Narodowe Centrum Badań
i Rozwoju

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), realizując tę inicjatywę dzięki Funduszom Europejskim w ramach Programu Inteligentny Rozwój, chce dać impuls do rozwoju polskiego sektora przydomowych elektrowni wiatrowych. Zespół, który 16 października br. na stadionie PGE Narodowy w Warszawie zaprezentuje zwycięski prototyp takiej instalacji, zdobędzie główną nagrodę w wysokości 1 miliona złotych. Rywalizację będzie można śledzić on-line.

Przed uczestnikami „Wielkiego Wyzwania: Energia” postawiono konkretny problem badawczy. Zadanie polega na przetworzeniu w najbardziej efektywny sposób energii wiatru o niewielkich, charakterystycznych dla Polski prędkościach, w energię elektryczną – z wykorzystaniem opcjonalnej możliwości magazynowania energii. Technologie opracowywane w projekcie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju mają szansę sprawdzić się w różnych miejscach: nie tylko w naszych domach, ale też np. w budynkach użyteczności publicznej, ośrodkach agroturystycznych, schroniskach górskich, przejściach podziemnych czy tunelach kolejowych. Przedsięwzięcie NCBR pomoże tym samym promować energetykę wykorzystującą odnawialne źródła energii w wielu aspektach naszego życia.

Wielki Finał tuż za rogiem

Zmagania półfinałowe oraz finałowe odbędą się odpowiednio 15 i 16 października br. na stadionie PGE Narodowy w Warszawie. W tych dniach zespoły konstruktorskie zaprezentują działanie kompaktowych urządzeń do zastosowań indywidualnych, zdolnych do przekształcania energii wiatru na energię elektryczną oraz jej magazynowania (wymóg fakultatywny) i oddawania w jak najefektywniejszy sposób. Ale liczy się nie tylko wydajność. Prototypy muszą spełniać parametry określone w „Podręczniku Uczestnika”, m.in. ich wymiary nie mogą być większe od sześcianu o długości boku równej 2 metry, a waga nie powinna przekraczać 200 kilogramów. Ponadto instalacje będą się cechować estetycznym wyglądem i cichą pracą. Zadbano też o komfort przyszłych użytkowników: każde urządzenie będzie wyposażone w przycisk bezpieczeństwa. 

Poziom uczestników przerósł najśmielsze oczekiwania!

W „Wielkim Wyzwaniu: Energia”, w odróżnieniu od programów NCBR organizowanych w formule grantowej, udział biorą osoby fizyczne, pasjonaci odnawialnych źródeł energii, a w szczególności energetyki wiatrowej. Są wśród nich m.in. studenci czy „garażowi” wynalazcy. Pierwotnie w półfinale miało wystąpić 40 uczestników, ale ze względu na wysoki poziom zaawansowania technologicznego przedstawionych prototypów w filmach przekazanych przez drużyny, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju wyłoniło aż 51 półfinalistów. Przypomnijmy, że w tej fazie zmagań zespoły miały za zadanie przesłać do oceny materiał wideo, dokumentujący działanie opracowywanego prototypu podczas nawiania wiatru. Na tym etapie urządzenie powinno być w stanie przekształcić energię kinetyczną na elektryczną.
– Chcemy, aby to pierwsze w Polsce „Wielkie Wyzwanie” pobudziło innowacyjność w szerokich gremiach, ponieważ jeszcze nie w pełni wykorzystujemy swój potencjał. Dotyczy to zresztą wielu dziedzin, nie tylko energetyki odnawialnej, ale także np. cyberbezpieczeństwa, sztucznej inteligencji czy biotechnologii. Przed nami jest naprawdę dużo pracy, jeśli chcemy zawalczyć o konkurencyjność polskich rozwiązań. Dlatego warto sięgać po nowe instrumenty, takie jak nasze zawody technologiczne, gdzie rozwijanie nowatorskich technologii jest napędzane sportową rywalizacją – mówi Wojciech Kamieniecki, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. – W „Wielkim Wyzwaniu: Energia” chcemy zainspirować Polaków do korzystania z „zielonej” energii, a zwłaszcza energii wiatru. Liczymy na to, że instalacje przygotowane przez uczestników wzmocnią ten trend i udowodnią, że rozwiązania oparte na OZE są rzeczywiście dostępne dla każdego – dodaje. 

Jak zostanie wyłoniony zwycięzca? 

Półfinał „Wielkiego Wyzwania: Energia”, przewidziany na 15 października br., polegać będzie na przeprowadzeniu testu działania urządzenia w warunkach sztucznego wiatru, wiejącego ze zmienną prędkością, ale co ważne – identycznego dla każdego z zespołów. Poszczególne prototypy zostaną podłączone do aparatury pomiarowej dostarczonej przez organizatora.

Do Wielkiego Finału, który odbędzie się dzień później na PGE Narodowym w Warszawie, zakwalifikuje się 10 najlepszych ekip konstruktorskich. Rywalizacja potrwa maksymalnie 6 godzin, a zespół, którego urządzenie w sposób najbardziej skuteczny i efektywny przetworzy energię wiatru w energię elektryczną, zostanie zwycięzcą pierwszego w historii polskiego Wyzwania i wygra 1 milion złotych nagrody.

Warto wspomnieć, że spośród półfinalistów jury, składające się ze specjalistów z różnych obszarów, wytypuje trzy projekty o największym potencjale w kategorii „wzornictwo”. Nagrodę specjalną w tej kategorii otrzyma ten spośród nominowanych uczestników, którego urządzenie uzyska największą liczbę głosów publiczności – głosowanie odbędzie się on-line. Zachęcamy do śledzenia finału „Wielkiego Wyzwania: Energia”, za pośrednictwem strony internetowej tej inicjatywy: wielkiewyzwanie.ncbr.gov.pl.

„Wielkie Wyzwanie: Energia” zgodne ze strategią „Green Deal”

Idea Wyzwania jest spójna z celami Unii Europejskiej zawartymi w strategii „Europejskiego Zielonego Ładu”. W ten plan, zmierzający do przekształcenia UE w nowoczesną i konkurencyjną gospodarkę, która w 2050 r. osiągnie zerowy poziom emisji gazów cieplarnianych, wpisuje się także – tym razem na znacznie szerszą skalę – osiem przedsięwzięć NCBR, finansowanych z Funduszy Europejskich (POIR), a realizowanych w trybie zamówień przedkomercyjnych (PCP). W tym przypadku Centrum występuje w roli zamawiającego, który definiuje problem do rozwiązania, a tym samym kreuje nowy rynek dla nowatorskich produktów.

Wykonawcy opracują demonstratory nowoczesnych technologii w takich przedsięwzięciach, jak: „Budownictwo efektywne energetycznie i procesowo”, „Innowacyjna biogazownia”, „Oczyszczalnia przyszłości”, „Technologie domowej retencji”, „Wentylacja dla szkół i domów”, „Magazynowanie energii elektrycznej”, „Magazynowanie Ciepła i Chłodu”, „Ciepłownia Przyszłości, czyli system ciepłowniczy z OZE”. Z tym ostatnim projektem koresponduje pokrewne przedsięwzięcie „Elektrociepłownia w lokalnym systemie energetycznym”. Wszystkie te inicjatywy to szansa na czystsze środowisko, zdrowsze społeczeństwo i nowoczesną, konkurencyjną gospodarkę. Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć na stronie gov.pl/ncbr.

Przedsięwzięcie pn. „Wielkie Wyzwanie: Energia” realizowane jest w ramach projektu pozakonkursowego pn. Podniesienie poziomu innowacyjności gospodarki poprzez wdrożenie nowego modelu finansowania przełomowych projektów badawczych (projekt realizowany w ramach poddziałania 4.1.3 Innowacyjne metody zarządzania badaniami Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój).

Projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.