Każdy z odznaczonych twórców jest wybitną postacią dla polskiej kultury o wspaniałych, międzynarodowych osiągnięciach. 25 lat temu wspólnie przyczynili się do sukcesu inscenizacji opery „Madame Butterfly”, która podbiła sceny operowe na całym świecie.

Boris Kudlička

Scenograf, architekt i projektant. Od 1995 r. jest związany z Teatrem Wielkim – Operą Narodową. Absolwent scenografii w Katedrze Projektowania Scenografii i Kostiumu na Wydziale Teatralnym Akademii Sztuk Pięknych w Bratysławie oraz Akademii Sztuk Pięknych w Groningen. W latach 2011-2013 był wykładowcą na Wydziale Scenografii Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

Rozpoczęta w 1999 r. współpraca z Mariuszem Trelińskim zaowocowała realizacją scenografii do kilkunastu tytułów operowych, w tym m.in. „Madame Butterfly”, „Król Roger”, „Otello”, „Don Giovanni”, „Oniegin”, „Orfeusz i Eurydyka”, „Tristan i Izolda”, „Borys Godunow”, „Traviata” czy „Latający Holender”. Współpracę podjął również z czołowymi teatrami operowymi na świecie, m.in. z Metropolitan Opera w Nowym Jorku, Royal Opera House w Londynie, Staatsoper Berlin, Washington Opera, Los Angeles Opera, San Francisco Opera, Theater an der Wien, Tokyo Bunka Kaikan oraz Operą Królewską w Sztokholmie i w Kopenhadze. Do realizacji swoich projektów operowych zapraszają go światowej sławy reżyserzy, m.in. Keith Warner, Amon Miyamoto i Dale Duising.

Ważne miejsce w jego twórczości zajmuje też działalność wystawiennicza i projektowa. Laureat wielu nagród i wyróżnień. Dwukrotnie uhonorowano go słowacką Nagrodą Teatralną Dosky oraz Złotym Medalem na Praskim Quadriennale. W 2005 r. został odznaczony Brązowym, zaś w 2015 r. Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Andrzej Pągowski

Grafik, autor plakatów do sztuk teatralnych, filmów, festiwale oraz konkursów piosenek.

Ukończył Wydział Sztuki Użytkowej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Początkowo tworzył rysunki satyryczne, publikowane m.in. w „Szpilkach”, „Przekroju” i „Radarze”. Plakaty zaczął projektować w 1976 r. Na swoim koncie ma ponad 1 500 plakatów wydanych drukiem w Polsce i za granicą. W dorobku ma także projekty okładek płyt, znaczków i kartek pocztowych, ilustracje książkowe, czołówki telewizyjne, teledyski, a także scenografie teatralne i telewizyjne.

Jego prace znajdują się w wielu kolekcjach prywatnych i państwowych, m.in. w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku i San Francisco, Centrum Pompidou w Paryżu czy Metropolitan Museum of Modern Art, które umieściło plakat „Uśmiech wilka” wśród swoich 100 najważniejszych dzieł sztuki nowoczesnej.

Autor projektu gwiazdy w Alei Gwiazd w Łodzi (na której również został uhonorowany), a także murali – w Łodzi, Oświęcimiu (Life Festival Oświęcim, 2012, 2015) i Warszawie (Muzeum Powstania Warszawskiego, 2008). Laureat licznych nagród krajowych i międzynarodowych, m.in. w konkursie „The Hollywood Reporter” w Los Angeles (nagroda The Best of Show, 6 złotych medali) oraz na Chicago International Film Festival (nagroda Srebrnego Hugona).

W 2005 r. został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Mariusz Treliński

Reżyser operowy, filmowy i teatralny. Dyrektor artystyczny Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w sezonie 2005/06 i ponownie od 2008 roku.

Absolwent reżyserii w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Zadebiutował w 1987 r. filmem telewizyjnym „Zad wielkiego wieloryba” według scenariusza napisanego wspólnie z Januszem Wróblewskim. W 1990 r. w konkursie głównym Festiwalu w Wenecji pokazał swój debiut fabularny – „Pożegnanie jesieni” wg prozy Witkacego.

W 1999 r. na scenie Teatru Wielkiego – Opery Narodowej odbyła się premiera jego inscenizacji „Madame Butterfly” Pucciniego ze scenografią Borisa Kudlički. Wielkim sukcesem było przeniesienie jej do Washington Opera (2001, wznowienie w 2006) na zaproszenie Placida Domingo. Od tego czasu pracował u boku takich dyrygentów jak: Daniel Barenboim, Kent Nagano, Lorin Maazel, Valery Gergiev czy Carlo Rizzi. Kolejnymi inscenizacjami operowymi Trelińskiego w Warszawie były: „Król Roger” Szymanowskiego (2000), „Otello” Verdiego (2001), „Oniegin” Czajkowskiego (2002) i „Don Giovanni” Mozarta (2002, Los Angeles Opera 2003). W 2010 r. zrealizował „Traviatę” Verdiego, którą osadził w duchu filmu Boba Fosse'a „All That Jazz”. W 2013 r. stworzył thriller operowy, w którym połączył dwie baśnie: „Jolantę” Czajkowskiego i „Zamek Sinobrodego” Bartóka. W styczniu 2015 roku „Jolanta/Zamek” została zaprezentowana w Metropolitan Opera.

W 2005 r. został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Dwukrotnie nominowany do prestiżowej International Opera Award w kategorii „najlepszy reżyser”. Operowego Oscara otrzymał w 2018 roku.

„Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” nadawany jest osobom szczególnie wyróżniającym się w dziedzinie twórczości artystycznej, działalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodowego na mocy art. 7 ustawy z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1983 oraz z 2019 r. poz. 115) przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” jest najwyższym odznaczeniem przyznawanym przez resort Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Medal nadawany jest od 2005 roku. Autorem projektu jest Piotr Gawron.                             

Dowiedź się więcej  o Gloria Artis 

Poznaj osobowości odznaczone medalem

Odwiedź Teatr Wielki – Operę Narodową