Narodowe Centrum Badań
i Rozwoju

„Wyzwania zielonej transformacji cyfrowej” to temat tegorocznego 14. Forum Gospodarczego TIME, które zorganizowała 7-8 marca br. Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji. Istotną rolę rozwoju cyfryzacji podkreślił w czasie otwarcia wydarzenia prezes KIGEiT Stefan Kamiński, wskazując, że wojna w Ukrainie uświadamia, że należy oprzeć bezpieczeństwo energetyczne o odnawialne źródła energii, cyfryzację i telekomunikację.

Cyfrowa przyszłość dzieje się u nas

W dyskusji podczas Forum nie zabrakło głosu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

- Temat przewodni tego forum wpisuje się w priorytetowe działania Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, jakimi są wspieranie cyfrowej transformacji gospodarki oraz transformacji energetycznej, zgodnej z założeniami Europejskiego Zielonego Ładu. Technologie przetwarzania gromadzenia i przesyłania informacji w formie elektronicznej oraz technologie informatyczne w znacznym stopniu decydują dziś o cyfrowej transformacji i są istotnym motorem napędzającym gospodarkę. Cyfryzacja przyśpiesza z kolei zieloną transformację i zmiany dążące do neutralności klimatycznej – powiedział dr Remigiusz Kopoczek, p.o. dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, podczas swojego wystąpienia na temat finasowania inwestycji w sektorze ICT. - Warto zaznaczyć, że od 2016 r. obserwujemy w Centrum znaczący i systematyczny wzrost składanych projektów z zakresu m.in. sztucznej inteligencji, uczenia maszynowego, Internetu Rzeczy, Big Data czy automatyzacji. Dotyczy to różnych dziedzin i obszarów, także nauk społecznych – podkreślił dr Kopoczek.

To, że nowoczesne technologie związane z szybkim przetwarzaniem i przesyłaniem danych wpisują się w wiele realizowanych projektów badawczo-rozwojowych, wskazuje raport przygotowany przez NCBR „Cyfrowa przyszłość dzieje się u nas”. Raport opiera się na analizie 2 604 projektów obsługiwanych przez NCBR, dofinansowanych w ramach Programu Inteligentny Rozwój i wspartych przez Fundusze Europejskiej w latach 2016-2021.

Zdecydowana większość projektów ma charakter multi-dyscyplinarny. Przenikają się metody, techniki i narzędzia badawcze oraz dyscypliny nauki. Prawie 60% obejmowało prace związane z cyfryzacją – to znaczy, że większość projektów B+R realizowanych w naszym kraju i wspieranych ze środków publicznych oraz europejskich zawiera element cyfryzacji.  Spośród nich 40% dotyczyło oprogramowania, 32% innowacji procesowych, a 28% rozwiązań sprzętowych.

W samym tylko 2021 r. z ponad 1100 podpisanych umów – 441 dotyczyło projektów z takich dziedzin OECD, jak: nauki o komputerach i informatyka; inne nauki inżynieryjne i technologie; elektrotechnika, elektronika, inżyniera informatyczna. Wartość umów tych projektów – 3,2 mld zł – jest znacząca w stosunku do wartości podpisanych w 2021 r. umów o dofinansowanie 5,2 mld zł.

- Obserwując wspomniany trend wzrostu liczby wniosków związanych z szeroko pojętą cyfryzacją, można się spodziewać, że również w tym roku znaczna część budżetu Centrum, który wynosi 7,5 mld zł przeznaczona będzie na dofinansowanie projektów B+R, które będą w sobie zawierały komponent związany np. z danymi cyfrowymi, pozyskiwaniem, przetwarzaniem, przesyłaniem danych; wykorzystaniem technologii AI, automatyzacji systemów urządzeń i maszyn – dodał dyrektor.

Gospodarka wodorowa

To temat panelu, w którym udział wzięła Agnieszka Marciniak, dyrektor Biura Strategii i Rozwoju, NCBR. W czasie dyskusji podkreśliła, że mamy w Polsce wiele firm, uczelni, instytutów badawczych i naukowych, które zaangażowane są w różne projekty wodorowe i są zainteresowane rozwojem gospodarki wodorowej, a także dostępne są różne źródła finansowania projektów. Jako przykład podała program NCBR „Nowe technologie w zakresie energii” w ramach którego mogą być też realizowane projekty wodorowe. Pieniądze na innowacje wodorowe będą też w programie Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki, finansowanym z środków europejskich. Natomiast dobrze byłoby, zdaniem dyrektor Marciniak, aby w Polsce jeden ośrodek – hub technologiczny – gromadził wiedzę o projektach i ich wynikach, aby można było efektywniej rozwijać technologie wodorowe poprzez współpracę i wymianę doświadczeń.

Wiceminister klimatu i środowiska, Pełnomocnik Rządu ds. Odnawialnych Źródeł Energii Ireneusz Zyska powiedział, że taką rolą miałby pełnić w stosunku do powołanych przez rząd Dolin Wodorowych ich operator. Chodzi bowiem o to, aby Doliny Wodorowe ze sobą współpracowały i każda z nich specjalizowała się w jakiejś gałęzi technologii wodorowych. Wiceminister Zyska podkreślał, że należy w sposób systemowy wykorzystać potencjał wodorowy. Dlatego przygotowuje się m.in. nowe akty prawne zwane „Konstytucją dla wodoru”. Nadrzędnym celem tych wszystkich działań jest budowanie siły polskiej gospodarki. – Polska bezsprzecznie posiada potencjał dla rozwoju technologii wodorowych i wykorzystania zastosowania wodoru dla rozwoju gospodarki niskoemisyjnej – podkreślił wiceminister Zyska. 

Wodór od wielu lat na potrzeby własnej produkcji wykorzystuje Grupa Azoty. O czym mówił dr Grzegorz Kądzielawski, wiceprezes zarządu Grupy Azoty. Zaznaczył, że Grupa Azoty ma obecnie ambicje pełnić ważną rolę w gospodarce wodorowej w Polsce. Grupa Azoty jest m.in. aktywnym uczestnikiem budowania Dolin Wodorowych, a w planach ma też realizację wykorzystania wodoru w transporcie.

Z kolei dr inż. Andrzej Szałek, doradca zarządu Toyota Motor Poland, dodał, że Doliny Wodorowe to wspaniałe środowisko do nawiązywania współpracy z podmiotami, które widzą zasadność działania w obszarze technologii wodorowych. - Mamy możliwość dzielenia się naszymi rozwiązaniami, dostosowywania ich do rynku polskiego - mówił. Czeka jednak na inicjatywę powołania jednego ośrodka wymiany wiedzy o projektach i dobrych praktyk z zakresu innowacji wodorowych. Takie rozwiązanie istnieje bowiem w Japonii i nowym podmiotom, które chcą zaangażować się w projekty wodorowe wskazuje się, jakie kierunki są perspektywicznie, a jakie nie są istotne dla rozwoju danych innowacji, ponieważ potwierdzają to wyniki badań.

Dyskusję o gospodarce wodorowej prowadził Marcin Bochenek, dyrektor Działu Komunikacji i Marketingu Strategicznego NCBR.

Reptilianie i fake newsy

Rozwój cyfryzacji, szeroki dostęp do informacji, ich przetwarzanie i wykorzystywania do różnych celów wymaga też edukacji społeczeństwa, m.in. jak odróżnić fake newsy od rzetelnych informacji. Na ten aspekt zwrócił podczas 14. FG TIME uwagę Marcin Bochenek, dyrektor Działu Marketingu Strategicznego i Komunikacji NCBR w rozmowie na temat „Dlaczego ludzie przeczą faktom naukowym – jak przekonać reptilianina?

- Sytuacje, które z pozoru są śmieszne, mogą być niebezpieczne, ponieważ odbiorcy informacji wierzą w mity – powiedział Marcin Bochenek. Dlaczego? Ponieważ jest to łatwe, działa skuteczna propaganda, a także przeprowadzane są szeroko zakrojone kampanie dezinformacyjne, które przybierają charakter dezinformacyjnych wojen prowadzonych w celu realizacji własnych interesów. Z drugiej strony, ci którzy walczą z fake newsami nie zawsze robią to skutecznie, ponieważ np. przemawiają ex cathedra w języku eksperckim. – Dzisiaj gra toczy się o wszystko – mówił dyrektor Bochenek. Dlatego trzeba walczyć z fake newsami m.in. przez zmianę w sposobie przekazu języka – na zrozumiały język korzyści. Postawić trzeba też na edukację społeczeństwa, by m.in. potwierdzać informacje, czerpać wiedzę z wiarygodnych źródeł.

NCBR pełni np. rolę popularyzatora wiedzy w obszarze innowacji, publikując opracowania na ten temat w serii wydawniczej „Krajobraz innowacji”.

Cyfrowy ład gospodarczy

Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji w tym roku już po raz kolejny zaprosiła do udziału w Forum Gospodarczym TIME, europejskim spotkaniu przedsiębiorców, poświęconym realizacji strategii i programów digitalizacji europejskiego przemysłu i infrastruktury, które jest kontynuacją kampanii na rzecz przyspieszenia rozwoju europejskiej gospodarki cyfrowej. Celem organizatorów corocznego Forum jest integracja wysiłków krajowych i europejskich organizacji przedsiębiorstw, stowarzyszeń zawodowych, izb gospodarczych na rzecz ustanowienia cyfrowego ładu gospodarczego UE – największego jednolitego rynku na świecie. NCBR jest partnerem merytorycznym wydarzenia.

 

Więcej informacji oraz nagrania wystąpień