Narodowy Fundusz
Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej

Należy przy tym zauważyć, że BMF jest w trakcie opracowywania szczegółowych wytycznych ws. zamykania projektów w obecnej perspektywie finansowej. Zgodnie z informacjami uzyskanymi z KPK, powinny one zostać przekazane i udostępnione na stronach internetowych NFOŚiGW oraz MKiŚ w II połowie 2023 r.

• kwestia kwalifikowania zaliczek

Poprzez zmianę Regulacji ws. wdrażania Funduszy Norweskich i EOG na lata 2014-2021 (art. 8.2.3) została dopuszczona możliwość uznania za wydatki kwalifikowalne kosztów zafakturowanych i zapłaconych przez beneficjenta do 30.04.2024 r., o ile przedmiot umowy zostanie dostarczony (w przypadku dostaw) lub wykonany (w przypadku usług i robót budowlanych) nie później niż przed upływem 31.12.2024 r.

Mając jednak na uwadze wielkość i złożoność Programu ,,Środowisko, Energia i Zmiany klimatu” oraz konieczność jego terminowego rozliczenia i przygotowania przez OP raportu końcowego z realizacji programu, OP wyznaczył termin na dostarczenie lub wykonanie przedmiotu umowy, jak w przypadku powyżej, na 31.08.2024 r. Wydatek taki będzie mógł być przedstawiony do refundacji / rozliczenia otrzymanej uprzednio zaliczki we wniosku o płatność za okres sprawozdawczy kończący się na 30.04.2024 r.

Należy przy tym podkreślić, że wydatek taki zostanie uznany za wydatek kwalifikowalny warunkowo, zatem w przypadku niedostarczenia towaru/wykonania usługi w terminie 31.08.2024 r. beneficjent będzie zobowiązany do zwrotu otrzymanej kwoty wraz z należnymi odsetkami. Natomiast w przypadku, w którym niedostarczenie towaru/wykonania usługi spowoduje brak osiągniecia głównych celów projektu, beneficjent będzie zobowiązany do zwrotu całej kwoty dofinansowania, wraz z należnymi odsetkami.

Procedurę w zakresie formalnej możliwości zastosowania ww. rozwiązania (np. oświadczenie beneficjenta i/lub zmiana umowy ws. projektu) OP określi i przekaże w późniejszym terminie.

• dokończenie projektu ze środków innych niż środki pochodzące z Programu

Końcową datą kwalifikowalności wydatków i zakończenia realizacji projektów w ramach MF EOG i NMF 2014-2021 jest 30.04.2024 r. Decyzją Darczyńców termin ten nie może zostać wydłużony. Natomiast można dokończyć realizację projektu ze środków innych niż pochodzące z Programu „Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu”.

Jednak wszelkie środki wydane na działania projektowe po dniu 30.04.2024 r. nie będą uznawane za część wydatków kwalifikowalnych projektu, a tym samym nie będą brane pod uwagę przy obliczaniu końcowych wydatków kwalifikowalnych projektu lub procentu dofinansowania projektu. Nie ma ograniczeń ani warunków dotyczących tego, jakie źródła finansowania można wykorzystać po tej dacie.

Wyniki uzyskane dzięki dofinansowaniu z innych źródeł będą traktowane jako część wyników projektów/programów.

Jednocześnie w związku z nieukończeniem prac w okresie kwalifikowalności beneficjent będzie zobowiązany do złożenia dokumentów potwierdzających zrealizowanie projektu z innych środków. Dokumenty potwierdzające realizację wszystkich prac w projekcie powinny być złożone przez beneficjenta w terminie umożliwiającym terminowe rozliczenie projektu i przygotowanie przez OP raportu końcowego z realizacji programu.

W związku z tym, Operator Programu podjął decyzję w zakresie końcowych terminów realizacji projektów ze środków innych niż środki pochodzące z Programu w poszczególnych obszarach.

W obszarach Klimat[1] i Środowisko[2] zakończenie projektu powinno nastąpić do 31.07.2024 r.

W obszarze Energia[3] zakończenie projektu powinno nastąpić do 31.08.2024 r.

Procedurę w zakresie formalnej możliwości zastosowania ww. rozwiązania (zmiana umowy / porozumienia ws. dofinansowania projektu) OP określi i przekaże w późniejszym terminie.

• kwalifikowalność wydatków w przypadku niezrealizowania całego projektu w terminie do 30.04.2024 r.

Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Darczyńców, w przypadku braku możliwości zakończenia realizacji całego projektu w terminie do 30.04.2024 r., część kosztów będzie można uznać za kwalifikowalne i niepodlegające zwrotowi – o ile wydatki dotyczyć będą tylko kosztów związanych z ukończonymi, wykonalnymi i możliwymi do zidentyfikowania komponentami projektu.

W przypadku projektów o wartości poniżej 2 mln EUR grantu, z wyłączeniem projektów predefiniowanych, ocena i decyzja dotycząca tego, które komponenty projektu można uznać za ukończone, wykonalne i możliwe do zidentyfikowania, została delegowana na OP. W zakresie projektów predefiniowanych i innych projektów otrzymujących dofinansowanie z Programu w wysokości równej lub większej niż 2 mln EUR grantu ostateczną decyzję podejmie Komitet Mechanizmów Finansowych.

• uznanie inwestycji budowlanej za zakończoną

W wyniku dyskusji pomiędzy KPK i BMF dot. uznania inwestycji budowlanej za zakończoną zostało ustalone, że uzyskanie w okresie kwalifikowalności wydatków pozwolenia na użytkowanie obiektu budowalnego nie jest konieczne, aby uznać inwestycję za zakończoną, zatem nie musi być traktowane jako wymóg uznania elementów za wykonane, zdatne do użytku i możliwe do zidentyfikowania.

KPK i BMF przyjęły założenie, iż punktem, w którym można uznać przedsięwzięcie budowlane za ukończone, w rozumieniu wytycznych w zakresie elastycznego zamykania projektów i Programu, miałoby być wystąpienie o pozwolenie na użytkowanie (o ile jest wymagane). Można założyć, że już na etapie występowania o takie pozwolenie, beneficjent musi legitymować się wszystkimi niezbędnymi uzgodnieniami i pozwoleniami branżowymi.

Niemniej samo złożenie wniosku o wydanie pozwolenia nie oznacza automatycznie, że konkretne działania można uznać za wykonane, zdatne do użytku i możliwe do zidentyfikowania, bowiem mogą występować inne elementy, które mogą mieć wpływ na ocenę.

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości w zakresie zamykania projektów, zachęcamy do kontaktu pod adresem mfeog@klimat.gov.pl