Narodowy Fundusz
Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej

Już w czerwcu br. zostanie uruchomiony nowy program priorytetowy NFOŚiGW pn. „Klimatyczne Uzdrowiska”. Program ma na celu wsparcie samorządów posiadających status uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej w zwiększeniu odporności na skutki zmian klimatu. Budżet programu wyniesie 250 mln zł. Nabór w programie będzie ciągły, potrwa do 2024 roku bądź do wyczerpania środków. Program zapowiedział minister klimatu i środowiska Michał Kurtyka podczas poniedziałkowego (17 maja br.) spotkania z samorządowcami w Szczawnie-Zdroju.

Nowy program to kolejny krok w trosce o klimat. Minister Kurtyka podkreślił jak istotne jest podejmowanie nowych działań w walce o poprawę jakości życia Polaków i stanu środowiska:

 „Wszystkim nam zależy na dobrym klimacie. Czyste powietrze, woda, zdrowa żywność, możliwość życia w symbiozie z otaczającą nas naturą to marzenia ponad jakimikolwiek podziałami. Szczególne oczekiwania mamy wobec miejscowości uzdrowiskowych, takich jak goszczące nas Szczawno-Zdrój. Tu szukamy nie tylko wypoczynku, ale i zdrowia. A to oznacza dla ponad 50 gmin uzdrowiskowych i miejscowości, które posiadają status obszaru ochrony uzdrowiskowej olbrzymie szanse, ale i wyzwania. Kapitał tych samorządów to wyjątkowy mikroklimat, o który wspólnie, aktywnie musimy zadbać. Ten cel przyświecał pracom nad nowym programem przygotowanym wspólnie przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

„Promocja gmin jako terenów uzdrowiskowych przechodzących na zero-emisyjne źródła ciepła, podnoszących standardy energooszczędności przy zachowaniu walorów przestrzennych i turystycznych lokalnej tkanki przyrodniczej i miejskiej to kolejny krok na drodze do poprawy jakości życia i zdrowia Polaków” – dodał wiceminister klimatu i środowiska Ireneusz Zyska.

Prezes NFOŚiGW Maciej Chorowski zaznaczył, że: chcąc realizować założenia polityki klimatycznej i umożliwiać wdrożenie kosztownych procesów wynikających z tych założeń, należy zmieniać i dopasowywać do tego programy rządowe tak, aby pomagały wzmacniać potencjał samorządów do odważnych decyzji prośrodowiskowych. Systemy cieplne, stosowane w często wiekowych, ale o wysokich walorach architektonicznych budynkach użyteczności publicznej nadal są w takich miejscowościach oparte na paliwach kopalnych. Dla dobra nas wszystkich, dla zdrowia i dla klimatu trzeba to zmienić, a rola inwestycji publicznych prowadzonych wspólnie z samorządami jest w takich przedsięwzięciach kluczowa – podkreślił Chorowski.

Program Priorytetowy „Klimatyczne Uzdrowiska” będzie się składać z dwóch części:

• część 1) Adaptacja do zmian klimatu
• część 2) Wspieranie efektywności energetycznej w budynkach użyteczności publicznej na terenie gmin uzdrowiskowych, koordynowanych przez Departament Efektywności Energetycznej oraz Departament Adaptacji do Zmian Klimatu NFOŚiGW.

Kluczowe cele programu to m.in.:

• upowszechnianie nowoczesnych, efektywnych i skutecznych rozwiązań w miastach uzdrowiskowych,
• poprawa jakości powietrza,
• zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych na terenie uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej,
• inwestycje w poprawę efektywności energetycznej oraz zwiększenie produkcji energii z odnawialnych źródeł,
• działania w zakresie adaptacji do zmian klimatu w miastach, w tym: „zielono-niebieska” infrastruktura, systemów zagospodarowania wód opadowych i kanalizacji deszczowej, zieleńców i parków,
• zaopatrzenie ludności w wodę do picia, w tym: budowa i modernizacja ujęć wód i stacji uzdatniania wody oraz sieci wodociągowych.

Beneficjentami programu mogą być jednostki samorządu terytorialnego posiadające status uzdrowiska lub obszaru ochrony uzdrowiskowej, spółki prawa handlowego, w których jednostki samorządu terytorialnego posiadają 100 proc. udziałów lub akcji i są powołane do realizacji zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego wskazanych w ustawach oraz podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji zadań na ich rzecz.

Cel programu wpisuje się w Krajowy Plan na rzecz Energii i Klimatu, a podstawę jego opracowania stanowiły m.in. dokumenty takie jak: Polityka Ekologiczna Państwa 2030, Strategiczny Plan Adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/844 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej oraz Dyrektywa 2003/87EC – poprawa efektywności energetycznej.