Narodowe Centrum Badań
i Rozwoju

Spotkanie prowadziła Ewa Kocińska-Lange, Dyrektor Biura NCBR w Brukseli, a jej gościem była prof. Maria Leptin, Przewodnicząca Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych.

Profesor Maria Leptin objęła stanowisko Przewodniczącej ERC 1 listopada 2021 r. Wcześniej, w latach 2010-2021, pełniła funkcję Dyrektora Europejskiej Organizacji Biologii Molekularnej. Założyła również grupę badawczą w Europejskim Laboratorium Biologii Molekularnej w Heidelbergu. W 1994 roku Maria Leptin została profesorem w Instytucie Genetyki Uniwersytetu w Kolonii w Niemczech, gdzie nadal kieruje grupą badawczą. Jest członkiem EOBM, Academia Europaea i Niemieckiej Narodowej Akademii Nauk (Leopoldina) oraz honorowym członkiem Akademii Nauk Medycznych.

Na wstępie prof. Leptin przedstawiła w skrócie historię powstania i kierunki działań Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych, zwracając uwagę na jej podejście bottom-up do finansowania badań. Podkreśliła, że podstawą przyznawania grantów w ramach ERC jest doskonałość naukowa. Zaprezentowała również kluczowe sposoby wsparcia finansowego oferowanego przez ERC w postaci różnych grantów. Zwróciła uwagę na rolę Rady Naukowej działającej przez ERC, która na poziomie ogólnym decyduje o strategii finansowania oraz o zawartości programów pracy.

Mówiąc o wyzwaniach stojących przed ERC w najbliższym okresie, prof. Leptin podkreśliła, że głównym z nich będzie przekonanie decydentów politycznych w Europie do zapewnienia odpowiedniego finansowania na rzecz wsparcia badań podstawowych. Jej zdaniem ważne jest jednak również wsparcie w tym zakresie na poziomie krajowych w państwach członkowskich UE. „Polska radzi sobie bardzo dobrze i robi dużo, by wspierać badania naukowe, w tym podstawowe na poziomie krajowym” – mówiła prof. Leptin.

Podczas sesji pytań i odpowiedzi nasz gość odniósł się także do sytuacji naukowców z Wielkiej Brytanii i faktu, że na tę chwilę nie mogą oni otrzymać gratów ERC. Odpowiadając na pytanie dot. globalnej konkurencyjności, prof. Leptin zwróciła uwagę na ważną rolę ERC w wspieraniu badań podstawowych, co pozwala na zwiększenie konkurencyjności Europy względem Stanów Zjednoczonych i Chin. Podkreśliła, że Europa staje się również coraz bardziej interesującym miejscem dla prowadzenia badań dla naukowców z całego świata.

Ponadto, prof. Leptin przedstawiła obecne działania Rady mające na celu wsparcie naukowców z krajów naszego regionu, które do tej pory w niewielkim stopniu skorzystały z oferty ERC. Zaznaczyła jednak, że również w tym obszarze sytuacja się poprawia. „W tegorocznej edycji nagród Starting Grant, Polska otrzymała najwyższą do tej pory liczbę ośmiu grantów” – przypomniała Przewodnicząca ERC.

Spotkanie zgromadziło ponad 200 osób, przede wszystkim przedstawicieli sektora naukowego i administracji oraz przedsiębiorstw.