Lasy Państwowe Nadleśnictwo Żagań

1. Obszary Chronionego Krajobrazu

Na terenie Nadleśnictwa Żagań znajdują się dwa obszary chronionego krajobrazu:

• „25-Dolina Bobru"
• „34-Bory Dolnośląskie" 

• Dolina bobru:
  • Został utworzony na mocy Rozporządzenia nr 14 Wojewody Lubuskiego z dnia 24 lipca 2003 r. w sprawie określenia obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa lubuskiego (Dz. Urz. Województwa Lubuskiego Nr 47, poz. 820), zmienione Rozporządzeniem nr 3 Wojewody Lubuskiego z dnia 17 lutego 2005 r.,
    które zostało następnie zaktualizowane Rozporządzeniem nr 52 Wojewody Lubuskiego z dnia 20 lipca 2006 r. Kolejne zmian Rozporządzenia miały miejsce w 2010 r.
    (Dz. Urz. Województwa Lubuskiego z dnia 25 października 2010 r. Nr 113, poz. 1820), 2011 r. (Dz. Urz. Województwa Lubuskiego z dnia 19 grudnia 2011 r. poz. 98),
    2012 r. (Dz. Urz. Województwa Lubuskiego z dnia 2 lipca 2013 r. poz. 1728)
    i w 2014 r. (Dz. Urz. Województwa Lubuskiego z dnia 24 lutego 2014 r. poz. 564). Obecnie obowiązującym aktem prawnym jest Uchwała Nr XXIV/321/16
    Sejmiku Województwa Lubuskiego z dnia 10 października 2016 r.
    w sprawie wyznaczenia obszaru chronionego krajobrazu o nazwie „Dolina Bobru”
    (Dz. Urz. Woj. Lubuskiego z dnia 10 października 2016 r. poz. 2051).
  • Powierzchnia na gruntach będących w zarządzie Nadleśnictwa – 180,86 ha
  • Lokalizacja – gmina miejska Żagań,
• Bory Dolnośląskie
  • Został utworzony na mocy Uchwały Nr VII/49/85 Wojewódzkiej Rady Narodowej
    w Zielonej Górze z dnia 21 czerwca 1985 r. w sprawie wyznaczenia obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa zielonogórskiego
    (Dz. Urz. Województwa Zielonogórskiego z dnia 28 czerwca 1985 r. Nr 7, poz. 188), zmienione Rozporządzeniem nr 6 Wojewody Zielonogórskiego z dnia 10 lipca 1996 r. (Dz. Urz. Województwa Zielonogórskiego z dnia 26 lipca 1996 r. Nr 12, poz. 117), które zostało następnie zaktualizowane Rozporządzeniem nr 10 Wojewody Zielonogórskiego z dnia 10 lipca 1998 r. (Dz. Urz. Województwa Zielonogórskiego
    z dnia 21 lipca 1998 r. Nr 12, poz. 109). Kolejne zmiany Rozporządzenia miały miejsce w 2003 r. (Dz. Urz. Województwa Lubuskiego z dnia 25 lipca 2003 r. Nr 47, poz. 820), 2005 r. (Dz. Urz. Województwa Lubuskiego z dnia 28 lutego 2005 r. Nr 9, poz. 172), 2006 r. (Dz. Urz. Województwa Lubuskiego z dnia 25 lipca 2006 r. Nr 54, poz. 1189), 2009 r. (Dz. Urz. Województwa Lubuskiego z dnia 23 stycznia 2009 r. Nr 4, poz. 99), 2010 r. (Dz. Urz. Województwa Lubuskiego z dnia 10 grudnia 2010 r. Nr 113,
    poz. 1820) i w 2019 r. (Dz. Urz. Województwa Lubuskiego z dnia 20 maja 2019 r.
    poz. 1507). Obecnie obowiązującym aktem prawnym jest Uchwała Nr XIV/219/20 Sejmiku Województwa Lubuskiego z dnia 17 lutego 2020 r. zmieniająca uchwałę
    w sprawie obszaru chronionego krajobrazu o nazwie „Bory Dolnośląskie”
    (Dz. Urz. Woj. Lubuskiego z dnia 17 lutego 2020 r. poz. 590).
  • Powierzchnia na gruntach będących w zarządzie Nadleśnictwa - 7 185,60 ha,
  • Lokalizacja – miejscowości Żaganiec, Czerna, Borowe, Kowalice, Klików, Łozy, Trzebów

Obszary te utworzono są ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach
oraz w celu zapewnienia korytarzy ekologicznych.

2. Obszary Natura 2000

Na terenie Nadleśnictwa Żagań wyznaczone są trzy obszary Natura 2000:

• PLB020005 Bory Dolnośląskie - ostoja ptasia, obejmuje jeden z największych w zachodniej Polsce kompleks leśny – Bory Dolnośląskie.  Na obszarze ostoi lęguje ok. 26 gatunków ptaków
  z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej. Obszar specjalnej ochrony ptaków Bory Dolnośląskie PLB020005 został pierwotnie utworzony rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 5 września 2007 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000
  (Dz. U. z 2007 r. Nr 179, poz. 1275). Powierzchnia na gruntach będących w zarządzie Nadleśnictwa - 13 414,94 ha. Lokalizacja – miejscowości Żaganiec, Czerna, Borowe, Kowalice, Klików, Łozy, Trzebów
• PLH 080046 Małomickie Łęgi - ostoja siedliskowa, obejmuje dolinę środkowego biegu rzeki Bóbr na odcinku od miasta Szprotawa do południowo-wschodnich granic miasta Żagania. Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty Małomickie Łęgi PLH080046 został wyznaczony na mocy decyzji Komisji z dnia 10 stycznia 2011 r. w sprawie przyjęcia na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG czwartego zaktualizowanego wykazu terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających
  się na kontynentalny region biogeograficzny (Dz. Urz. UE. L 33/146). Na tym odcinku rzeka Bóbr w znacznym stopniu zachowała swój naturalny charakter. W ostoi zarejestrowano 7 typów siedlisk przyrodniczych z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej. Powierzchnia na gruntach będących
  w zarządzie Nadleśnictwa - 63,52 ha. Zlokalizowany na terenie leśnictwa Trzebów.
• PLH 020050 Dolina Dolnej Kwisy  - ostoja siedliskowa, (Obszar Mający Znaczenie dla Wspólnoty) obejmuje dolinę rzeki Kwisy od Nowogrodźca po ujście do rzeki Bóbr. Na tym odcinku rzeka Kwisa w znacznym stopniu zachowała swój naturalny charakter. W ostoi zarejestrowano 16 typów siedlisk przyrodniczych z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej. Należący do Nadleśnictwa Żagań (na terenie leśnictw i miejscowości Trzebów i Łozy), zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej
  z dnia 12 grudnia 2008 r. obszar ma powierzchnię 165,11 ha.

3. Pomniki Przyrody

Na gruntach znajdujących się w zarządzie Nadleśnictwa Żagań ustanowionych zostało 19 pomników przyrody, w tym dwa powierzchniowe.

Na terenie obrębu leśnego Iłowa:

1. Pojedyncze drzewa: Dęby szypułkowe, którym nadano następujące nazwy: HENRYK, IZYDOR, MARCIN, TOMASZ, PIOTR, ROMAN, GUZIEC, SYLWESTER oraz buk noszący nazwę MARIAN,
2. Grupa trzech drzew DĘBY SZCZEPANOWSKIE
3. Powierzchniowy pomnik przyrody "Storczyk" o powierzchni 15 m2 - z gatunkami storczyków (plamisty, szerokolistny)

Na terenie obrębu leśnego Żagań:

4. Pojedyncze drzewa: Dęby szypułkowe, którym nadano następujące nazwy: JERZY,  DANIEL, PAWEŁ, Lipa drobnolistna PRZEMYSŁAWKA, WANDA, Wiąz szypułkowy  SLAWOMIR, Buk zwyczajny BORUTA  
5. Powierzchniowy pomnik przyrody "Cisy nad Czerną" - z cisem pospolitym (według stanu
   na 31.12.2010 r. było zinwentaryzowanych 510 szt. cisa, w tym 235 szt.  poza terenami Lasów Państwowych)

Ponadto w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Żagań znajdują się 44 uznane pomniki przyrody. Należą
do nich:

• dąb szypułkowy - 21 drzew, w tym 3 grupy drzew,
• buk zwyczajny (odmiana purpurowa) - 7 drzew, w tym 1 grupa drzew,
• platan klonolistny - 18 drzew,
• lipa drobnolistna - 3 drzewa, w tym 1 grupa drzew,
• robinia akacjowa - 1 drzewo, 
• choina kanadyjska - 1 drzewo,
• sosna wejmutka - 1 drzewo,
• sosna czarna - 1 drzewo,
• daglezja zielona - 1 drzewo, 
• jałowiec wirginijski - 1 krzew,
• głaz narzutowy.

Za projektowane pomniki uważa się obiekty spełniające wymagania pomnika przyrody, które mają opracowaną dokumentację, a dokumentacja ta została złożona do Urzędu Gminy. Zgłoszenia pomnika przyrody może dokonać każdy mieszkaniec gminy (także wójt gminy lub urzędnik), szkoła, stowarzyszenie itp. Do zgłoszenia należy dołączyć szkic sytuacyjny lub mapę terenu z zaznaczonym obiektem.
Aby uznać drzewo za pomnik przyrody jego obwód w pierśnicy powinien być większy niż szacunkowe wartości minimalne dla danego gatunku.

4. Użytki ekologiczne

Na terenie Nadleśnictwa Żagań istnieje jeden użytek ekologiczny "Łąki nad Olszą" położony
w leśnictwach Podlaski i Kowalice.

Celem utworzenia użytku było zachowanie otwartego charakteru łąk występujących wewnątrz zwartego kompleksu leśnego. Jest to jeden z większych użytków ekologicznych – jego powierzchnia wynosi 132,49ha. Utworzony został w 2006r. na mocy uchwały Rady Miejskiej w Iłowej 283/4/XXXVI/06 z dnia 25 kwietnia 2006 r. Jest on corocznie wykaszany, dzięki czemu stan środowiska pozostaje niezmieniony od momentu objęcia go uchwałą.