Narodowe Centrum Badań
i Rozwoju

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz operująca w sektorze kosmicznym spółka Astronika podpisały umowę na realizację projektu w ramach realizowanego z Funduszy Europejskich konkursu Szybka Ścieżka – Technologie kosmiczne. W projekcie wartym niemal 10 milionów złotych, aż 75% dofinansowania pochodzić będzie z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

"To kolejny przykład, że w trudnych czasach pandemii można realizować projekty rozwojowe. Dobrze zainwestowane Fundusze Europejskie nie tylko pomagają poszczególnym firmom rozwijać się i realizować nowatorskie projekty, ale są skuteczną szczepionką antywirusową dla gospodarki. Technologie kosmiczne to awangarda innowacji. Dzięki pozyskanemu dofinansowaniu Astronika będzie mogła rozwinąć skrzydła i realizować projekty, wpisujące się w trend New Space" – komentuje Małgorzata Jarosińska-Jedynak, minister funduszy i polityki regionalnej. "Udzielamy różnorodnej pomocy firmom dotkniętym przez działanie koronawirusa, ale mam nadzieję, że kolejne przedsiębiorstwa będą sięgać po granty w trwających konkursach Szybkiej Ścieżki. Fundusze Europejskie otwierają furtkę polskim firmom w podboju sektora kosmicznego. Rozwój branży lotniczej sprawia, że zwrot „Made in Poland” coraz częściej gości w kosmosie" - dodaje.

Celem konkursu Szybka Ścieżka – Technologie kosmiczne było umożliwienie polskim podmiotom podniesienia poziomu gotowości technologicznej opracowanych przez nich rozwiązań do TRL na poziomie minimum 7, tak aby zwiększyć ich atrakcyjność wg. wymogów m.in. Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) oraz dużych integratorów systemów kosmicznych.

"Projekty wyłonione w konkursie Szybka Ścieżka – Technologie kosmiczne to wysoki technologicznie szczebel zaawansowania. Zaplanowane przez przedsiębiorstwa i jednostki naukowe prace badawczo-rozwojowe, powstałe z nich projekty i zebrana w toku ich prowadzenia wiedza, pozwolą na wzmocnienie pozycji polskich firm w światowym łańcuchu dostaw oraz na dalsze ich uczestnictwo w misjach kosmicznych. To ogromna szansa dla sektora, jak i dla naszej gospodarki" – uzupełnia Grzegorz Wrochna, wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego.

Rozwiązania dla światowych gigantów

Głównym celem Astroniki jest realizacja coraz bardziej ambitnych i złożonych projektów. Aspiruje do roli firmy o dużym potencjale badawczym, która jest w stanie podjąć się opracowania nawet najbardziej wymagających mechanizmów, w oparciu o własne innowacyjne rozwiązania. Świadczy o tym chociażby fakt, że Niemiecka Agencja Kosmiczna zwróciła się do spółki prośbą o opracowanie mechanizmu wbijającego „KRET”, który finalnie poleciał na Marsa w ramach misji NASA InSight.

W ramach projektów Europejskiej Agencji Kosmicznej, Astronika opracowała kilka systemów, które wymagały dalszych prac do osiągnięcia wyższego poziomu gotowości technologicznej. "W momencie, gdy pojawił się konkurs NCBR dla sektora kosmicznego od razu przyszedł nam pomysł, aby te produkty rozwinąć. Była to dla nas naturalna droga rozwoju. W ramach własnego budżetu nie bylibyśmy w stanie przeprowadzić tak szerokich badań i prac rozwojowych. Pomimo tego, że posiadamy dział nowych technologii, gdzie opracowujemy autorskie rozwiązania" – mówi Michał Szwajewski, portfolio manager w firmie Astronika. "Dodatkowym atutem jest to, że prawa własności intelektualnej zostaną przy Astronice, co było kolejnym motywatorem do wzięcia udziału w aplikowaniu o dofinansowanie dalszych prac nad tymi produktami."

Sektor kosmiczny jest jednym z najbardziej zaawansowanych technologicznie na świecie, przez co podlega ciągłym zmianom. Przez długi czas przeobrażenia te postępowały poprzez ewolucję, jednak obecnie trend zmian bliższy jest rewolucji, którą nazywa się potocznie „New Space”. Trend ten narodził się wraz z pojawieniem się możliwości wysyłania w kosmos satelitów przez prywatnych operatorów środków wynoszenia oraz firm, które są w stanie zaprojektować i wyprodukować swoje satelity znacznie taniej i szybciej. "Obserwując ten trend, chcemy zostać elementem łańcuchu dostaw tych integratorów satelitów. Jednak aby to było możliwe, musimy posiadać w swoim portfolio produktów gotowe rozwiązania. Takimi rozwiązaniami są Astro-Moduły, System Otwierania Paneli Słonecznych/Radarów, System Separacyjny Stellitów 50-100-200 kg oraz System Wysięgnikowy, oparty na rozwijanych taśmach" – tłumaczy Michał Szwajewski.

Budowanie satelitów jest bardzo czasochłonne i kosztowne. Projektowane przez spółkę Astro-Moduły mają pozwolić na szybkie dostarczenie do klienta niezawodnego rozwiązania, które w danej klasie satelitów (w tym przypadku do 500kg) może być łatwo adaptowalne do szczególnych wymagań misji. "Chcemy aby nasi klienci mogli w łatwy sposób skorzystać z bazy Astro-Modułów podczas procesu projektowania. Inżynier projektujący satelitę, będzie mógł ściągnąć uproszczony model Astro-Modułów do swojego projektu i zaaplikować w swoim rozwiązaniu. Dzięki temu nie będzie musiał sam konstruować podsystemów satelity, co w znaczącym stopniu ograniczy czas, jak również koszty." – wyjaśnia przedstawiciel Astroniki. "Następnie, gdy jego projekt będzie gotowy, nasza firma będzie w stanie w niecały rok dostarczyć lotne systemy. A każde kolejne zamówienie, gdyby była to konstelacja, w przeciągu kilku miesięcy."

Rynkiem docelowym dla Astro-Modułów jest przede wszystkim komercyjny rynek kosmiczny. Jednak spółka notuje również zainteresowanie rynku instytucjonalnego ESA. Możliwość zapewnienia lotnych rozwiązań w przeciągu roku to parametr, który interesuje potencjalnych integratorów małych i średnich satelitów. Kolejnym potencjalnym odbiorcą jest administracja państwowa "Jeśli zapadnie decyzja o budowie polskiego satelity, nasze rozwiązania w postaci Astro-Modułów mogą w znaczący sposób przyczynić się do przyspieszenia procesu tworzenia i w efekcie posiadania przez państwo krytycznej infrastruktury" – dodaje Michał Szwajewski.

Szybka Ścieżka do rozwoju

Przedsiębiorstwa, nie tylko z sektora kosmicznego, które chciałyby zwiększyć swoją konkurencyjność w oparciu o innowacyjne projekty, mają jeszcze na to szansę – w aktualnej edycji horyzontalnego (bez ograniczeń tematycznych, poza wymogiem wpisywania się projektu w jedną z Krajowych Inteligentnych Specjalizacji) konkursu Szybka Ścieżka wnioski o dofinansowanie innowacyjnych projektów można składać do 18 czerwca br.

"Utrudnienia życia gospodarczego, wynikające z obecnej sytuacji epidemicznej nie odbierają przedsiębiorcom szans na granty. Opracowaliśmy procedury, które pozwalają bez zakłóceń zarówno przeprowadzać konkursy, jak i kontrolować realizację projektów" – powiedział Wojciech Kamieniecki, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. "W zakresie prowadzenia konkursów, wnioski, tak jak dotąd, składa się drogą elektroniczną. Nowością jest możliwość przeprowadzenia zdalnego panelu eksperckiego za pomocą wideokonferencji."

Dodatkowo, do 14 maja można zgłaszać wnioski o dofinansowanie w konkursie Szybka Ścieżka dla Mazowsza – tu warunkiem zgłoszenia jest opracowanie innowacyjnego projektu i zaplanowanie części bądź całości jego realizacji na terenie województwa mazowieckiego. Z kolei na przełomie kwietnia i maja startują nabory w konkursach tematycznych „Szybka Ścieżka – OZE w transporcie” oraz „Szybka Ścieżka – Koronawirusy”.

Wszystkie osoby zainteresowane ofertą konkursową mogą kierować swoje pytania do Punktu Informacyjnego NCBR – telefonicznie lub poprzez wiadomości e-mail. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju organizuje również szkolenia online dla wnioskodawców – można je znaleźć na kanale Centrum na YouTube – NCBRnews.