Narodowe Centrum Badań
i Rozwoju

Głównym celem, uruchomionego w 2009 roku Programu LIDER, jest podnoszenie kompetencji w zakresie samodzielnego planowania, zarządzania oraz kierowania zespołem badawczym, poprzez realizację projektów badawczych, których wyniki mogą mieć zastosowanie praktyczne i posiadają potencjał wdrożeniowy. LIDER tworzy silne podstawy do wzmacniania konkurencyjności polskiej nauki i nowego pokolenia polskich naukowców w skali europejskiej i światowej. Wpisuje się też w światowy trend tworzenia nowych, ukierunkowanych instrumentów finansowania badań prowadzonych przez młodych naukowców.

We wtorek, 21 marca, odbyła się Gala XIII edycji Programu LIDER, podczas której młodzi naukowcy odebrali pamiątkowe dyplomy i symboliczne czeki z rąk dr. Jacka Orła, p.o. dyrektora NCBR oraz Eweliny Dadasiewicz, Dyrektor Komunikacji i Marketingu Strategicznego NCBR.

- Jestem niezwykle dumny, że w Polsce jest tylu młodych naukowców, wierzących w swoje siły i umiejętności, by kierować zespołem badawczym i realizować autorski projekt naukowy. Zdobywają doświadczenie i kompetencje w zarządzaniu projektem B+R, co pozwala im ponownie zgłaszać się do NCBR jako ukształtowani naukowcy, z jeszcze bardziej zaawansowanymi i kreatywnymi pomysłami na przełomowe innowacje – powiedział dr Jacek Orzeł, p.o. dyrektor NCBR. Podczas wydarzenia zwrócił się także do laureatów - Byliście najlepsi spośród grona setek osób, aplikujących o wsparcie NCBR, przedstawiliście wizje wartościowych projektów, z potencjałem zarówno naukowym, jak i wdrożeniowym. Wierzymy w Wasze projekty, a przede wszystkim w Was jako osoby, które mogą doprowadzić do pomyślnego finału ich realizacji.

W wyniku XIII edycji Programu LIDER dofinansowanie przyznano 49 liderkom i liderom, na łączną kwotę ponad 71 milionów złotych. O wsparcie w konkursie aplikowało 303 badaczy.

Najlepiej ocenionym w toku oceny merytorycznej konkursu został zgłoszony przez dr. inż. Piotra Madeja projekt o tytule „Proekologiczna technologia odzysku metali krytycznych i strategicznych z katalizatorów petrochemicznych o zredukowanym śladzie węglowym osiągnięta poprzez zastosowanie hybrydowych metod separacji”. Wysokość przyznanego mu dofinansowania to 1,49 mln zł.  

Liderzy z całej Polski

Spośród 49 osób, które uzyskały tytuł laureata konkursu, 36 projektów (73%) kierowanych jest przez mężczyzn, a 13 projektów (27%) przez kobiety. Średni wiek wnioskodawców i laureatów XIII edycji to około 33 lata. Najmłodszy laureat bieżącej edycji ma 27 lat, a najstarszy 39 lat.

W kontekście instytucji goszczącej, prawie wszystkie projekty realizowane są w jednostkach naukowych. W zestawieniu przodują uczelnie techniczne. We wszystkich uczelniach tego typu realizowanych jest łącznie 60% projektów. 10 projektów jest realizowanych na uniwersytetach. Kolejne 9 w instytutach badawczych, w tym 5 projektów w instytutach PAN, a 3 w instytutach w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz. Instytucją goszczącą dla dwóch projektów są fundacje.

Jeśli chodzi o rozkład przestrzenny ośrodków goszczących laureatów XIII edycji Programu LIDER, widać wyraźną koncentrację w 3 ośrodkach naukowych w Polsce: Kraków (13 laureatów), Warszawa (10 laureatów) i Wrocław (9 laureatów) oraz w dalszej kolejności Poznań (4 laureatów). W porównaniu do poprzednich edycji liczba ośrodków miejskich goszczących laureatów jest zbliżona, więcej jest jednak ośrodków, w których realizowany będzie jeden lub dwa projekty. Taka sytuacja dotyczy: Gdańska, Gliwic, Łodzi (po 2 projekty), a także Katowic, Kielc, Lublina, Olsztyna, Rzeszowa, Szczecina i Torunia (po 1 projekcie). Ogólnie, w XIII edycji Programu wnioskodawcy wywodzili się z prawie wszystkich  województw (poza lubuskim), a ośrodki w których realizowane będą projekty znajdują się w 14 z nich.

Liderzy XIV edycji poszukiwani

Do 8 maja br. trwa nabór wniosków o dofinansowanie projektów w XIV edycji Programu LIDER. Budżet konkursu wynosi 80 mln zł. Doktoranci, nauczyciele akademiccy bądź osoby ze stopniem doktora lub doktora habilitowanego, w przypadku których od uzyskania stopnia doktora nie upłynęło 7 lat i które są zatrudnione w podmiocie o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, mogą aplikować o środki w wysokości maksymalnie 1,8 mln zł. Projekt musi być realizowany we współpracy z jednostką, która zatrudni Lidera przez cały okres realizacji projektu oraz pozostałych członków zespołu badawczego na okres pracy przy realizacji projektu. Taką jednostką mogą być uczelnie, instytuty badawcze, instytuty naukowe PAN, Centrum Łukasiewicz, instytuty Sieci Badawczej Łukasiewicz, federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki,  międzynarodowe instytuty naukowe, inne podmioty prowadzące głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły.

Program LIDER realizowany jest przy udziale środków pochodzących z Ministerstwa Edukacji i Nauki.

Sylwetki Liderek i Liderów XIII edycji Programu LIDER oraz więcej informacji znajdują się w publikacji „XIII edycja Programu LIDER”.

Więcej informacji nt. XIV edycji Programu LIDER można znaleźć na stronie internetowej NCBR.