Narodowe Centrum Badań
i Rozwoju

Nabór wniosków w konkursie będzie prowadzony przez NCBR od 1 lutego do 30 czerwca 2021 roku, z podziałem na dwie rundy. Wnioski można składać wyłącznie w wersji elektronicznej.

Za przedsięwzięciem TANGO stoi idea budowania mostów między badaniami podstawowymi a ich praktycznym wykorzystaniem. Narodowe Centrum Nauki wspólnie z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju wychodzą naprzeciw innowatorom, których badania podstawowe – a więc eksperymentalne lub teoretyczne prace prowadzone przede wszystkim w celu zdobycia nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów – mają zarazem znaczący potencjał wdrożeniowy.

"Działania podejmowane przez naukowców we współpracy z przedsiębiorcami ostatecznie służą dobru wspólnemu: budują siłę naszej gospodarki, a jednocześnie przyczyniają się do podniesienia poziomu innowacyjności polskiej nauki. Wiele wyników badań podstawowych może znaleźć i znajduje zastosowanie w odniesieniu do kluczowych wyzwań dla Polski, w tym zdrowotnych, środowiskowych czy technologicznych. Poprzez program TANGO chcemy wspierać takie pomysły, aby maksymalnie szybko się rozwinęły i znalazły swoje zastosowanie, przynosząc określoną korzyść gospodarczą" – mówi Przemysław Czarnek, Minister Edukacji i Nauki.

Adresatami piątego konkursu TANGO są jednostki naukowe i konsorcja naukowo-przemysłowe prowadzące prace koncepcyjne, badania przemysłowe i prace rozwojowe bazujące na wynikach badań podstawowych sfinansowanych wcześniej przez Narodowe Centrum Nauki. Nie ma w nim ograniczeń tematycznych.

"Poprzez inicjatywę realizowaną razem z Narodowym Centrum Nauki dążymy do wzrostu stopnia komercjalizacji technologii, które powstają z wykorzystaniem wyników badań naukowych" – mówi dr inż. Wojciech Kamieniecki, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. "Nie mamy wątpliwości, że to słuszny kierunek. Rezultaty programu TANGO poznamy w kilkuletniej perspektywie, gdy policzymy liczbę patentów uzyskanych na podstawie rezultatów już sfinalizowanych projektów, a przede wszystkim liczbę wyników prac wdrożonych i rzeczywiście wykorzystywanych w działalności gospodarczej" – dodaje.

Który wariant pomoże nam odnieść sukcesu?

Na dofinansowanie projektów wyłonionych w konkursie TANGO V przeznaczonych jest 30 mln zł. Przewidziane są trzy ścieżki aplikowania (A, B, C), w zależności od stopnia zaawansowania badań w projekcie bazowym.

Projekt bazowy to projekt badawczy obejmujący badania podstawowe. W zbiorze konkursów, z których mogą pochodzić projekty bazowe w Ścieżce A oraz C, znajdują się wszystkie konkursy krajowe oraz międzynarodowe Narodowego Centrum Nauki, z wyłączeniem konkursów: ETIUDA, FUGA, UWERTURA i MINIATURA. Podstawą do złożenia wniosku w Ścieżce B jest natomiast projekt sfinansowany wcześniej w ramach I, II, III lub IV (tylko Ścieżka A) konkursu TANGO.

Różnice w poszczególnych ścieżkach dotyczą też m.in. celu, adresatów i zakresu finansowanych prac:

• Ścieżka A – celem jest znalezienie partnera gospodarczego zainteresowanego współpracą przy dalszej realizacji projektu w ramach Ścieżki B. Wnioskodawcami mogą być w tym przypadku jednostki naukowe. Dofinansowanie – maksymalnie 250 tys. zł na projekt – obejmuje prace koncepcyjne oraz badawczo-rozwojowe. Budżet przewidziany na tę ścieżkę to 6 mln zł.
• Ścieżka B – adresowana jest do podmiotów, które już pozyskały partnera gospodarczego w ramach TANGO. Wnioski mogą składać konsorcja jednostek naukowych oraz przedsiębiorców, z jednostką naukową jako liderem konsorcjum. Dofinansowanie – maksymalnie 3 mln zł – obejmuje badania przemysłowe oraz prace rozwojowe. Budżet przewidziany na tę ścieżkę to 6 mln zł.
• Ścieżka C – stworzona z myślą o podmiotach, które pozyskały partnera gospodarczego poza TANGO. Wnioskodawcami mogą być konsorcja jednostek naukowych (lider) oraz przedsiębiorców. Dofinansowanie – maksymalnie 3 mln zł – obejmuje badania przemysłowe, prace rozwojowe oraz element koncepcyjny. Budżet przewidziany na tę ścieżkę to 18 mln zł.

W przypadku Ścieżki B oraz C warunkiem udzielenia dofinansowania jest zobowiązanie się wnioskodawcy do wdrożenia wyników projektu.

Zgodnie z celami programu, na etapie oceny merytorycznej eksperci będą oceniać projekty m.in. przez pryzmat zapotrzebowania rynkowego oraz opłacalności wdrożenia rezultatów. Istotne są także takie kryteria, jak cel projektu oraz prawa własności intelektualnej, potencjał do realizacji planowanego przedsięwzięcia czy nowość i konkurencyjność jego rezultatów.

"Wieloletnia współpraca z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju w ramach konkursu TANGO to wyjście naprzeciw zapotrzebowaniu naszych grantobiorców na szybką ścieżkę wdrażania wyników uzyskanych przez nich w toku realizacji badań podstawowych" – mówi prof. Zbigniew Błocki, dyrektor Narodowego Centrum Nauki. "Dzięki temu wyniki o dużym potencjale aplikacyjnym znacznie szybciej mogą przysłużyć się krajowej gospodarce oraz dalszemu rozwojowi polskiej nauki."

40 pozytywnych rekomendacji

Poprzednia edycja konkursu cieszyła się dużym zainteresowaniem. Znamy już jej wyniki. Spośród 76 wniosków, które wpłynęły w konkursie TANGO IV, eksperci pozytywnie ocenili 40. Rekomendowana kwota dofinansowania to w sumie około 25,4 mln zł (z czego dla 32 projektów ze Ścieżki A – 7,2 mln zł; dla 2 projektów ze Ścieżki B – 4 mln zł; dla 6 projektów ze Ścieżki C – 14,3 mln zł).

W konkursie TANGO IV zostało już podpisanych 13 umów na łączną kwotę 8,3 mln zł. Dotyczą one rozmaitych dziedzin. Innowacyjną formułę nawozu o właściwościach hydrobiomikroaktywnych do regeneracji gleb produkcyjnych zamierzają opracować badacze z Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie. Celem zespołu z Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej jest wytwarzanie warstwowych implantów chrząstek i kości nosa za pomocą metody druku 3D. Na Politechnice Opolskiej powstanie z kolei system ekspercki do oceny wyładowań niezupełnych w transformatorach elektroenergetycznych. Instytut Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk w konsorcjum z firmami GEOSYSTEMS Polska i Adaptronica będzie zaś rozwijać projekt „Aerostaty adaptacyjne, rozpięte na strukturze wsporczej SDT (Self-Deployable Tensegrity), jako platformy do celów wielo-tematycznego monitoringu powierzchni Ziemi (Aero-SDT)”.

Szybkie i czułe testy nawet w karetce

Opracowanie przenośnego mikrourządzenia do szybkiej diagnostyki zakażeń beta-koronawirusami, w tym SARS-CoV, MERS-CoV oraz nowym koronawirusem SARS-CoV-2, jest celem zespołu z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny. Przedsięwzięcie wpisuje się w globalny popyt na wiarygodne i szybkie testy do wykrywania wirusa wywołującego chorobę znaną jako COVID-19. Dodatkowo założenia badawcze umożliwiają elastyczne dostosowanie urządzenia do zmieniających się potrzeb rynkowych i społecznych.

"Nasz projekt jest odpowiedzią na potrzebę szybkiego i wiarygodnego diagnozowania zakażeń bezpośrednio przy pacjencie, bez konieczności wysyłania próbki do laboratorium i wielogodzinnego oczekiwania na wynik. W ostatnich latach obserwuje się wzrost znaczenia dla zdrowia nowych wirusów, które pokonując barierę międzygatunkową, przechodzą z określonych gatunków zwierząt na człowieka, wywołując poważne, często zagrażające życiu zakażenia. Wybitnym przykładem są beta-koronawirusy i ich przedstawiciel powodujący obecnie trwającą pandemię – wirus SARS-Cov-2" – tłumaczy dr hab. n. med. Aleksandra Zasada, profesor NIZP-PZH, kierownik Zakładu Badania Surowic i Szczepionek.

Niewielkie przenośne urządzenie będące tematem projektu ma umożliwić przeprowadzenie wiarygodnego, bo opartego o rekomendowaną do diagnostyki wirusów i bardzo czułą technikę PCR, testu bezpośrednio w gabinecie lekarskim, podczas wizyty domowej, w izbie przyjęć czy karetce pogotowia.

"Opracowana przez nas technologia, chociaż w samym projekcie skupia się na bieżącej potrzebie szybkiej diagnostyki SARS-CoV-2, ma ogromny potencjał, bo w prosty sposób może zostać zaadaptowana do wykrywania innych drobnoustrojów, gdy pojawi się taka potrzeba" – akcentuje prof. Zasada.

Jak wyjaśnia, decyzja o aplikowaniu do konkursu TANGO IV wynikała z tego, że daje on unikatową możliwość uzyskania finansowania badań, które już nie spełniają definicji badań podstawowych (i tym samym nie mogą być finansowane w ramach konkursów NCN), ale są jeszcze zbyt mało zaawansowane, aby odpowiednio mocno zainteresować nimi przedsiębiorców, którzy chcieliby podjąć się ryzyka współfinansowania dalszych badań i wdrożenia ich wyników.

"Nasz projekt jest kontynuacją zrealizowanego projektu w ramach badań podstawowych, w którym opracowaliśmy metodę szybkiego powielania określonych fragmentów materiału genetycznego wybranych patogenów oraz biosensory umożliwiające wykrywanie tych fragmentów w sposób wysoce czuły i swoisty. Teraz technologia ta zostanie zaadaptowana do wykrywania SARS-CoV-2 w postaci niewielkiego modułu przenośnego urządzenia do diagnostyki prowadzonej bezpośrednio przy pacjencie" – wyjaśnia prof. Aleksandra Zasada.

Grzejące meble umilą chłodne wieczory

Wytworzenie mebli posiadających niestandardowe właściwości jest celem projektu, do którego realizacji przystępują właśnie naukowcy z Politechniki Poznańskiej.

"Pomimo bardzo szybkiego rozwoju technologii Internetu rzeczy (inteligentne zegarki, ubrania, domy) do tej pory nie spopularyzowano rozwiązań inteligentnych mebli. Naszym zdaniem jest to związane z tym, że tradycyjne elementy elektroniczne zaburzają walory estetyczne mebli, szczególnie nietapicerowanych. Zastosowanie elektroniki na bazie technologii cienkowarstwowych, zawierających nanomateriały węglowe, pozwoli na implementację elementów elektronicznych do mebli, nie wpływając w żadnym stopniu na ich design" – wskazuje dr inż. Damian Łukawski z Wydziału Inżynierii Materiałowej i Fizyki Technicznej. |Rezultatem projektu będzie opracowanie technologii wytwarzania mebli drewnianych z funkcją grzania, które mogą znaleźć zastosowanie w meblach restauracyjnych, ogrodowych, okrętowych czy ławach kościelnych."
Żeby przedsięwzięcie okazało się sukcesem, konieczne jest znalezienie partnera biznesowego z branży meblarskiej, automatyki domowej lub technik grzewczych. Tym właśnie było podyktowane zgłoszenie do konkursu TANGO.

Podejmowane obecnie prace są rozwinięciem badań podstawowych prowadzonych w projekcie finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki w konkursie PRELUDIUM. Dotyczył on wykorzystania nanomateriałów w technologii drewna. "Konkurs TANGO pozwala na dalszy rozwój technologii i prace koncepcyjne, takie jak dokonanie zgłoszenia patentowego i współpraca z brokerem technologii, dzięki którym możliwe będzie znalezienie partnera biznesowego i przyszłe wdrożenie" – wskazuje beneficjent.

Szczegóły dotyczące zasad aplikowania i reguł wyboru projektów w V konkursie Wspólnego Przedsięwzięcia TANGO znajdują się na Platformie konkursowej NCBR.