Narodowy Fundusz
Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej

Program priorytetowy „Ochrona i przywracanie różnorodności biologicznej i krajobrazowej” został zatwierdzony uchwałą Zarządu NFOŚiGW nr B/48/43/2014, z dnia 12 września 2014 r. 

Cel programu:

1. Powstrzymanie procesu utraty różnorodności biologicznej i krajobrazowej, odtworzenie i wzbogacenie zasobów przyrody oraz skuteczne zarządzanie gatunkami i siedliskami (w tym rozpoznanie pojawiających się zagrożeń). 
2. Wzmocnienie działań z zakresu edukacji ekologicznej służących ochronie przyrody.

 

Uchwałą Zarządu NFOŚiGW nr A/40/1/2021 z dnia 13 maja 2021 r. program priorytetowy „Ochrona i przywracanie różnorodności biologicznej i krajobrazowej” został zaktualizowany do obecnie obowiązującej formy.

Program priorytetowy swoim okresem podejmowania zobowiązań (podpisywaniem umów) związany był z okresem programowania Unii Europejskiej przypadającym na lata 2014 – 2020 roku. Ze względu na brak zatwierdzenia kontynuacji/następcy programu POIiŚ na kolejny okres programowania oraz aby zapewnić ciągłość udzielenia pomocy finansowej przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dla przedsięwzięć związanych powstrzymaniem procesu utraty różnorodności biologicznej i krajobrazowej, odtworzeniem i wzbogaceniem zasobów przyrody oraz skutecznym zarządzaniem gatunkami i siedliskami, konieczna była aktualizacja Programu (w tym przedłużenie okresu obowiązywania Programu).

Zaktualizowany Program „Ochrona i przywracanie różnorodności biologicznej
i krajobrazowej” realizowany będzie w latach 2015 - 2027, przy czym:

1. zobowiązania (rozumiane jako podpisywanie umów) podejmowane będą do 31.12.2024 r.;
2. środki wydatkowane będą do 31.12.2027 r.

Jako podstawową zasadę przyjęto, iż pomoc finansowa Narodowego Funduszu kierowania jest na rodzaje przedsięwzięć i beneficjentów zgodnie z zasadą niewypierania środków UE, przy jednoczesnym zapewnieniu środków na współfinansowanie przedsięwzięć dofinansowania ze środków Unii Europejskiej lub pozyskiwanych w ramach współpracy z organizacjami międzynarodowymi oraz współpracy dwustronnej. Ponadto przy wyborze rodzajów przedsięwzięć oraz beneficjentów objętych poszczególnymi naborami kierowano się wskazaniami zawartymi w art. 400a ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, w którym określono zakres finansowania ochrony środowiska i gospodarki wodnej między innymi przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Program składa się z dwóch części, tj.:

• Część 1) Ochrona obszarów i gatunków cennych przyrodniczo,
• Część 2) Współfinansowanie projektów Programu Operacyjnego Infrastruktura
  i Środowisko.

Część 1) Ochrona obszarów i gatunków cennych przyrodniczo

Terminy i sposób składania wniosków.

Nabór wniosków o dofinansowanie odbywa się w trybie:

1. konkursowym;
2. ciągłym.

Terminy, sposób składania i rozpatrywania wniosków określone zostaną odpowiednio
w ogłoszeniu o naborze lub w regulaminie naboru, które zamieszczane będą na stronie internetowej NFOŚiGW.

Koszty kwalifikowane.

1. okres kwalifikowalności kosztów od 01.01.2014 r. do 31.12.2027 r., w którym to poniesione koszty mogą być uznane za kwalifikowane (z zastrzeżeniem zgodności z zasadami udzielania pomocy publicznej);
2. pozostałe zasady dotyczące kosztów kwalifikowanych do dofinansowania ze środków Funduszu zostały zapisane w punkcie 6 Programu.

Formy dofinansowania.

1. dotacja;
2. przekazanie środków;
3. pożyczka, w tym pożyczka przeznaczona na zachowanie płynności finansowej przedsięwzięć współfinansowanych ze środków zagranicznej pomocy bezzwrotnej.

Pozostałe informacje dotyczące form i warunków udzielenia dofinansowania ujęte zostały
w punkcie 7 Programu, przy czym podstawowym warunkiem udzielenia dotacji jest aby:

1. minimalny koszt kwalifikowany przedsięwzięcia na etapie składania wniosku wynosił
   100 tys. zł, z wyłączeniem przedsięwzięć dotyczących:

• wykupu nieruchomości realizowanych przez parki narodowe,
• przedsięwzięć dotyczących przeciwdziałania rozprzestrzenianiu zjawisk klęskowych oraz odtwarzania zasobów przyrodniczych i krajobrazowych a także urządzeń i obiektów służących ochronie tych zasobów, zniszczonych w wyniku klęsk żywiołowych lub katastrof naturalnych;

2. maksymalny koszt kwalifikowany przedsięwzięcia na etapie składania wniosku wynosi 5 000 tys. zł.

Beneficjenci Programu to:

1. parki narodowe;
2. jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, parki krajobrazowe i ich zespoły;
3. uczelnie wyższe;
4. organizacje pozarządowe,
5. jednostki organizacyjne PGL Lasy Państwowe;
6. podmioty będące właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub zarządcą: zabytkowych parków i ogrodów, ośrodków rehabilitacji zwierząt i azyli dla zwierząt oraz ogrodów specjalistycznych;
7. państwowe jednostki budżetowe, a w szczególności Generalna i regionalne dyrekcje ochrony środowiska oraz ponadgimnazjalne szkoły leśne prowadzone przez Ministra Klimatu i Środowiska;
8. jednostki naukowe w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki;
9. Polski Związek Łowiecki;
10. podmioty będące właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub zarządcą obszarów na których znajdują się tereny podlegające ochronie i dla których na podstawie art. 19 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r., poz. 627, poz. 628 i poz. 842) ustanowiono plan ochrony bądź plany zadań ochronnych.

W przypadku, gdy podmioty składające wniosek o dofinansowanie nie są właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub zarządcą obszaru lub obiektu, którego dotyczy przedsięwzięcie, konieczna jest zgoda właściciela, użytkownika wieczystego lub zarządcy na realizację zadań wchodzących w zakres przedsięwzięcia.

Rodzaje przedsięwzięć, które mogą uzyskać wsparcie w ramach Programu.

Zarząd, kierując się zasadą niewypierania środków UE, wybiera rodzaje przedsięwzięć oraz beneficjentów objęte poszczególnymi naborami spośród wskazanych w art. 400a ust. 1 pkt 5, 16, 19, 25a-30, 35, 36,  38-40 i 42 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska:

1. wspomaganie realizacji zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych, służących ochronie środowiska;
2. wspomaganie systemów gromadzenia i przetwarzania danych związanych z dostępem do informacji o środowisku;
3. przeciwdziałanie klęskom żywiołowym i likwidowanie ich skutków dla środowiska;
4. opracowywanie audytów krajobrazowych;
5. działania związane z utrzymaniem i zachowaniem parków oraz ogrodów, będących przedmiotem ochrony na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;
6. opracowywanie planów ochrony dla obszarów podlegających ochronie na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody oraz prowadzenie monitoringu przyrodniczego;
7. przedsięwzięcia związane z ochroną i przywracaniem chronionych gatunków roślin lub zwierząt;
8. przedsięwzięcia związane z ochroną przyrody, w tym urządzanie i utrzymanie terenów zieleni, zadrzewień, zakrzewień oraz parków;
9.    zadania związane ze zwiększaniem lesistości kraju oraz zapobieganiem szkodom
   w lasach i likwidacją tych szkód, spowodowanych przez czynniki biotyczne i abiotyczne;
10. opracowywanie i wdrażanie nowych technik i technologii w zakresie ochrony środowiska
    i gospodarki wodnej, w szczególności dotyczących ograniczania emisji i zużycia wody, a także efektywnego wykorzystywania paliw;
11. wydatki na nabywanie, utrzymanie, obsługę i zabezpieczenie specjalistycznego sprzętu
    i urządzeń technicznych, służących wykonywaniu działań na rzecz ochrony środowiska
    i gospodarki wodnej;
12. współfinansowanie projektów inwestycyjnych, kosztów operacyjnych i działań realizowanych z udziałem środków pochodzących z Unii Europejskiej niepodlegających zwrotowi;
13. przygotowywanie dokumentacji przedsięwzięć z zakresu ochrony środowiska
    i gospodarki wodnej, które mają być współfinansowane ze środków pochodzących z Unii Europejskiej, niepodlegających zwrotowi;
14. współfinansowanie projektów inwestycyjnych, kosztów operacyjnych i działań realizowanych z udziałem środków bezzwrotnych pozyskiwanych w ramach współpracy z organizacjami międzynarodowymi oraz współpracy dwustronnej;
15. inne zadania służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej, wynikające z zasady zrównoważonego rozwoju i zgodne z polityką ochrony środowiska;

w zakresie zgodnym z celem programu, określonym w ust. 1.

Część 2) Współfinansowanie projektów Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko

Terminy i sposób składania wniosków

• Nabór ciągły

Terminy, sposób składania i rozpatrywania wniosków określone zostaną odpowiednio w ogłoszeniu o naborze lub w regulaminie naboru, które zamieszczane będą na stronie internetowej NFOŚiGW.

Formy dofinansowania

• Dotacja
• Pożyczka

Beneficjenci:

• Beneficjenci działania 2.4, II osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020;
• Podmioty upoważnione przez Beneficjentów wymienionych w pkt. 1) do ponoszenia wydatków kwalifikowanych.

Informacje szczegółowe:

Dofinansowanie w formie dotacji dotyczy wyłącznie przedsięwzięć realizowanych w ramach działania 2.4 zgodnie z Szczegółowym opisem osi priorytetowych (SZOOP) II osi POIiŚ 2014-2020 wybieranych w trybie konkursowym, dla których instytucją wdrażającą jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Intensywność dofinansowania wynosi:

• dotacja do 15% kosztów kwalifikowanych dla parków narodowych,
• dotacja do 10% kosztów kwalifikowanych dla pozostałych beneficjentów;

Oprocentowanie pożyczek:

• Pożyczki (na zapewnienie wkładu własnego): WIBOR 3M, nie mniej niż 1 % w skali roku
• Pożyczki na zachowanie płynności finansowej przedsięwzięcia: WIBOR 3M + 25 punktów bazowych nie mniej niż 1,5 % w skali roku.

 

Koordynatorzy Programu:

1. Koordynator: Leszek Jóskowiak tel. 22 45 95 966, e-mail: leszek.joskowiak@nfosigw.gov.pl
2. Zastępca koordynatora: Mariusz Wrona tel: 724 700 806, e-mail: mariusz.wrona@nfosigw.gov.pl

Wszystkie pytania i uwagi w sprawie programu oraz ogłoszonych naborów należy kierować na adres: przyroda@nfosigw.gov.pl

 

Materiały (Załączniki do informacji o programie):

1. Program priorytetowy
2. Zasady udzielania dofinansowania ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
3. Wytyczne w zakresie kosztów kwalifikowanych

Wytyczne stosowania i oceny działań edukacyjnych (Zasady oceny kryterium KEEP)