Narodowy Fundusz
Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej

„Cieszę się, że razem z NFOŚiGW możemy realnie pomagać kolejnym samorządom w walce ze smogiem. Szczególnie teraz, gdy w tzw. sezonie grzewczym problem zanieczyszczających powietrze kopciuchów narasta. Tymczasem dodatkowe środki z programu „Stop Smog” są na wyciagnięcie ręki dla wszystkich zainteresowanych gmin, które chcą pomóc swoim najmniej zamożnym mieszkańcom w wymianie źródła ciepła na ekologiczne i ociepleniu domu” – mówi minister klimatu i środowiska, Anna Moskwa.

„Małopolskie gminy, a mamy ich w „Stop Smog” już osiem razem z Krakowem, są przykładem dobrych praktyk w wykorzystywaniu dostępnych środków dedykowanych na działania związane z walką o czyste powietrze. W przypadku stolicy Małopolski, za 50 mln zł, wymienionych zostanie 756 starych, niespełniających standardów niskoemisyjnych, źródeł ciepła a w 289 budynkach jednorodzinnych poprawi się efektywność energetyczna dzięki wykonanej termomodernizacji. O 30% zmniejszy się zapotrzebowanie na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania budynków mieszkalnych jednorodzinnych i podgrzewania wody użytkowej, liczone łącznie dla wszystkich przedsięwzięć niskoemisyjnych objętych porozumieniem między NFOŚiGW a Krakowem” – podkreśla wiceprezes NFOŚiGW Paweł Mirowski.

Projekt obejmie 944 budynki mieszkalne jednorodzinne najmniej zamożnych gospodarstw domowych, co odpowiada 2,1% łącznej liczby budynków mieszkalnych jednorodzinnych na obszarze miasta Krakowa na podstawie aktualnych danych publikowanych przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

„Przystąpienie do realizacji programu „Stop Smog” przybliży Kraków do osiągnięcia jednego z naszych priorytetów, jakim jest osiągnięcie wymaganych standardów jakości powietrza. To kolejny program, po programie „Czyste Powietrze”, wdrażany przez NFOŚiGW i realizowany przez Kraków, który przyczyni się do poprawy jakości powietrza w mieście i pozwoli nam na realne wsparcie mieszkańców w przeprowadzaniu inwestycji z zakresu ochrony środowiska” – mówi zastępca prezydenta Miasta Krakowa Jerzy Muzyk.

Obecnie z programu „Stop Smog” korzysta jedenaście gmin, w tym osiem z województwa małopolskiego (Brzesko, Kraków, Limanowa, Niepołomice, Skawina, Spytkowice, Sucha Beskidzka i Tuchów) oraz trzy ze śląskiego (Pszczyna, Rybnik i Sosnowiec). Kolejne dwa porozumienia z gminami woj. mazowieckiego są na etapie podpisywania (Dąbrówka i Raszyn). Dzięki aktywności wszystkich samorządów – łącznie z Raszynem i Dąbrówką – na rzecz poprawy jakości powietrza zrealizowanych będzie 2 151 niskoemisyjnych inwestycji o łącznej wartości 112,3 mln zł, w tym 72,8 mln zł z budżetu państwa i 34,8 mln zł wkładu własnego gmin.

Zadania związane z wdrażaniem programu „Stop Smog”, który jest finansowany z Funduszu Termomodernizacji i Remontów, od 1 stycznia 2021 r. realizują: Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz NFOŚiGW. Zasilenia finansowe programu przewidziano na lata 2019-2024. Do tej pory na jego realizację przeznaczono 180 mln zł. W obecnie prowadzonym naborze, od 31.03.2021 r., do rozdysponowania było przeszło 142 mln zł. Na lata 2022-2024 NFOŚiGW planuje przeznaczyć na realizację przedsięwzięć niskoemisyjnych w ramach programu „Stop Smog” aż 518 mln zł.

O dotacje na likwidację lub wymianę źródeł ciepła na niskoemisyjne oraz termomodernizację w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych osób najmniej zamożnych mogą starać się: gminy, związki międzygminne, powiaty, a także związek metropolitalny w województwie śląskim.

Wnioskodawcy w programie „Stop Smog” mogą uzyskać do 70% dofinansowania kosztów inwestycji. Pozostałe 30% stanowi wkład własny gminy/powiatu. Dzięki temu mieszkańcy gmin – położonych na obszarze, gdzie obowiązuje tzw. uchwała antysmogowa – mogą otrzymać dotację do 100% kosztów przedsięwzięcia. Średni koszt realizacji niskoemisyjnych inwestycji w jednym budynku, a w przypadku budynku o dwóch lokalach – w jednym lokalu, nie może przekroczyć 53 tys. zł.

Ostatecznym beneficjentem „Stop Smogu” są osoby, których przeciętny miesięczny dochód, na jednego członka gospodarstwa domowego, nie przekracza 175% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 125% tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym. Ponadto beneficjent musi m.in.: być właścicielem lub współwłaścicielem budynku będącego przedmiotem inwestycji, faktycznie zamieszkiwać lokal/budynek objęty przedsięwzięciem oraz złożyć do gminy wniosek o zawarcie umowy na realizację przedsięwzięcia niskoemisyjnego.

Gmina, przystępująca do „Stop Smog”, odpowiada za realizację przedsięwzięć na terenie nieruchomości swoich mieszkańców. Do jej zadań należy m.in. przeprowadzenie zamówienia na usługi i dostawy oraz roboty budowlane w ramach przedsięwzięć niskoemisyjnych, a także zapewnienie i organizacja zasobów niezbędnych do przygotowania i nadzoru nad realizacją tych przedsięwzięć oraz nad trwałością inwestycji. Rada gminy może też ustanowić w regulaminie realizacji przedsięwzięć niskoemisyjnych, tryb realizacji, polegający na udzielaniu dotacji celowej na finansowanie kosztów realizacji tych przedsięwzięć (z tego rozwiązania korzystać będzie m.in. Kraków).

Szczegóły programu „Stop Smog”: czystepowietrze.gov.pl/stop-smog; StopSmog@nfosigw.gov.pl.