Ocena jakości pszczół na podstawie asymetrii i rozmiaru skrzydeł

Tytuł projektu

Nazwa Beneficjenta/Beneficjentów

Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Nazwa programu

Programy krajowe

Konkurs

TANGO-V A

Wartość projektu

248 380.00 PLN

Wartość dofinansowania

248 380.00 PLN

Okres realizacji projektu

od 01.05.2022 r. do 30.11.2023 r.

Jaki problem rozwiązuje nasz projekt?

W trakcie realizacji projektu badawczego wyhodowano matki pszczele z larw jednodniowych, dwudniowych i trzydniowych. U matek tych zmierzono prawe i lewe skrzydło oraz wykonano pomiary masy ciała. Stwierdzono, że masa matek pszczelich koreluje statystycznie istotnie z rozmiarem i kształtem skrzydła. Zależności pomiędzy tymi zmiennymi opisano równaniami matematycznymi, co pozwala przewidywać masę ciała matek pszczelich na podstawie pomiarów ich skrzydeł. Pomiary takie pozwalają na ocenę jakości matki pszczelej niezależnie od jej wieku. Matki pszczele wychowane z larw w różnym wieku, a w związku z tym różniące się jakością, bardziej różniły się pod względem rozmiaru skrzydeł niż pod względem masy ciała.

Dodatkowo zebrano od pszczelarzy ponad dwa tysiące matek pszczelich, co pozwoliło na dokładne opisanie rozkładu rozmiaru skrzydeł. Dzięki temu rozkładowi możliwa jest ocena jakości matki pszczelej. Im dalej na prawo w rozkładzie znajduje się badana matka pszczela, tym lepsza jej jakość. Na tej podstawie zaproponowano graniczne wartości rozmiaru skrzydła dla matek niskiej, średniej i wysokiej jakości. Jeśli do badania dostępne jest jedynie skrzydło i nie wiadomo, czy pochodzi ono od matki pszczelej, istnieje ryzyko błędnej oceny robotnicy lub trutnia jako matki wysokiej jakości. Aby uniknąć takiego błędu, opracowano metodę bezbłędnej weryfikacji, czy skrzydło pochodzi od matki pszczelej, na podstawie kształtu jej skrzydła.

Kto skorzysta z wyników projektu?

Informacje zebrane w trakcie realizacji projektu pozwalają pszczelarzom na ocenę jakości matek pszczelich na podstawie pomiaru skrzydeł. Rozmiary i kształt skrzydła, w przeciwieństwie do masy ciała, nie zmieniają się w ciągu całego życia matki pszczelej. W związku z tym ocena matki pszczelej nie musi być ograniczona do krótkiego okresu po wygryzieniu z matecznika i może być weryfikowana przez całe jej życie.