Historia
Uchwałą Rady Ministrów z dnia 7 lipca 1945 roku obszar woj. gdańskiego został powiększony o pięć powiatów ówczesnego woj. szczecińskiego: Sławno, Miastko, Słupsk, Lębork, Bytów oraz o 4 powiaty okręgu mazurskiego Elbląg, Malbork, Sztum, Kwidzyn.
Datę 15 kwietnia 1945 roku uznajemy za początek działalności dzisiejszego Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. Przy wojewodzie gdańskim powołana została komisja koordynacyjna, której zadaniem było koordynowanie prac wszystkich organów państwowych i administracyjnych zespolonych i nie zespolonych oraz utrzymanie stałych i ścisłych kontaktów ze wszystkimi partiami politycznymi, władzami związkowymi, samorządowymi, licznymi grupami operacyjnymi różnych urzędów i instytucji, władzami bezpieczeństwa, organizacjami społecznymi i młodzieżowymi oraz władzami wojskowymi radzieckimi i polskimi na terenie całego woj. gdańskiego. Komisja Koordynacyjna uległa rozwiązaniu i przekazała swoje kompetencje poszczególnym wydziałom w styczniu 1946 roku po opracowaniu tymczasowego statutu organizacyjnego Urzędu Wojewódzkiego Gdańskiego.
Tryb powoływania władz administracyjnych ustalał dekret PKWN z dnia 21 sierpnia 1944r. Władze samorządowe objęte były ustawą z dnia 11 września 1944 oraz dekretem z dnia 23 września 1944r. o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego. W myśl tych przepisów prawnych władze zespolone tj. wcielone w skład urzędu wojewódzkiego stanowiły odpowiednio piony: administracja publiczna, przemysł, aprowizacja i handel, praca, opieka społeczna i zdrowie, odszkodowania wojenne, kultura i sztuka. Inne władze uznano za nie zespolone i zorganizowano je w rejonowych komendach uzupełnień (wojsko), izbach skarbowych, sądach apelacyjnych, okręgach dyrekcji kolei, okręgach dyrekcji poczt, urzędach ziemskich, kuratoriach szkolnych, urzędach informacji i propagandy.
W starostwach powołano referaty do spraw ochrony przed pożarami i innymi klęskami w województwach – oddziały, a główny inspektorat został przekształcony w Wydział Pożarnictwa w Ministerstwie Administracji Publicznej. W listopadzie 1945r. reaktywowano Związek Straży Pożarnych . W ten sposób nastąpiła odbudowa organizacji pożarnictwa na przedwojennych zasadach. Zwierzchni nadzór nad ochroną przeciwpożarową sprawował Minister Administracji Publicznej oraz wojewodowie i starostowie dysponujący fachowymi organami pożarniczymi, stanowiącymi nowy składnik organizacyjny w stosunku do okresu sprzed 1939 roku.
Kierownicy oddziałów i referatów do spraw ochrony przed pożarami w urzędach wojewódzkich i starostwach łączyli te stanowiska z funkcjami w okręgach wojewódzkich i oddziałach powiatowych Związku Straży Pożarnych.
W roku 1946 utworzono Wojewódzki Inspektorat Pożarnictwa w Gdańsku, który obejmuje kierownictwo pożarnictwem województwa. Inspektorat wykonywał zadania z dziedziny obrony przeciwpożarowej wynikające z ustawy o ochronie przed pożarami i innymi klęskami z 13 marca 1934r. , rozporządzeń wykonawczych oraz wytycznych ministerstwa.
Powyższa sytuacja trwała do końca lat czterdziestych.
i powiatowych rad narodowych utworzono komendy straży pożarnych.
Komenda Wojewódzka Straży Pożarnych przy Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku powstała 1 maja 1950 roku.
W myśl ustawy z 1950r. naczelnym zadaniem ochrony przeciwpożarowej była działalność zapobiegawcza. Ustawa po raz pierwszy precyzowała zasadę powszechności ochrony przeciwpożarowej wskazując obowiązki mieszkańców miast i wsi, kierowników i pracowników zakładów pracy oraz ich odpowiedzialność w tej dziedzinie. Działalność zapobiegawcza przełożyła się na zakres działań Wojewódzkiej Komendy Straży Pożarnych. Inne przykładowe działania komendy wojewódzkiej to organizacja straży pożarnych i nadzór nad ich działalnością, walka z pożarami, szkolenie kadr pożarniczych.
W miarę upływu lat następują zmiany. Powstają nowe komórki organizacyjne. Utworzony zostaje Wojewódzki Ośrodek Szkolenia Pożarniczego w Gdyni (1963r.).
W celu zapewnienia właściwego nadzoru nad działalnością powiatowych komend straży pożarnych woj. gdańskiego w roku 1967 Komendant Wojewódzki Straży Pożarnych przydziela oficerom wojewódzkiej komendy pod opiekę powiaty. Oficerowie ci są przedstawicielami Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnych w Gdańsku w kontaktach z władzami powiatowymi, udzielaniu pomocy powiatowym komendantom, poczynaniach mających na celu podniesienie stanu ochrony przeciwpożarowej oraz kontroli komend, jednostek zawodowych i ochotniczych. W tym okresie w województwie istniało 16 oddziałów zawodowych straży pożarnych podporządkowanych bezpośrednio prezydiom rad narodowych i 23 oddziały zawodowej straży pożarnej w zakładach pracy.
Lata 1972-1975 to czas reformy administracji państwa.
Dnia 12 czerwca 1975 roku ukazuje się kolejna ustawa dotycząca ochrony przeciwpożarowej, a 27 grudnia tego roku drugi istotny akt prawny – dekret o służbie funkcjonariuszy pożarnictwa.
W tym samym roku (1977) w ramach organizacji nowej struktury następuje przejęcie obsługi finansowo księgowej oddziałów TZSP przez KWSP, ustalone zostają zasady organizacji magazynu mundurowego KWSP (z lokalizacją w Tczewie), utworzony punkt konserwacji sprzętu silnikowego KWSP (w Gdyni). Komendant Wojewódzki powołał do służby ciągłej przy Wojewódzkim Stanowisku Kierowania 3-osobową grupę operacyjną wyposażoną w samochód dowodzenia i łączności z zadaniem organizowania akcji ratowniczych na terenie Trójmiasta oraz zapewnienia dowodzenia jednostkami już w pierwszej fazie działania.
W wyniku tych zmian na szczeblu wojewódzkim wzmocniono bezpośrednią koordynację przedsięwzięć prewencyjnych oraz scentralizowano realizację budżetu, zaopatrzenia materiałowego, gospodarki magazynowej, sprawy zatrudnienia i socjalno-bytowe, które go zadania realizowane były dotychczas przez poszczególne komendy terenowych zawodowych straży pożarnych.
W grudniu 1980r. powołane zostają przez Wojewodę Gdańskiego terenowe zawodowe straże pożarne podległe komendzie wojewódzkiej. Komenda Wojewódzka Straży Pożarnych kierowała działalnością operacyjno-techniczną ochrony przeciwpożarowej na terenie województwa oraz koordynowała działania innych jednostek w tym zakresie.
W latach 80-tych na terenie województwa działa:
10 terenowych zawodowych straży pożarnych
17 zakładowych straży pożarnych
368 jednostek terenowych ochotniczych straży pożarnych.
Zauważalne było rozbicie organizacyjne ochrony przeciwpożarowej wyglądające w ten sposób, że terenowa ochrona przeciwpożarowa podlegała terenowym organom administracji państwowej, resortowa podlegała poszczególnym ministerstwom.
Zamierzenia i kierunki, na których skupił się wysiłek straży pożarnych:
nadzór prewencyjny,
wspieranie działań terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego w realizacji zadań ochrony przeciwpożarowej,
kontrolowanie działań doskonalących sprawność operacyjno-techniczną jednostek straży pożarnych,
działania w kierunku poprawy stanu ilościowego i jakościowego zawodowych i ochotniczych straży pożarnych.
Przełom lat 80-tych i 90-tych zwiastuje przebudowę struktur i systemów zarządzania w kraju oraz związek ochrony przeciwpożarowej z procesem reformowania gospodarki.
Początek lat 90-tych przyniesie powstanie Państwowej Straży Pożarnej – nowoczesnej formacji, która wnosząc nowe wykorzysta również doświadczenia poprzednich pokoleń pożarników.