PureApta
Nowatorska platforma PureApta umożliwia generowanie nowych cząsteczek aktywnych – modyfikowanych chemicznie aptamerów – do zastosowania w nowych lekach i zaawansowanej diagnostyce medycznej
Tytuł projektu
Innowacyjna modularna platforma usługowa PureApta do selekcji modyfikowanych aptamerów o zastosowaniu diagnostycznym i terapeutycznym
Nazwa Beneficjenta/Beneficjentów
Pure Biologics S.A.
Nazwa programu
PROGRAM OPERACYJNY INTELIGENTNY ROZWÓJ
Konkurs
Szybka Ścieżka
Wartość projektu
2 327 629,00 zł
Wartość dofinansowania
1 807 003,00 zł
Okres realizacji projektu
1 września 2016 r. – 28 lutego 2019 r.
Zobacz efekt naszej pracy
Jaki problem rozwiązuje nasz projekt?
Otrzymywanie nowych aptamerów poprzez selekcję in vitro jest procesem niewydajnym, o stosunkowo niskim prawdopodobieństwie sukcesu. Dzięki zastosowaniu modyfikowanych chemicznie nukleotydów oraz szeregu modularnych technik w platformie PureApta, naukowcy w Pure Biologics byli w stanie znacząco zwiększyć skuteczność generowania nowych cząsteczek aktywnych o pożądanych parametrach.
Początkowo nasza spółka świadczyła usługi produkcji białek rekombinowanych dla większych firm biotechnologicznych i farmaceutycznych. Kilka lat temu zainteresowaliśmy się aptamerami i postanowiliśmy „tworzyć coś własnego” – tzn. z firmy czysto usługowej, opierającej swoją działalność na unikalnym know-how, przekształcić się w dostawcę pewnego rodzaju produktu-usługi, opartego o wypracowaną własność intelektualną.
Nie da się uniknąć w tym miejscu odrobiny specjalistycznego języka: aptamery to molekuły przypominające przeciwciała, ale zbudowane z łańcuchów związków, z jakich zbudowane jest nasze DNA – z kwasów nukleinowych. Aptamery różnią się od będących białkami przeciwciał, jednak można wykorzystywać je w podobny sposób – np. jako narzędzie do badań, choćby tych nad nowotworami. Przewaga aptamerów polega na ich większej stabilności, łatwiej je syntetyzować chemicznie (tymczasem przeciwciała trzeba produkować w hodowlach komórkowych), a to oznacza zdecydowane zmniejszenie kosztów badań. Słowem, aptamery mogą być narzędziami badań, ale w perspektywie również cząsteczkami terapeutycznymi lub używanymi w testach diagnostycznych – nawet w tych najbardziej popularnych, jak testy paskowe, z których najpowszechniejszym jest na pewno test ciążowy. Możemy w nich zastępować przeciwciała aptamerami. Testy ciążowe są popularne i tanie, ale są też testy bardziej skomplikowane i kosztowne, których cena, dzięki aptamerom, może być znacząco niższa. To naturalnie oznacza szerszą dostępność i w ostatecznym bilansie łączy się z zapewnieniem zdrowia, czy jego ochrony, szerszej grupie odbiorców.
Jesteśmy jedyną firmą, która w Polsce zajmuje się aptamerami. Istnieje tylko kilka uczelnianych grup, które prowadzą niekomercyjne badania w tej dziedzinie. Z kolei w skali świata aptamery nie są powszechną dziedziną – firm zajmujących się podobną technologią jest kilkadziesiąt.
Dofinansowanie przyznane przez NCBR z Funduszy Europejskich, ze środków Programu Inteligentny Rozwój, pozwoliło nam zwiększyć skalę działania. Badania biotechnologiczne nie są tanie. Za nami pierwsze spotkania i pierwsze rozmowy już nie naukowe, ale… biznesowe. To przełom – wchodzimy w fazę komercjalizacji projektu. Jednocześnie – wychodząc z założenia, że skoro możemy robić coś dla innych, możemy robić to także dla siebie – zaczęliśmy stosować wypracowaną technologię do produkcji własnych rozwiązań terapeutycznych. Prowadzimy dodatkowo dwa duże projekty o wartości kilkunastu milionów złotych każdy, bazujące na aptamerach i mające na celu stworzenie rozwiązań terapeutycznych stosowanych w rzadkich schorzeniach. Bez pierwszego projektu – „PureApta” – byłoby to niemożliwe.
Kto korzysta/skorzysta z wyników projektu?
Platforma PureApta posłuży Pure Biologics po pierwsze do generowania nowych cząsteczek aktywnych do swoich własnych projektów B+R, dotyczących rozwoju nowych terapeutycznych wyrobów medycznych oraz, w przyszłości, leków. Równocześnie w modelu usługowym Spółka jest w stanie dostarczyć bardzo konkurencyjne narzędzia (nowe aptamery) klientom, którzy rozwijają np. nowe testy diagnostyczne. Już dziś Pure Biologics prowadzi rozmowy z pierwszym zainteresowanymi podmiotami, jak i korzysta aktywnie z platformy PureApta w trzech własnych projektach B+R.
Co było dla nas największym wyzwaniem w projekcie?
Start projektu wiązał się z kilkoma wyzwaniami dotyczącymi organizacji pracy, rekrutacji nowych pracowników, zarządzenia budżetem, przy równoczesnym prowadzeniu badań i niedopuszczeniu do opóźnień. Na szczęście Spółce udało się im sprostać. Projekt, po początkowych perturbacjach, ruszył z pełną prędkością i udało się osiągać zakładane kamienie milowe w oczekiwanym czasie.
Nasza rada dla innych Wnioskodawców
Ocena projektów dokonywana przez NCBR jest rzetelna i skrupulatna, wymaga od wnioskujących realistycznego spojrzenia na własny projekt. Sporym wyzwaniem, nie tylko we współpracy z Centrum, jest długookresowe planowanie badań naukowych. Nie wszystko da się przewidzieć na pięć lat w przód: badania z definicji mają to do siebie, że nie znamy ich wyników, nie jesteśmy w stanie przewidzieć wszystkich rezultatów. Tymczasem to od wyników pośrednich etapów zależą kolejne decyzje dotyczące np. zakupu sprzętu, zatrudnienia kadry itd. Nie ujmując niczego branży budowlanej – nie zajmujemy się budową wieżowca, gdzie większość rzeczy można zaplanować: od fundamentów i podziemnego parkingu do platformy widokowej na samej górze. Na szczęście NCBR wykazuje tutaj elastyczność i zrozumienie, choć zmiana planów podczas trwania i realizacji projektu wymaga sporego wysiłku. Wszystkim aplikującym doradzalibyśmy gotowość na zmiany i cierpliwość. Uprawianie nauki i jednoczesna możliwość wcielania efektów badań w życie jest naprawdę ciekawym wyzwaniem. Wszyscy członkowie naszego już stuosobowego zespołu podzielają ten pogląd i dzielą wspólną pasję.