ludowej, działających w kraju i zagranicą.
- Łódzki Dom Kultury, Dział Dziedzictwa Kulturowego i Folkloru Regionu ŁDK wspiera, promuje i upowszechnia tradycje kultury regionalnej, chroni najcenniejsze formy twórczości ludowej województwa łódzkiego.
Łódź
Nagrody ufundował Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundacja „Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło (dla Zuzanny Ptak) i Samorząd Województwa Mazowieckiego (dla Wincentego Staśkiewicza).
Laureaci 38. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej” w 2013 r.
kategoria I - twórcy z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego:
- Piotr Gaca Muzyk ludowy - skrzypek.
Rdzów, gm. Potworów, pow. Przysuski, Radomskie, woj. mazowieckie. - Stanisława Kowalewska. Tkaczka, wykonawczyni pereborów i strojów ludowych.
Nowy Holeszów, gm. Hanna, pow. Włodawski, Podlasie, woj. lubelskie. - Małgorzata Pepłowska. Tkaczka dywanów dwuosnowowych, wycinankarka, wykonawczyni rekwizytów obrzędowych z opłatka i bibułkowych kwiatów.
Ruchna, gm. Liw, pow. węgrowski, Podlasie, woj. mazowieckie. - Eugenia Wieczorek. Koronkarka, artystka i popularyzatorka koronek czółenkowych, frywolitek.
Jarocin, Kaliskie, woj. wielkopolskie.
kategoria II - literatura ludowa:
- Genowefa Iwanek. Pisarka ludowa.
Bory, gm. Pietrzykowice, Żywieckie, woj. śląskie.
kategoria III kapele ludowe:
- Kapela Rodzinna „Kurasie”
Lubzina, gm. Ropczyce, woj. podkarpackie.
kategoria IV - zespoły folklorystyczne:
- Zespół Regionalny „Brenna” im. Józefa Macha w Brennej
Brenna, pow. cieszyński, Beskid Śląski, woj. śląskie. - Zespół Śpiewaczy „Mlądz”
Otwock, Kołbielskie, woj. mazowieckie.
kategoria V - naukowcy, działacze, popularyzatorzy:
- Dr Urszula Janicka-Krzywda. Etnograf, badaczka kultury ludowej Karpat, folklorystka, pedagog i konsultant zespołów folklorystycznych, kustosz dyplomowany Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie.
Kraków - Jadwiga Kurant. Folklorystka, animatorka kultury ludowej, choreograf, pedagog, autorka publikacji o tradycjach, obrzędach i zwyczajach kujawskich.
Probostwo Górne, Lubania, Kujawy, woj. kujawsko-pomorskie.
kategoria VI - Nagroda honorowa:
- Towarzystwo Kultury Teatralnej w Warszawie. Sprawuje pieczę merytoryczną i organizacyjną nad działalnością teatrów wiejskich.
Warszawa
Laureaci 37. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej” w 2012 r.
kategoria I twórcy z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego
- Stanisław Koguciuk - malarz, jeden z ostatnich autentycznych artystów ludowych (Pławanice, pow. chełmski, Lubelskie)
- Czesław Seweryński - garncarz i rzeźbiarz (Stąporków, pow. konecki, woj. świętokrzyskie)
- Katarzyna Halina Weremczuk - śpiewaczka, solistka w Zespole Folklorystycznym „Jutrzenka” w Dołhobrodach (Dołhobrody, Polesie Lubelskie, woj. lubelskie)
- Romam Wojciechowski - skrzypek z regionu opoczyńskiego (Tomaszów Mazowiecki, woj. łódzkie)
kategoria II literatura ludowa.
- Zofia Preliorz - pisarka ludowa, regionalistka Żory–Osiny, region Górny Śląsk, woj. śląskie).
kategoria III kapele ludowe.
- Kapela Stanisława Ptasińskiego z Wielgolasu (Wielgolas, pow. miński, woj. mazowieckie)
kategoria IV zespoły folklorystyczne:
- Zespół Pieśni Ludowej „Duszniczanka” (Duszniki, pow. Szamotuły, woj. wielkopolskie).
- Zespół Śpiewaczy „Zaciszuki” (Węgorzewo, woj. warmińsko-mazurskie).
kategoria V naukowcy, działacze, popularyzatorzy,
- Henryk Gadomski - etnomuzykolog, kompozytor, badacz i dokumentator pieśni, tańca i muzyki kurpiowskiej. (Ostrołęka, Kurpie Zielone, woj. mazowieckie).
- Jan Brodka - muzyk instrumentalista (trombity, dudy, heligonka), folklorysta, autor opracowań muzyki regionu żywieckiego, wychowawca muzyków i instruktorów folkloru (Twardorzeczka, Beskid Żywiecki, woj. śląskie)
kategoria. VI Nagroda honorowa:
- Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce
- Telewizja Polska SA Oddział w Rzeszowie
Laureaci 36. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej” w 2011 r.
- Władysław Klimasara – wykonawca zabawek, drewnianych ptaszków (Stryszawa, żywiecko-suski ośrodek zabawkarstwa ludowego, woj. małopolskie)
- Leonard Śliwa – instrumentalista (skrzypce, mazanki), regionalista, wychowawca młodych muzyków, popularyzator muzyki koźlarskiej, (Wolsztyn, Wielkopolska)
- Janina Świniarska-Kosowska – śpiewaczka i tancerka ludowa, animatorka kultury regionalnej, wykonawczyni plastyki obrzędowej i strojów ludowych, (Chojne, Sieradzkie, woj. łódzkie)
- Zofia Warych – śpiewaczka kurpiowska, hafciarka i i koronczarka (Myszyniec, Kurpie Zielone, woj. mazowieckie)
- Mieczysław Mularski – poeta ludowy (Dobrzechów, woj. podkarpackie)
- Kapela Braci Tarnowskich z Domaniowa (Radomskie)
- Zespół Ludowy Koła Gospodyń Wiejskich z Trzcińca (Wschodnie Mazowsze)
- Zespół Regionalny „Istebna” (Beskid Śląski)
- Prof. Anna Czekanowska-Kuklińska - etnomuzykolog, badacz ludowych i etnicznych tradycji muzycznych w Polsce i na świecie.
- Danuta Pawlak – etnomuzykolog, pracownik naukowy w Instytucie im. Oskara Kolberga w Poznaniu.
Nagroda honorowa:
- Muzeum Etnograficzne, Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu
- Tarnogrodzki Ośrodek Kultury w Tarnogrodzie (woj. lubelskie)
Laureaci Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej” w 2009 roku
Laureaci 34. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga, w wielu dziedzinach ludowej twórczości kultywują i chronią autentyczne wartości kultury regionalnej. Wyróżnieni za działalność badawczą, dokumentacyjną i upowszechnianie przyczyniają się do zachowania i twórczego rozwoju tradycyjnych treści kultury ludowej, wykorzystują dziedzictwo kulturowe regionów w tworzeniu współczesnych form wypowiedzi artystycznych, w budowaniu tożsamości i poszukiwaniu własnego miejsca w kulturowej przestrzeni, kształtują relacje między dziedzictwem przeszłości a współczesnością.
- Jan Bojko rzeźbiarz z Beskidu Śląskiego (Jaworzynka, woj. śląskie)
- Stanisława Dawid artystka kurpiowska, tkaczka, koronkarka, wycinankarka, wykonawczyni plastyki obrzędowej i dekoracyjnej (Strzałki, woj. mazowieckie)
- Julia Okoń śpiewaczka ludowa (Ruda Solska, woj. lubelskie)
- Franciszek Racis skrzypek solista, śpiewak i tancerz z Suwalszczyzny (Jasionowo, woj. podlaskie)
- Janina Radomska pisarka ludowa (Radzięcin, woj. lubelskie)
- Władysław Trebunia-Tutka artysta i muzyk podhalański (Biały Dunajec, woj. małopolskie)
- Kapela Ludowa „Bukowianie” z Sanockiego (Bukowsko, woj. podkarpackie)
- Studencki Zespół Pieśni i Tańca Politechniki Rzeszowskiej „Połoniny” (Rzeszów)
- Zespół Ludowy z Godziszowa (Godziszów Trzeci, woj. lubelskie)
- Józef Murawski animator, twórca ludowy w dziedzinie folkloru muzycznego, tanecznego i obrzędowości na obszarze kulturowego pogranicza polsko-litewskiego (Szypliszki, Suwalszczyzna, woj. podlaskie)
- Krzysztof Ruszel etnograf, badacz kultury ludowej w Rzeszowskiem (Rzeszów, Boguchwała, woj. podkarpackie)
Nagroda honorowa
- Muzeum Budownictwa Ludowego – Park Etnograficzny w Olsztynku (woj. warmińsko-mazurskie)