FAQ
- Umorzenie pożyczki do 25% musi być przeznaczone na realizację kolejnego wdrożenia tej samej technologii. Proszę o doprecyzowanie gdzie powinna zostać wdrożona ta sama technologia – w kolejnym zakładzie wnioskodawcy?
Realizacja kolejnego przedsięwzięcia powinna nastąpić u tego samego przedsiębiorcy w tym samym zakładzie lub innym, np. budowa kolejnej linii technologicznej w tym samym zakładzie lub budowa nowego zakładu, wdrażającego tę samą technologię.
- Okres finansowania pożyczki wynosi 15 lat od moment wypłaty pierwszej transzy. W którym momencie wnioskodawca musi rozpocząć spłatę pożyczki? Czy może ją spłacać w trakcie realizacji projektu?
Pożyczka z NFOŚiGW, co do zasady, jest przeznaczona na sfinansowanie kosztów realizacji projektu. Jeśli projekt może generować przychody przed jego zakończeniem, to należy to uwzględnić w strukturze finansowania i odpowiednio dopasować źródła finansowania.
Jeśli źródłem spłaty jest inna działalność, to równie dobrze mogłaby zwiększyć wkład własny, a nie posłużyć na spłatę zaciągniętych zobowiązań.
Spłata pożyczki przed zakończeniem realizacji projektu co do zasady nie powinna mieć miejsca. Taka budowa harmonogramu może zostać odebrana jako niewłaściwe dopasowanie źródeł finansowania w zakresie wypłat, karencji i spłat.
Jednocześnie mogą wystąpić sytuacje niestandardowe i nie można wykluczyć takiego postępowania.
- Zbilansowanie źródeł finansowania przedsięwzięcia – czy wnioskodawca powinien przedłożyć dokument potwierdzający finansowanie kosztów kwalifikowanych projektu czy wyłącznie wkładu własnego w projekcie? Czy możliwe jest założenie, że finansowanie będzie pochodziło z bieżącej działalności firmy bez przedkładania dokumentów finansowych, tj. kredyt, pożyczka, podniesienie kapitału własnego firmy?
Wnioskodawca powinien potwierdzić zbilansowanie źródeł finansowania projektu na poziomie kosztów całkowitych netto. Dokumenty potwierdzające zbilansowanie źródeł finansowania Przedsięwzięcia:
- Promesa* udzielenia kredytu/pożyczki/dotacji (wydana przez banki lub inne instytucje finansowe),
- Umowy i/lub wyciągi z zawartych umów kredytowych/ pożyczkowych/ dotacyjnych,
- Kopia wyciągów z rachunków bankowych/inwestycyjnych (w przypadku jeżeli środki wykazane na rachunku mają zostać przeznaczone na realizację przedsięwzięcia),
- Odpis KRS potwierdzający zarejestrowanie wniesionego kapitału/podjęte uchwały organów stanowiących Wnioskodawcy w sprawie dokapitalizowania spółki (w przypadku gdy źródłem finansowania są środki z podniesienia kapitału Spółki),
- Inne dokumenty (np. zatwierdzony plan inwestycyjny, uchwały zarządu/rady nadzorczej/organów właścicielskich w sprawie realizacji przedsięwzięcia – jeżeli podjęto).
*) Przez promesę udzielenia kredytu/pożyczki należy rozumieć promesę banku wydaną po pozytywnej ocenie zdolności kredytowej Wnioskodawcy
- Czy z formalnego i technicznego punktu widzenia fiszka/wniosek w programie Innowacje dla Środowiska może zostać złożony przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji?
Tak, spółka kapitałowa w organizacji może być wnioskodawcą programu Innowacje dla Środowiska, ponieważ ma już status przedsiębiorcy: wynika to z łącznego odczytania art. 11 Kodeksu spółek handlowych i art. 17 ust. 3 ustawy Prawo przedsiębiorców.
Podmiot taki ma zdolność prawną do nabywania praw, zaciągania zobowiązań (w tym nawet nabywania własności nieruchomości) – z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców w KRS spółka w organizacji zmienia swój status i uzyskuje osobowość prawną.
Odnosząc się do technicznej strony zagadnienia, tj. czy GWD pozwoli na wysłanie fiszki bez podania NIP, REGON I KRS: jest możliwość wysłania fiszki, przejść bez wpisania danych REGON, KRS, ale NIP konfigurowane jest jako wymagane. Jeśli wnioskodawca wprowadzi wartość 000-000-00-00 to system pozwoli na złożenie wniosku.
- Program Innowacje dla Środowiska zakłada, że ubiegać o dofinansowanie mogą się projekty w formule „project finance”, które wykażą realistyczny harmonogram pozyskiwania pozwoleń. Czy na etapie składania wniosku możliwe jest deklaratywne wskazanie źródeł finasowania dłużnego?
Dla projektów realizowanych w danym programie priorytetowym nie do końca jest miejsce na kredyty z banków, przy założeniu, że wnioskodawca wykorzystuje maksymalny potencjał programu priorytetowego.
Oczywiście zawsze wnioskodawca może zestawić źródła finansowania według własnego uznania, ale kilka źródeł finansowania rodzi zawsze komplikacje z podziałem zabezpieczeń, kolejnością spłat, pierwszeństwem wpisów hipotek, zasadą parri passu, itp.
Wnioskodawca powinien potwierdzić zbilansowanie źródeł finansowania projektu na poziomie kosztów całkowitych netto. Dokumenty potwierdzające zbilansowanie źródeł finansowania Przedsięwzięcia:
- Promesa* udzielenia kredytu/pożyczki/dotacji (wydana przez banki lub inne instytucje finansowe),
- Umowy i/lub wyciągi z zawartych umów kredytowych/ pożyczkowych/ dotacyjnych,
- Kopia wyciągów z rachunków bankowych/inwestycyjnych (w przypadku jeżeli środki wykazane na rachunku mają zostać przeznaczone na realizację przedsięwzięcia),
- Odpis KRS potwierdzający zarejestrowanie wniesionego kapitału/podjęte uchwały organów stanowiących Wnioskodawcy w sprawie dokapitalizowania spółki (w przypadku gdy źródłem finansowania są środki z podniesienia kapitału Spółki),
- Inne dokumenty (np. zatwierdzony plan inwestycyjny, uchwały zarządu/rady nadzorczej/organów właścicielskich w sprawie realizacji przedsięwzięcia – jeżeli podjęto).
*) Przez promesę udzielenia kredytu/pożyczki należy rozumieć promesę banku wydaną po pozytywnej ocenie zdolności kredytowej Wnioskodawcy
Dodatkowe wymagania stawiane przez NFOŚiGW dla przedsięwzięć realizowanych w formule „project finance”:
- Wymóg udziału środków własnych Wnioskodawcy (z zastrzeżeniem, że środki własne nie obejmują: kredytów bankowych, emisji obligacji, pożyczek właścicielskich, pożyczek udzielonych przez inne podmioty itp.) w wysokości min. 15% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia, wniesionego w postaci udziału kapitału zakładowego pokrytego wkładem pieniężnym;
- Wymóg zaangażowania i udokumentowania wydatkowania środków własnych i z innych źródeł finansowania (w szczególności pożyczek właścicielskich) w pierwszej kolejności. W przypadku środków pochodzących z innych instytucji współfinansujących przedsięwzięcie, kolejność uruchamiania środków zależy od indywidualnych uzgodnień.
- Co stanowi pomoc publiczną w pożyczce preferencyjnej – preferencyjne oprocentowanie?
Pomoc z pożyczki to różnica w oprocentowaniu rynkowym i preferencyjnym. Ponieważ premia innowacyjna traktowana jest łącznie z pożyczką, to ona również uwzględniana jest w wyliczeniu.
- Czy w ramach jednego projektu można korzystać z różnego typu pomocy publicznej - pomoc regionalna i pomoc horyzontalna?
W ramach jednego projektu można dofinansowanie na jedną jego część kwalifikować jako pomoc regionalną, a drugą jego część jako inną pomoc.
- Czy w przypadku braku dokumentów dot. uwarunkowań możliwości osiągnięcia efektów ekologicznych tj. listy intencyjne/kontrakty, fiszka projektu zostanie odrzucona?
Bezpośrednią przyczyną odrzucenia nie powinien być sam fakt braku ww. załącznika, a brak jakichkolwiek informacji pozwalających na uwiarygodnienie możliwości osiągnięcia efektów ekologicznych, w tym efektów powiązanych bezpośrednio z wdrażaną innowacyjnością. Uwarunkowania możliwości osiągnięcia efektów ekologicznych dla projektów innowacyjnych mogą być bardzo różne, zależne od specyfiki przedsięwzięcia (może to być np. wielkość sprzedaży, wielkość produkcji, dostępność substratów, uwiarygodnienie zbytu, ale też parametry pracy urządzeń wynikające z prac B+R i wiele innych, w tym też w niektórych sytuacjach dane dotyczące niektórych wskaźników do obliczeń czy założeń).
- W jaki sposób udokumentować posiadanie praw własności intelektualnej do rozwiązania, jeżeli wnioskodawca samodzielnie przeprowadził prace B+R ? Czy wystarczy oświadczenie wnioskodawcy, że posiada wyłączne prawo do wyników badań?
Jeśli wnioskodawca samodzielnie przeprowadził prace B+R, to zapewne posiada dokumenty z realizacji tych prac, chociażby raport z prac, zakończony ich odbiorem. Taki raport w połączeniu z oświadczeniem powinien wystarczyć, lecz wszystko zależy od jakości przedłożonego dokumentu.
W składanym oświadczeniu należy wziąć pod uwagę, że posiadanie praw do samych wyników nie jest/nie musi być równoznaczne z prawem do rozwiązania/technologii.
- Jakie konkretnie dokumenty należy przedstawić w ramach wyciągów z dokumentów dot. przeprowadzonych prac B+R? Czy wystarczy przedstawić podsumowanie raportu z prac B+R?
Program nie precyzuje, jakie konkretnie dokumenty powinny to być, jednak materiał powinien przede wszystkim zawierać wszystkie informacje niezbędne do oceny wniosku. W szczególności powinno to być sprecyzowanie zakresu, sposobu, metodyki, skali badań, czasu ich trwania itp. – w zależności od specyfiki projektu, oraz potwierdzenie osiągów technologii/uzyskanych parametrów (które będą niezbędne do wykazania przewag rozwiązania, wyliczenia efektów ekologicznych, udowodnienia innowacyjności). Samo podsumowanie raportu może więc nie być wystarczające, jednak nie można tego stwierdzić jednoznacznie – zależy od zawartości merytorycznej i kompletności tego materiału jeśli chodzi m.in. o ww. niezbędne informacje. Należy wziąć pod uwagę, że oceniający na etapie selekcji, w ramach uwag może poprosić o uzupełnienia w tym zakresie (np. w przypadku powstałych uzasadnionych wątpliwości lub niedostatecznych informacji).
- Czy Firma X, która opracowała innowacyjne rozwiązanie dedykowane dla różnych branż przemysłu, może otrzymać środki finansowe na wdrożenie przedmiotowej technologii u innych przedsiębiorców?
Firma X będąca twórcą innowacyjnego rozwiązania dedykowanego dla różnych branż przemysłu nie może otrzymać środków finansowych na wdrożenie przedmiotowej technologii u innych przedsiębiorców, chyba że sama jest Beneficjentem przyznanego dofinansowania.
Program dopuszcza dwa rodzaje przedsięwzięć, określone w pkt. 7.5 programu:
- budowę fabryki/linii technologicznej, produkującej innowacyjne produkty bądź
- wdrożenie innowacyjnego rozwiązania we własnej działalności.
Przedsiębiorcy chcący skorzystać z dofinansowania, o którym mowa w Programie, sami wnioskują o ww. dofinansowanie będąc właścicielem technologii (np. posiada licencje innowacyjnego rozwiązania po uprzednim jej zakupie), bądź realizując przedsięwzięcie zawiązując spółkę celową z właścicielem technologii.
- Umorzenie pożyczki, o którą Beneficjent może się ubiegać, a tym samym umorzona kwota ma być przeznaczona na realizację kolejnego przedsięwzięcia innowacyjnego. Zatem jak się ma do tego wymóg innowacyjności określonej w programie, tj. nie wcześniej niż w okresie 3 lat przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie?
Zgodnie z założeniami programu umorzoną kwotę należy przeznaczyć na realizację kolejnego przedsięwzięcia innowacyjnego, którego warunki realizacji zostaną określone w odrębnej umowie, polegającego na wdrożeniu tego samego rozwiązania/technologii. Warunki umorzenia określa Program w pkt. 7.3 6).
Wskazany w pytaniu wymóg „ nie wcześniej niż w okresie 3 lat przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie” (tj. zapisy kryterium preselekcji nr 4 i kryterium punktowego selekcji nr 2) odnosi się bezpośrednio do przedsięwzięcia będącego przedmiotem wniosku o dofinansowanie w formie pożyczki, a nie wniosku o umorzenie. W przypadku wniosku o umorzenie nie następuje więc ocena zgłaszanego przedsięwzięcia w oparciu o to kryterium.
Umorzenie części pożyczki z założenia ma pozwolić wnioskodawcy na dalszy rozwój działalności na bazie zakończonego sukcesem rynkowym i technologicznym wdrożenia innowacyjnego rozwiązania/ technologii, poprzez jej skalowanie, powielanie w innych lokalizacjach, czy też kolejne zastosowanie we własnej działalności (może to być np. zwiększenie mocy produkcyjnych/wydajności, dodatkowa linia technologiczna, dodatkowy zakład, kolejne zastosowanie rozwiązania we własnej działalności itp.).
Z uwagi na upływ czasu (tj. od złożenia wniosku do zakończenia okresu trwałości projektu), planując kolejne wdrożenie z wykorzystaniem umorzonych środków wnioskodawca powinien w szczególności wziąć pod uwagę postęp technologiczny (przebiegający w różnym tempie i nierównomiernie w poszczególnych dziedzinach/branżach, jak również nie jest możliwy do przewidzenia), zmiany sytuacji rynkowej, zasadność ekonomiczną dla wnioskodawcy/odbiorcy, stan techniki itp. Wdrożenie powinno w związku z tym obejmować to samo rozwiązanie/technologię, o tych samych funkcjonalnościach/celach technologicznych/zastosowaniach, z uwzględnieniem jednak ewentualnych dalszych prac rozwojowych, uzasadnionych ulepszeń czy aktualizacji, które zostały w tym okresie wypracowane i pozwalają na sprostanie aktualnym wymogom rynkowym i technologicznym w danej dziedzinie.
- Czy długoterminowa umowa najmu gruntu, którą posiada Wnioskodawca na okres przynajmniej 15 lat (długość okresu spłaty pożyczki) z możliwością prowadzenia prac budowlanych, jest dla Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wystarczającym potwierdzeniem (zgodnie z kryteriami oceny) posiadania praw do dysponowania gruntami lub obiektami na cele inwestycji?
Długoterminowa umowa dzierżawy gruntu, zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a stroną Dzierżawiącą w celu niezbędnym do realizacji projektu/ inwestycji będącej przedmiotem wniosku o dofinansowanie przedsięwzięcia przez NFOŚiGW, co do zasady jest wystarczającym dokumentem potwierdzającym prawa do gruntów i obiektów na cele inwestycji.
- Czy koszt najmu ww. terenu może zostać uznany jako koszt kwalifikowany inwestycji? Koszty kwalifikowalne w ramach dotacji na innowacje w zakresie środowiska są finansowane w ramach regionalnej pomocy inwestycyjnej, w ramach której kwalifikowane są koszty związane z najmem lub dzierżawą gruntów, budynków i budowli - pod warunkiem, że okres najmu lub dzierżawy trwa co najmniej 5 lat od przewidywanego terminu zakończenia inwestycji.
Kwalifikowalność kosztów w przedsięwzięciach zgłaszanych do NFOŚiGW w ramach różnych naborów wniosków, powinna być przede wszystkim zgodna z ogólnie przyjętymi zasadami w tym zakresie tj. „Wytycznymi w zakresie kosztów kwalifikowanych”, z zastrzeżeniem warunków określonych w programie priorytetowym.
„Wytyczne” w ust. 3.4.1. określają warunki, po wypełnieniu których koszty z kategorii nabycia nieruchomości niezabudowanej, nieruchomości zabudowanej czy zakupu gruntu - można zaliczyć do kosztów kwalifikowanych, warunki te są następujące:
- nabyta nieruchomość jest niezbędna dla realizacji przedsięwzięcia i zostanie wykorzystana bezpośrednio do realizacji przedsięwzięcia, tzn. jako koszt kwalifikowany może być uznany tylko koszt takiej części nieruchomości, która jest niezbędna;
- wartość nabytej nieruchomości nie przekracza jej wartości rynkowej, a w przypadku braku możliwości jej ustalenia wartości godziwej;
- nabycie nieruchomości zostało przewidziane we wniosku o dofinansowanie i bezpośrednio wskazane w umowie o dofinansowanie;
- płatności za nabycie są dokonywane na rzecz podmiotów zewnętrznych wobec Beneficjenta.
Dodatkowo, program priorytetowy Innowacje dla Środowiska w ust. 6 pkt 2 ogranicza ww. kategorię kosztów tj. 3.4.1. pn. „Nabycie nieruchomości niezabudowanej, nieruchomości zabudowanej, zakup gruntu” w ten sposób, że koszty te nie mogą przekraczać 15% sumy kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia.
Mając na uwadze powyższe, uznaje się, że koszty będące w zakresie Państwa zainteresowania (zapytania) dot. „dzierżawy” gruntu, niebędące kosztami nabycia nieruchomości, nie mogą być kosztami kwalifikowanymi wedle ww. regulacji.
Jeśli zaś chodzi o drugą część pytania to koszty w zakresie pomocy publicznej nie mogą wychodzić poza kwalifikowalność wynikającą z wytycznych/ programu/ naboru.
- Zwracam się do Państwa z pytaniem nt. programu Innowacje dla Środowiska, w którym złożyliśmy fiszkę projektową dla projektu "XYZ". Nasza fiszka została zaakceptowana, będziemy składać pełną aplikację. Natomiast w międzyczasie zmieniła się trochę koncepcja projektu, a mianowicie chcielibyśmy złożyć pełną aplikację nie przez podmiot który składał fiszkę projektową tj. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością tylko przez podmiot celowy (spółkę celową), w którym Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest lub będzie udziałowcem. Czy na obecnym etapie, czyli składania pełnej aplikacji jest możliwość dokonania takiej zmiany ?
Opisana zmiana nie jest dopuszczalna w świetle postanowień programu Innowacje dla Środowiska.
- Chciałbym się spytać o możliwość zmiany formy prawnej Wnioskodawcy. Złożyłem fiszkę jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą ale chciałbym zmienić formę na jednoosobową spółkę z o.o. i złożyć wniosek jako spółka z o.o. Chciałbym potwierdzić czy jest taka możliwość lub czy można dokonać takiej zmiany już w trakcie trwania projektu?
Ponadto, rozważam również złożenie wniosku w formule Project Finance i w związku z tym również chciałbym się spytać czy istnieje taka możliwość oraz z jakimi zmianami w warunkach udzielenia pożyczki powinienem się liczyć.
Udzielając odpowiedzi na otrzymane zapytanie zwracamy uwagę, że odnosi się ona do konkretnego przypadku, tzn. rozumianego jako przekształcenie Wnioskodawcy (osoby fizycznej) w spółkę.
Jeżeli więc zmiana formy prawnej Wnioskodawcy dotyczy sytuacji, w której Wnioskodawca będący dotychczas osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą (przedsiębiorca) zamierza przekształcić się w spółkę z o.o., to w tym konkretnym przypadku zmiana formy prawnej jest dopuszczalna w świetle zapisów programu, ponieważ spółka z o.o. powstała z przekształcenia przedsiębiorcy (osoby fizycznej) stanie się kontynuatorem sytuacji prawnej poprzednika. W innym przypadku zmiana formy prawnej byłaby niedopuszczalna.
Jeśli chodzi o formułę Project Finance, to podstawowe zapisy programu odnoszące się do sposobu dofinansowania (pożyczka do 85% kosztów kwalifikowanych z możliwością uzyskania premii innowacyjnej) i formy (pożyczka na warunkach rynkowych lub preferencyjnych) pozostają obowiązujące również dla Project Finance z zastrzeżeniem, że jeśli dofinasowanie stanowi pomoc publiczna to musi być udzielane zgodnie z zapisami dot. pomocy publicznej.
Zwracamy jednak uwagę, że formuła Project Finance nakłada ona na Wnioskodawcę dodatkowe warunki:
- wymóg udziału środków własnych Wnioskodawcy (z zastrzeżeniem, że środki własne nie obejmują: kredytów bankowych, emisji obligacji, pożyczek właścicielskich, pożyczek udzielonych przez inne podmioty itp.) w wysokości min. 15% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia, wniesionego w postaci udziału kapitału zakładowego pokrytego wkładem pieniężnym;
- wymóg zaangażowania i udokumentowania wydatkowania środków własnych i z innych źródeł finansowania (w szczególności pożyczek właścicielskich) w pierwszej kolejności. W przypadku środków pochodzących z innych instytucji współfinansujących przedsięwzięcie, kolejność uruchamiania środków zależy od indywidualnych uzgodnień;
- wymóg rozpoczęcia spłaty pożyczki właścicielskiej udzielonej na realizację projektu po spłacie pożyczki NFOŚiGW (pożyczka właścicielska podporządkowana spłacie pożyczki NFOŚiGW);
- brak wypłat zaliczkowych;
- w przypadku stwierdzenia podwyższonego ryzyka realizacji przedsięwzięcia, zastosowanie zabezpieczenia uzupełniającego.
Zabezpieczenie wierzytelności z umowy o dofinansowanie dla projektów realizowanych w formule Project Finance jest każdorazowo rekomendowane na podstawie wyników oceny finansowej przedsięwzięcia inwestycyjnego oraz Wnioskodawcy. Zabezpieczenia uzupełniające ustanawiane są w przypadku stwierdzenia podwyższonego ryzyka realizacji projektu.
W podstawowym pakiecie zabezpieczeń wierzytelności dla projektów realizowanych w formule Project Finance znajdują się m.in.:
- weksel własny „in blanco” opatrzony klauzulą „bez protestu” wraz z deklaracją wekslową
- cesja wierzytelności z rachunku bankowego/zastaw rejestrowy na wierzytelności z rachunku bankowego
- zastaw rejestrowy na akcjach/udziałach spółki celowe
- hipoteka, w tym:
- na składnikach majątkowych własnych podmiotu realizującego projekt
- lub na składnikach majątkowych podmiotu realizującego projekt powstałych w wyniku realizacji projektu
- notarialne oświadczenie o poddaniu się rygorowi egzekucji w myśl art. 777 § 1 pkt. 4, 5 lub 6 k.p.c.
- zastaw rejestrowy na zbiorze rzeczy ruchomych i praw majątkowych spółki celowej
- cesja wierzytelności z umów sprzedaży (np. energii elektrycznej lub cieplnej, praw majątkowych wynikających ze sprzedaży świadectw pochodzenia)
- cesja wierzytelności z umów/polis ubezpieczeniowych
- zabezpieczenia na innych dokumentach projektu oraz inne przewidziane prawem formy zabezpieczeń