Tzw. fundusze norweskie pomogą chronić w Polsce błotniaka łąkowego
02.12.2021
Towarzystwo Przyrodnicze „Bocian” uzyskało ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (w ramach programu: Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu) 660 tys. zł na „Realizację Krajowego Programu Ochrony Błotniaka Łąkowego”. Projekt, który ma zostać przeprowadzony do końca kwietnia 2024 r. dofinansował jednocześnie budżet państwa ok 117 tys. zł.
Umowa przekazania środków została podpisana 9 listopada br. w Warszawie przez dyrektor Departamentu Ochrony Przyrody i Leśnictwa NFOŚiGW Dianę Piotrowską oraz prezesa Zarządu TP „Bocian” Dominika Krupińskiego.
Koszt całkowity wdrożenia programu ochrony błotniaka łąkowego sięgnie ok. 860 tys. zł.
Celem inicjatywy będzie zwiększenie sukcesu lęgowego i produktywności populacji ptaka na obszarach o wysokim zagęszczeniu par lęgowych (gnieżdżących się w uprawach rolnych) oraz zwiększenie wiedzy o potrzebie ochrony gatunku w społeczeństwie.
Błotniak łąkowy jest nielicznym ptakiem drapieżnym (z rodziny jastrzębiowatych) występującym w niemal całej Europie, w tym także w Polsce. Największe skupiska krajowe zaobserwowano na Mazowszu i Podlasiu. Ptak na „Czerwonej liście ptaków Polski” został sklasyfikowany jako gatunek narażony ze względu na obserwowane ostatnio silne zmniejszanie się jego populacji.
Na skutek degradacji siedlisk błotniak zaczął wyprowadzać lęgi z terenów podmokłych w uprawy zbóż i na zmeliorowane łąki. Ponadto obok procesów przekształcania się naturalnych siedlisk ptaka (m.in. melioracja albo zanikanie podmokłych łąk i bagien lub zbiorników wodnych) czynnikami zagrażającymi populacji stały się także: niszczenie gniazd, które są założone na polach uprawnych przez maszyny rolnicze, stosowanie toksycznych środków ochrony roślin, a także aktywność drapieżników - głównie lisów.
W projekcie beneficjent wykorzysta już uzyskane doświadczenie i skuteczne rozwiązania. Wiadomo, że czynna ochrona lęgów błotniaka łąkowego znacząco ogranicza straty jego populacji powodowane
w czasie żniw i przyczynia się do wyraźnego zwiększenia efektu lęgowego. Najskuteczniejszą metodą stosowaną od wielu lat w różnych krajach Europy - jest zabezpieczanie lęgowisk za pomocą ogrodzeń z różnego typu siatki. Ogrodzenie (minimalny rozmiar 1x1 m) chroni pisklęta w czasie żniw, nielotne młode pozostają bezpieczne w ogrodzeniu i nie giną podczas koszenia zboża. Tego typu aktywności zostaną podjęte w ramach projektu.
Równolegle zaplanowano działania informacyjno-edukacyjne m.in.: kampanię edukującą na tematycznej stronie internetowej oraz w mediach społecznościowych, a także konferencje: otwierającą i zamykającą projekt.
Efektami bezpośrednimi projektu będzie objęcie czynną ochroną co najmniej 160 lęgów błotniaka łąkowego. Będzie ona realizowana w regionach o kluczowym znaczeniu dla tego gatunku. Grupą docelową, z którą beneficjent będzie chciał nawiązać współpracę będzie społeczność wiejska, głównie rolnicy.
Poza wspomnianym projektem Towarzystwo Przyrodnicze „Bocian” realizuje inicjatywy dedykowane ochronie zagrożonych gatunków (płomykówki, kraski, bociana białego, bociana czarnego, nietoperzy, płazów, pustułki, błotniaka łąkowego, kulika), jak również ochronie siedlisk przyrodniczych (np. ochronie muraw na-piaskowych w Dolinie Dolnego Bugu).