Platforma Żywnościowa
Platforma Żywnościowa to pionierskie i innowacyjne rozwiązanie, przygotowane w odpowiedzi na postulaty oraz konsultacje z przedstawicielami sektora rolno-spożywczego.
Tytuł projektu
Platforma Żywnościowa
Nazwa Beneficjenta/Beneficjentów
Konsorcjum:
- Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa – lider konsorcjum
- Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy
- Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego im. prof. Wacława Dąbrowskiego
Nazwa programu
GOSPOSTRATEG – strategiczny program badań naukowych i prac rozwojowych
Konkurs
Konkurs „Społeczny i gospodarczy rozwój Polski w warunkach globalizujących się rynków” – GOSPOSTRATEG
Wartość projektu
10 052 564,21 zł
Wartość dofinansowania
10 052 564,21 zł
Okres realizacji projektu
1 czerwca 2018 r. – 31 sierpnia 2020 r.
Poznajcie nasz zespół
Jaki problem rozwiązuje nasz projekt?
Platforma Żywnościowa to pionierskie i innowacyjne rozwiązanie, przygotowane w odpowiedzi na postulaty oraz konsultacje z przedstawicielami sektora rolno-spożywczego. Dostrzegliśmy żywe zainteresowanie wprowadzeniem na polski rynek kontraktów typu SPOT jako instrumentów koncentracji podaży, a także zarządzania ryzykiem cenowym i handlowym, zabezpieczającego transakcje oraz stabilizującego rynek i dochody.
W Polsce nie funkcjonował zorganizowany rynek SPOT dla towarów rolnych. W związku z brakiem wystandaryzowanych kontraktów tego typu, których realizacja byłaby nadzorowana przez moderatora obrotu, a ewentualne spory rozstrzygane przez niezależny arbitraż, włączanie się krajowych podmiotów w światowy obieg gospodarczy było w znacznym stopniu ograniczone. Dlatego konieczne stało się udostępnienie nowoczesnych narzędzi, za pomocą których byłaby możliwa stabilizacja/poprawa dochodów podmiotów działających w polskim sektorze rolno-spożywczym i napotykających na bariery w prowadzonej działalności.
Do głównych problemów podmiotów sektora rolnego zaliczyć można m.in.: brak powszechnie dostępnego i wiarygodnego źródła cen referencyjnych dla polskich produktów rolno-spożywczych, niepewność w zakresie realizacji transakcji handlowej, zgodnie z warunkami określonymi w kontrakcie, możliwe trudności w regularnym pozyskiwaniu dużych i jednorodnych partii towaru o określonych minimalnych parametrach jakościowych, a także słabą ekspozycję na odbiorców zagranicznych, poszukujących dużych, jednorodnych partii towaru.
Uruchomienie Platformy Żywnościowej, jako zorganizowanego i regulowanego rynku kontraktów typu SPOT dla produktów rolno-spożywczych, otworzyło nowy etap w polskim obrocie giełdowym i dostarczyło nowych możliwości handlu dla uczestników rynku rolnego. Dzięki Platformie Żywnościowej uczestnicy tego rynku mogą wykorzystać w pełni swój potencjał poprzez możliwość oferowania własnych produktów rolnych na rynkach zagranicznych. W rezultacie przyczyni się to do stworzenia nowych impulsów rozwojowych dla całego sektora rolno-spożywczego w Polsce i zwiększenia jego konkurencyjności na rynku globalnym.
Kto korzysta/skorzysta z wyników projektu?
Z wyników Platformy Żywnościowej w pierwszym etapie jej działania skorzystają podmioty obecnie zawierające transakcje handlowe na rynku zboża. Stronę podażową tworzą głównie producenci rolni, tj. duże gospodarstwa rolne, grupy producenckie, mniejsze gospodarstwa przeznaczające część produkcji do obrotu, natomiast stronę popytową – firmy handlowe zajmujące się obrotem zbożami (obrót wewnątrzkrajowy oraz eksport zbóż) oraz firmy z sektora przetwórstwa pierwotnego zbóż (przemiał zbóż, wytwarzanie pasz dla zwierząt).
Do pozostałych interesariuszy projektu należą magazyny świadczące usługi przechowalnicze zboża będącego przedmiotem obrotu na Platformie oraz magazyny nieświadczące usług przechowywania, podmiot prowadzący giełdę, izba rozliczeniowa, domy/biura maklerskie, jednostka odpowiedzialna za kontrolę autoryzacyjną magazynów wchodzących w skład systemu magazynów autoryzowanych oraz laboratoria odwoławcze.
W miarę rozwoju tego narzędzia obrotu giełdowego kolejnymi interesariuszami będą podmioty z rynków głównych produktów rolno-spożywczych, to jest: rzepaku, cukru, owoców i warzyw, mleka i produktów mleczarskich oraz mięsa czerwonego i drobiu.
Wynikiem projektu jest powstanie giełdowego rynku dla wytypowanych towarów rolno-spożywczych, spełniających określone standardy. Narzędzie to zostało sprawdzone w ramach półrocznego pilotażu, w ramach którego przetestowano jego funkcjonalności i działanie. W okresie pilotażu uczestnicy rynku mogli zawierać rzeczywiste transakcje w ramach dwóch równolegle działających systemów, tj. kursu jednolitego oraz aukcji.
Co było dla nas największym wyzwaniem w projekcie?
Wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań obarczone jest wysokim ryzykiem dotyczącym osiągnięcia planowanego rezultatu, a także cechuje się dużym poziomem trudności w realizacji.
Największym wyzwaniem na etapie realizacji projektu Platforma Żywnościowa była jego innowacyjność i złożoność. Projekt ten jest pionierskim rozwiązaniem na rynku polskim, co oznacza, że nie było możliwości skorzystania z rozwiązań już funkcjonujących na rynku o podobnym charakterze. Realizacja całego przedsięwzięcia była procesem trudnym i obarczonym wieloma ryzykami, które staraliśmy się minimalizować poprzez podejmowanie działań na wielu płaszczyznach.
Trudności te były związane m.in. ze zidentyfikowaniem najlepszych rozwiązań właściwych dla realizacji projektu, właściwym i precyzyjnym przygotowaniem dokumentacji dla przeprowadzenia postępowania przetargowego dla kluczowych zadań projektu, wyborem wykonawcy, który zrealizuje przedmiot zamówienia zgodnie z ustalonymi wymogami i harmonogramem, a także przyjęciem właściwej struktury do zarządzania całym projektem.
Nasza rada dla innych Wnioskodawców
W celu skutecznego i efektywnego wdrożenia projektu Platforma Żywnościowa, spełniającego oczekiwania interesariuszy, bardzo ważne było podjęcie wielu działań zarówno przed uruchomieniem projektu, jak i w trakcie jego realizacji.
Do pierwszoplanowych działań zaliczyć można przeprowadzenie konsultacji z głównymi interesariuszami projektu, tj. z uczestnikami rynku zbóż. W ich trakcie pozyskaliśmy informacje o ich potrzebach oraz problemach.
Kolejne działanie to przeprowadzenie dialogu technicznego, w ramach którego dokonano rozpoznania najnowszych, najkorzystniejszych rozwiązań, w tym technicznych, prawnych i wykonawczych związanych z realizacją projektu. Dialog techniczny przyczynił się do właściwego przygotowania dokumentacji przetargowej, czego skutkiem było efektywne zrealizowanie zamówienia publicznego dla kluczowych zadań projektu.
Ponadto odbyły się wizyty studyjne na giełdzie Euronext w Paryżu, a także na elektronicznych platformach giełdowego handlu towarami rolnymi w Holandii. Cel tych wizyt to zapoznanie się z modelami funkcjonowania rynku zorganizowanego, zasadami uczestnictwa, rodzajem towarów będących przedmiotem obrotu, wymaganiami jakościowymi i standardami przewidzianymi dla towarów rolnych będących przedmiotem transakcji giełdowych oraz sposobem ich kontroli. Pozyskane w ten sposób informacje przyczyniły się do właściwego przygotowania i realizacji projektu, który odpowiada na potrzeby jego głównych interesariuszy.