Minister kultury i dziedzictwa narodowego poinformował, że w połowie sierpnia 1943 r. zakończyła się tzw. Aktion Werwolf (Akcja Wilkołak) - niemiecka akcja wysiedleńczo-pacyfikacyjna, stanowiąca drugi etap masowych wysiedleń ludności polskiej z Zamojszczyzny, określanych przez okupanta mianem Aktion Zamość (Akcja Zamość).

Ogółem w ramach ludobójczych działań władz III Rzeszy pozbawiono domów ok. 110 tys. Polaków z ogólnej liczby niemal 300 tys. mieszkańców Zamojszczyzny, a więc 1/3 ludności regionu. Również niemal 1/3 całkowitej liczby wysiedlonych stanowiły dzieci – było ich ok. 30 tys. W wyniku wywózek przeprowadzanych w nieludzkich warunkach, uwięzienia w obozach przesiedleńczych i koncentracyjnych, jak również planowej eksterminacji w komorach gazowych czy za pomocą zastrzyku z fenolu, zostało zamordowanych aż 10 tys. Dzieci Zamojszczyzny. Kolejne niemal 4,5 tys. z nich zostało uprowadzonych celem germanizacji – podkreślił prof. Piotr Gliński podczas wernisażu.

Szef resortu kultury zwrócił uwagę, że zarówno mord, jak i rabunek polskich dzieci zostały uznane przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze za ludobójstwo.

Równolegle władze niemieckie rozpoczęły planową akcję kolonizacyjną, osadzając w zagrabionych polskich majątkach sprowadzanych przez siebie kolonistów. Tak wyglądał wstępny etap realizacji Generalplan Ost (Generalnego Planu Wschodniego), przewidującego docelowo niemal zupełne usunięcie Polaków z ich Ojczyzny. Dziś, gdy mija 80 lat od tamtych wydarzeń, przypominamy ponownie tragedię mieszkańców Zamojszczyzny, tragedię Polaków, dla których niemieckie plany urządzenia powojennej Europy nie przewidywały już miejsca – zaznaczył minister kultury.

Zachęcając do zapoznania się z losami Dzieci Zamojszczyzny, prof. Piotr Gliński wskazał, że wystawę powinniśmy odbierać również przez pryzmat współczesności.

Odpowiedzialność Polaków i wszystkich Europejczyków za to, by takie tragedie i nieludzkie czasy nie powróciły, jest nakazem chwili. One jednak, niestety, powracają – przede wszystkim z uwagi na zbrodnie dokonywane przez Federację Rosyjską. Takie zagrożenia i ryzyka wciąż istnieją i dlatego ta wystawa jest tak ważna. Dlatego musimy wciąż przypominać o tej trudnej historii – podsumował szef resortu kultury.

O wystawie

Wystawa ,,Wypędzą nas i zabiją. Losy Dzieci Zamojszczyzny w 80. rocznicę Akcji Zamość” została przygotowana przez historyków Muzeum Dzieci Polskich – Ofiar Totalitaryzmu i wpisuje się w obchody 80. rocznicy Akcji Zamość (Aktion Zamość). Było to jedno z najbardziej tragicznych wydarzeń II wojny światowej polegające na masowym wysiedleniu przez niemieckiego okupanta ludności z terenu Zamojszczyzny. Szacuje się, że spośród 110 tys. Polaków objętych wysiedleniem ok. 30 tys. stanowiły dzieci, z czego ok. 10 tys. zginęło, a 4,5 tys. zostało poddanych germanizacji. To im Muzeum poświęciło najnowszą wystawę.

Na ekspozycji zaprezentowane zostały dokumenty, relacje i fotografie, które stanowią świadectwo niemieckich zbrodni na Zamojszczyźnie. Celem wystawy jest oddanie należnego hołdu najmłodszym ofiarom wysiedleń oraz utrwalenie pamięci o ich cierpieniu i dramatycznym losie.

Wystawie towarzyszą katalogi, które zostały przygotowane w trzech językach obcych: angielskim, niemieckim i ukraińskim, i które są dostępne na oficjalnej stronie internetowej Muzeum Dzieci Polskich – Ofiar Totalitaryzmu w zakładce „wystawa”. Dostęp do podstrony będzie także możliwy za pomocą kodu QR umieszczonego na pierwszej planszy wystawy.

Ekspozycję można zwiedzać do 1 września br.