- 29 października 1944 r. to szczególna data dla mieszkańców Bredy w holenderskiej prowincji Brabancja Północna. Tego dnia okupowane od 1940 r. przez Niemców miasto odzyskało upragnioną wolność. Tę wolność przynieśli im żołnierze 1. Dywizji Pancernej – powiedział w niedzielę wiceminister Sellin podczas uroczystości na Polskim Honorowym Cmentarzu Wojskowym przy Ettensebaan w Bredzie, gdzie spoczywa gen. Stanisław Maczek i ponad 160 jego podkomendnych.

Wiceminister przypomniał, że 75 lat temu mieszkańcy Bredy witali swoich polskich wyzwolicieli napisami w języku polskim: „Dziękujemy wam Polacy!” i choć minęło tyle lat pamięć o żołnierzach Wojska Polskiego jest w Bredzie nadal obecna.

- Dzisiaj my z pełnym przekonaniem możemy powiedzieć: Dziękujemy Wam Mieszkańcy Bredy! Dziękujemy za pamięć i szacunek dla Żołnierzy Wojska Polskiego, którzy bili się za Waszą wolność, ale nade wszystko bili się za Polskę! Cześć Ich Pamięci! – powiedział wiceminister Sellin.

Weteranom, którzy brali udział w walkach 75 lat temu, a dziś przybyli, by oddać hołd poległym kolegom i swemu dowódcy, wiceszef resortu kultury przekazał w imieniu Państwa Polskiego wyrazy najgłębszego szacunku i uznania.

 

Przebieg obchodów

Uroczystości, w których uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, trwały dwa dni. Rozpoczęły się 26 października w Oosterhout, gdzie uczczono pamięć o poległych żołnierzach 1 Dywizji Pancernej, którzy zginęli podczas walk o miasto i zostali pochowani na miejscowym cmentarzu. W niedzielę, 27 października, po mszy polowej w polskiej parafii pw. Maksymiliana Marii Kolbe w Bredzie, oddano hołd generałowi Stanisławowi Maczkowi i żołnierzom Wojska Polskiego pochowanym na Polskich Cmentarzach Honorowych w Ginneken i na Ettenseban.

W centralnych uroczystościach w Bredzie uczestniczyli polscy weterani – uczestnicy walk, najwyżsi przedstawiciele Wojska Polskiego, ambasador RP w Hadze, burmistrz Bredy, przedstawiciele polskich i holenderskich resortów, żołnierze Wojska Polskiego, polscy harcerze, a także mieszkańcy Bredy.

W ramach obchodów odbył się uroczysty pochód przez miasto z wykorzystaniem pojazdów wojskowych z tamtego okresu. Burmistrz Bredy – Paul Depla podkreślił, jak ważne jest kultywowanie pamięci o czynach 1 Dywizji Pancernej i jak wiele Breda i jej mieszkańcy zawdzięczają polskim wyzwolicielom. Pochód zakończył się tak jak 75 lat temu – na rynku starego miasta, gdzie została odtworzona scena, w której przemawiają generał Stanisław Maczek i ówczesny burmistrz Bredy – Bartholomaeus Wouther Theodorus van Slobbe. Następnie całe miasto zostało zaproszone do zabawy przy dźwiękach swingowej orkiestry.

Ukoronowaniem dnia był wieczorny koncert w Chassé Theater w Bredzie, gdzie został zaprezentowany specjalnie przygotowany program przez Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego. Wśród przeszło 1400 gości obecni byli m.in.: polscy weterani, ale także potomkowie „Maczkowców”. Wydarzenia tego dnia były zorganizowane przez Fundację Serce Polski i dofinansowane w ramach Programu Ministra przez MKiDN.