Wiceminister kultury przypomniała, że inicjatywa Trójmorza jest projektem zainicjowanym w 2015 r. jako forum współpracy 12 państw: Austrii, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Polski, Rumunii, Słowacji, Słowenii i Węgier, których obszar zajmuje razem 27,8% terytorium UE i jest zamieszkiwany przez 112 mln mieszkańców stanowiących 21,8% populacji UE. Celem projektu, który ma format polityczny, jest zacieśnianie powiązań w regionie Europy Środkowej na obszarze między Morzem Bałtyckim, Adriatyckim i Czarnym, tworzących trwałe podstawy dla rozwoju gospodarczego w zakresie energii, transportu, komunikacji cyfrowej i gospodarki.

Aby nawiązać partnerską współpracę niezbędna jest znajomość partnera. Tymczasem skutkiem uzależnienia narodów Trójmorza od imperialnych potęg, skutkiem peryferialnego statusu tych krajów, wiedzą one znacznie więcej o Rosji, Niemczech, Francji czy Anglii niż o sobie nawzajem. Nie znamy historii sąsiadów, osiągnięć będących przedmiotem ich dumy czy ich traum i lęków. Nie identyfikujemy postaci, którym wznieśli pomniki. Nie rozumiemy tym samym, co jest dla nich ważne, a co uważają za przerażające i dlaczego – podkreśliła Wanda Zwinogrodzka.

Podsekretarz stanu poinformowała, że prezentowane dziś publikacje są efektem pierwszego roku przygotowań i zaledwie kilku miesięcy, w ciągu których program jest formalnie realizowany i finansowany. Tym efektem są dwa numery czasopisma naukowego, w języku angielskim, którego treść jest dostępna dla wszystkich także na stronie internetowej z towarzyszeniem wersji tekstów w językach ojczystych.

Tu naukowcy z różnych krajów, od Litwy, przez Polskę, Ukrainę, Czechy, Słowację, Węgry po Rumunię i Mołdawię omawiają wspólne tematy i dodają też treści nurtujące badaczy wykraczające poza temat numeru – zaznaczyła wiceminister kultury.

Podsekretarz stanu poinformowała, że Instytut Literatury wystąpił z propozycją utworzenia „Biblioteczki Trimarium”, czyli wielostronnego wydawania pozycji z zakresu historii, literatury i literaturoznawstwa, co pomoże w danym kraju lepiej poznać problematykę istotną dla partnera, który książkę zgłasza.

Przedstawiono już propozycję pierwszych publikacji, określono rynki, na których powinny się zdaniem inicjatorów ukazać i stworzono zarys koncepcji wraz z kalkulacją. W przypadku realizacji tego projektu będziemy mogli wyjść poza krąg naukowy i docierać do szerszych kręgów inteligencji, osób czytających książki w danym kraju, pod jednym, wspólnym szyldem, z wymianą doświadczeń i w językach właściwych dla odbiorcy, nie tylko w angielskim – zakończyła Wanda Zwinogrodzka.

Trimarium. Historia i literatura krajów Europy Środkowo-Wschodniej

Głównym celem kwartalnika akademickiego jest prezentacja historii i literatury różnych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Czech, Litwy, Polski, Rumunii, Słowacji, Ukrainy i Węgier (szczególnie XX i XXI wieku), z perspektywą ekspansji na inne kraje Trimarium. Zadaniem kwartalnika jest prezentowanie punktu widzenia badaczy z wymienionych krajów, w odróżnieniu od badaczy zagranicznych. Oprócz stałych działów historyczno-literackich, którym przydzielono tematycznie, istnieje dział Varia. Czasopismo skierowane jest do międzynarodowego odbiorcy, łącząc walory naukowe z ideą szerzenia wiedzy o regionie wśród czytelników anglojęzycznych, dlatego drukowana wersja kwartalnika ukazuje się w języku angielskim.