Narodowy Fundusz
Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej

Pamiątkowa tablica z wizerunkiem Prof. Jana Szyszko zawisła na ścianie w holu recepcji głównej NFOŚiGW przy ul. Konstruktorskiej 3A w Warszawie. W inskrypcji zostało zaznaczone, że Profesor był „promotorem polskiego modelu finansowania ochrony środowiska”, a w okolicznościowych wystąpieniach wielu uczestników ceremonii podkreślało, że jako minister środowiska Prof. Jan Szyszko wysoko cenił i konsekwentnie wspierał działalność Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 

Pełniący rolę gospodarza uroczystości, prezes NFOŚiGW Przemysław Ligenza w wystąpieniu powitalnym  podkreślił, że Narodowy Fundusz – jako instytucja finansująca wiele projektów ekologicznych zgodnych z ideami śp. Jana Szyszko – chciał w sposób szczególny uczcić pamięć Profesora. Szef NFOŚiGW zaznaczył, że Prof. Jan Szyszko stworzył odrębną szkołę myśli ekologicznej, opartą na idei zrównoważonego rozwoju, którą  po jego śmierci kontynuują jego uczniowie i współpracownicy, w tym wiele osób zatrudnionych w NFOŚiGW.

Nawiązując do przypadającej akurat tego dnia rocznicy śmierci Sokratesa, prezes Przemysław Ligenza zwrócił uwagę, że wielki myśliciel starożytności w centrum swojej filozofii stawiał osobę ludzką i tak samo czynił Prof. Jan Szyszko, zawsze podkreślając, iż człowiek jest w centrum przyrody, którą gospodaruje i z której korzysta dla swoich potrzeb, ale jednocześnie rozwija ją racjonalnie, ochrania i przekazuje następnym pokoleniom.

– Profesor w swojej myśli ekologicznej wyjaśniał, że – wbrew opiniom wielu ideologów – człowiek nie jest obciążeniem dla przyrody, lecz jej główną, centralną częścią. Śp. Jan Szyszko tłumaczył, że ludzie żyją w przyrodzie, ale także dzięki przyrodzie, bez której nie mogliby istnieć, dlatego gospodarują nią w sposób zrównoważony – przypomniał prezes NFOŚiGW Przemysław Ligenza.

Minister Klimatu i Środowiska Anna Moskwa w swoim wystąpieniu nazwała Profesora Jana Szyszko „prawdziwym Mistrzem” i podkreśliła, że o wielkości jego osiągnięć i dokonań w sferze ekologii, nauk leśnych i ochrony środowiska świadczy to, że potrafił wychować szerokie grono kontynuatorów jego myśli ekologicznej, co stanowi najlepsze potwierdzenie autorytetu i mistrzowskiej pozycji. Pani minister zaznaczyła, że uczniowie i wychowankowie Prof. Jana Szyszko swoją obecną pracą w MKiŚ oraz  innych instytucjach publicznych i placówkach naukowo-akademickich zaświadczają, że w swojej działalności Profesor – jako naukowiec oraz trzykrotny szef resortu środowiska –  miał rację, nawet jeśli napotykał na zdecydowanych oponentów, a wszystkie jego wskazania i przesłania tym bardziej dzisiaj pozostają aktualne.

– Tablica pamiątkowa umiejscowiona w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest wyrazem wielkiego uznania i szacunku wobec wiedzy i zasług Profesora Jana Szyszko, ale zarazem stanowi szczególne memento i przypomnienie, czego Profesor dzisiaj by od nas oczekiwał – zauważyła minister Anna Moskwa.  – A w obecnym czasie na pewno życzyłby sobie, abyśmy nadal mądrze zarządzali środowiskiem,  tak jak to czynił on sam. Jest to szczególnie ważne w kontekście obecnych batalii i sporów, kiedy – podobnie jak w roku 2015, gdy ministrem był Prof. Jan Szyszko – trzeba znowu bronić polskich lasów, polskiej przyrody i zabiegać, by pozostały w polskich rękach. Zatem jeżeli dzisiaj pytamy, jak należy się zachowywać, to odpowiedź brzmi: tak jak Profesor Jan Szyszko – podsumowała Minister Klimatu i Środowiska, Anna Moskwa.

Wyjątkowo poruszające było wystąpienie Pani Krystyny Szyszko, wdowy po Profesorze, która składając podziękowanie za uhonorowanie jej śp. Małżonka w siedzibie NFOŚiGW, zaznaczyła, że taki  znak pamięci w instytucji ochrony środowiska ma szczególne i symboliczne znaczenie. Żona Pana Profesora przywołała jego znamienne i często powtarzane zdanie: „Gdybyśmy nic nie mieli i nic nie znaczyli, to by się nami nie zajmowali”. Krystyna Szyszko zaznaczyła, że te słowa brzmią wyjątkowo wymownie obecnie, gdy w Europie tyle dzieje się wokół Polski.  I dodała, że dopełnieniem tej opinii jest inna jeszcze myśl jej męża: „Polska jest potwornie bogatym krajem”, które to zdanie znajduje potwierdzenie w ogromnych zasobach naszego kraju: ludzkich, przyrodniczych, środowiskowych, energetycznych.

– Jest Dekalog, jest nauka i jest prawo. Jeśli będziemy postępować według tych fundamentalnych wskazań, to zawsze okaże się, że mieliśmy rację – taką opinię swojego śp.  Małżonka przytoczyła w podsumowaniu wystąpienia Pani Krystyna Szyszko, zachęcając zebranych, aby przesłanie Profesora Jana Szyszko traktowali jako drogowskaz i brali sobie je do serca.

Następnie prowadzący spotkanie wiceprezes NFOŚiGW Sławomir Mazurek odczytał list skierowany do uczestników uroczystości przez lidera formacji rządzącej, Prezesa PiS, Jarosława Kaczyńskiego, który zawsze wysoko cenił wiedzę, umiejętności i doświadczenie Prof. Jana Szyszko, powierzając mu misję kierowania polską polityką ekologiczną.

Jarosław Kaczyński w swoim posłaniu zaznaczył, że wyjątkową okoliczność stanowi odsłonięcie w NFOŚiGW tablicy upamiętniającej śp. Profesora Jana Szyszko  –  „wielkiego, wyjątkowego, twórczego Polaka, człowieka głębokiej wiary, naukowca światowej sławy i wybitnego polityka”.  „Od jego jakże bolesnej, bo zdecydowanie przedwczesnej śmierci już minęły trzy lata, ale wciąż żyjemy w poczuciu niepowetowanej straty. (…) Polska nauka i świat akademicki utracił w osobie śp. Profesora Jana Szyszko jednego z jego największych luminarzy, badacza o imponującej wiedzy i nieprzeciętnych zdolnościach, cieszącego się wielkim autorytetem naukowym. Zaś jego uczniowie stracili swojego mistrza, mentora i opiekuna, z którym znajomość daleko wykraczała poza normalne, uczelniane relacje. Polska przyroda utraciła swojego wielkiego miłośnika, a lasy także swojego orędownika i obrońcę, który walczył jak lew o zachowanie polskich lasów państwowych oraz przeciwstawiał się ze wszystkich sił prywatyzacyjnym zakusom na ziemię leśną, na polskie lasy. Polskie życie polityczne utraciło wybitnego działacza, wielokrotnego posła i ministra. Śp. Profesor Jan Szyszko był oddany idei zrównoważonego rozwoju, odpowiedzialnego wykorzystywania zasobów przyrodniczych, by jak najlepiej służyły człowiekowi. Za swoje główne zadanie uważał zapewnienie obywatelom Rzeczypospolitej  bezpieczeństwa ekologicznego, czyli dobrego powietrza, dobrej wody oraz trwałości występowania dziko żyjących gatunków” – napisał w specjalnym liście Prezes PiS Jarosław Kaczyński.   

Po wystąpieniach otwierających uroczystość nastąpiła projekcja filmu przypominającego sylwetkę Profesora Jana Szyszko, fragmenty jego znamiennych przemówień oraz główne założenia myśli ekologicznej i programu wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju. Potem odbyła się ceremonia poświecenia i odsłonięcia pamiątkowej tablicy na ścianie w holu recepcji głównej NFOŚiGW, wzbogacona muzycznymi akcentami w wykonaniu hejnalistów myśliwskich. Dokonujący aktu poświęcenia znaku pamięci Ks. kard. Kazimierz Nycz, Arcybiskup Metropolita Warszawski, przypomniał, że Prof. Jan Szyszko był osobą głębokiej wiary.

–  Był to człowiek prawdziwie wierzący, dla którego religijność, praktyczna i głęboka, była inspiracją w jego działaniach naukowych, rodzinnych, ale także politycznych i ministerialnych – zauważył Ks. kard. Kazimierz Nycz, dodając, że była to religijność spójna, wyrażająca się nie tylko w wewnętrznych przeżyciach, ale także we wspaniałych czynach i dokonaniach. – Tablicą, którą poświęcamy, chcemy przypomnieć zasługi śp. Profesora Jana Szyszko – podsumował Metropolita Warszawski.

Po ceremonii odsłonięcia i poświecenia tablicy uczestnicy uroczystości mogli wysłuchać wspomnień na temat Profesora, które przedstawili jego przyjaciele i bliscy współpracownicy. Ks. bp Tadeusz Lityński, Ordynariusz Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej, sprawujący duchową opiekę nad pracownikami sektora ochrony środowiska, wspomniał również o głębokiej wierze Prof. Jana Szyszko, ale zarazem przypomniał jego wielkie dokonanie, jakim było stworzenie stacji naukowej w Tucznie, w której prowadził badania terenowe, edukował rzesze studentów i słuchaczy oraz prezentował bogactwo zasobów i bioróżnorodność polskiej przyrody.  W podsumowaniu Ks. bp Tadeusz Lityński podkreślił znaczenie umiejscowienia tablicy upamiętniającej Profesora w siedziby instytucji, w nazwie i działaniach której dominują słowa: „ochrona” i „środowisko”.

Z kolei Prof. Roman Niżnikowski ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Prezes Zarządu Stowarzyszenia Na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju Polski, które nosi imię Prof. Jana Szyszko, swojego założyciela i pierwszego szefa – przypomniał zebranym ogromny autorytet naukowy oraz talenty i umiejętności dydaktyczne Profesora. Mówca zaznaczył, że Prof. Jan Szyszko był niezwykle lubiany i szanowany przez studentów, a jego wykłady, seminaria i odczyty przyciągały tłumy słuchaczy, również dlatego, że Prof. Jan Szyszko, choć był przekonań konserwatywnych, pozostawał otwarty na ludzi reprezentujących wszystkie opcje ideowe.   

Podsumowaniem wspomnień o śp. Profesorze było wystąpienie jego bliskiego współpracownika z okresu kierowania Ministerstwem Środowiska – Pawła Sałka, Ministra w Kancelarii Prezydenta RP, doradcy prezydenta Andrzeja Dudy do spraw ochrony środowiska, polityki klimatycznej i zrównoważonego rozwoju, który na uroczystości pojawił się w imieniu głowy państwa. Prezydencki urzędnik przypomniał, że obecny prezydent RP, kiedy jeszcze nie pełnił najwyższego urzędu,  jako polityk bywał w stacji naukowej w Tucznie i z zainteresowaniem słuchał prelekcji  Prof. Jana Szyszko o bogactwie polskiej przyrody i wyjątkowości polskich lasów.

Minister Paweł Sałek podkreślił, że Prof. Jan Szyszko zawsze dbał o Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i wspierał polski model finansowania ochrony środowiska, który poprzez swoje oryginalne rozwiązania stanowi ewenement w skali Europy. Doradca Prezydenta RP  w podsumowaniu zaznaczył, że Prof. Jan Szyszko ze wszech miar zasłużył na takie upamiętnienie, jak w NFOŚiGW, gdyż był wybitnym znawcą zagadnień ekologicznych i wizjonerem, który – co pokazały choćby spory w kwestii ochrony Puszczy Białowieskiej – dzięki głębokiej znajomości procesów przyrodniczych dostrzegał to, co dla innych pozostawało niezauważalne lub było ignorowane. –  Dzisiaj widzimy, że Profesor Jan Szyszko w pełni miał rację – zakończył minister Paweł Sałek.