Narodowy Fundusz
Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej

• W ramach naborów 2023 r. podmioty w naszym kraju otrzymały ponad 36 mln euro na 8 projektów.
• Polska zajmuje pierwsze miejsce wśród państw uczestniczących w LIFE pod względem liczby realizowanych projektów strategicznych w dwóch ostatnich perspektywach finansowych Komisji Europejskiej.
• Od 2021 roku Polska pozyskała więcej środków w ramach programu LIFE niż w ciągu siedmiu lat poprzedniej perspektywy finansowej KE, kiedy łączna suma dofinansowania wyniosła 82 mln euro.

- Już teraz jesteśmy beneficjentem netto środków LIFE, czyli więcej środków pozyskujemy niż wkładamy do puli projektów. NFOŚiGW niemal od początku polskiego członkostwa w Unii Europejskiej wspiera wnioskodawców LIFE w pozyskaniu środków i w realizacji projektów, które uzyskują akceptację Komisji Europejskiej. Dziękujemy wszystkim beneficjentom i wnioskodawcom za przygotowanie tak wielu ambitnych projektów, dzięki którym możemy poprawić stan środowiska naturalnego, a przez to podnieść jakość życia Polek i Polaków – mówi Dorota Zawadzka-Stępniak, Prezes Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

LIFE jest jedynym programem zarządzanym na poziomie Komisji Europejskiej, poświęconym ochronie środowiska, przyrody i klimatu oraz transformacji energetycznej. W jego ramach możliwe jest uzyskanie wsparcia na realizację m.in. projektów aktywnej ochrony przyrody na obszarach Natura 2000, testowania i przygotowania do szerokiego wdrożenia innowacyjnych rozwiązań mogących przyczynić się do poprawy stanu środowiska.

- Za tymi środkami kryją się setki, a może tysiące miejsc pracy, w trakcie realizacji projektów w terenie i w biznesie, który dzięki LIFE się rozwija. Tym bardziej, że jak wiemy środki LIFE są wykorzystywane przez lokalnych przedsiębiorców, zarówno w obszarze projektów środowiskowych jak i przyrodniczych – mówi Andrzej Muter, Kierownik Wydziału LIFE w NFOŚiGW.

36 mln euro na projekty koordynowane przez polskie podmioty

W kwietniu 2023 r. Komisja Europejska ogłosiła nabory wniosków. Dofinansowanie uzyskało pięć wniosków na projekty  złożone przez: Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Uniwersytet Gdański, Województwo Małopolskie, Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych oraz Instytut Ochrony Środowiska-PIB.

Ponadto w podprogramie „Przejście na czystą energię (CET)” dofinansowanie zdobyły dwa projekty z Polski koordynowane przez: Fundację Naukową Instytut Badań Strukturalnych i Krajową Agencję Poszanowania Energii.

W dwuetapowym naborze na projekty strategiczne (zintegrowane) akceptację KE uzyskał projekt Województwa Pomorskiego, realizowany wraz z grupą 31 współbeneficjentów – „Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego” z uwzględnieniem hierarchii postępowania z odpadami komunalnymi oraz zasad gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ).

Uzyskane dla 8 projektów dofinansowanie z Komisji Europejskiej wynosi 36,4 mln euro. Ponadto należy się spodziewać, że uzyskają one dofinansowanie także z NFOŚiGW (ok. 65 mln zł).

Pięć projektów trafiło na listę rezerwową KE. Są to wnioski, które przekroczyły minimalną wymaganą punktację, ale ze względu na brak środków finansowych nie otrzymały dofinansowania. Ponadto Polska może liczyć na środki projektów zagranicznych, w których polskie podmioty są współbeneficjentami, w tym ok. 1,8 mln euro dla Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków, które jest partnerem litewskiego projektu poświęconemu ochronie wodniczki.

Polska liderem projektów strategicznych LIFE

„Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego”, którego budżet opiewa na prawie 22 mln euro, z dotacją KE w wysokości 13,1 mln euro, to już ósmy polski projekt strategiczny w programie LIFE.   

Tym samym, po naborze wniosków w 2023 roku, Polska została liderem w kategorii projektów strategicznych programu LIFE, wyprzedzając Finlandię (7 projektów), Francję oraz Belgię (6 projektów).

Sukces projektów z Polski to w duże mierze efekt wysokiego zaangażowania w aplikowanie o środki z programu LIFE samorządów województw, które po dołączeniu do tego grona województwa pomorskiego realizować  będą sześć projektów strategicznych o budżecie 112,5 mln euro i  łącznej wartości dofinansowania 69 mln euro z KE. Liderem jest Województwo Małopolskie, wdrażające dwa projekty strategiczne, z dofinansowaniem 20,7 mln euro z KE.

NFOŚiGW realizuje program priorytetowy „Współfinansowanie Programu LIFE” z budżetem 413 mln zł, w tym 373 mln zł na bezzwrotne formy dofinansowania, z czego zakontraktowano już 206 mln zł.