Zwycięski polski projekt LIFE for RIVERS w naborach 2024 do Programu LIFE.
18.03.2025
Wśród projektów zakwalifikowanych do dofinansowania w ramach podprogramu Przyroda i różnorodność biologiczna (LIFE-2024-SAP-NAT-NATURE) znajduje się projekt „LIFE for RIVERS – Adaptacyjne metody zarządzania przywracające wielokierunkową łączność zlewni i rozwiązania oparte na naturze w celu poprawy różnorodności biologicznej i adaptacji do zmian klimatu”. Liderem projektu jest Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty. Partnerem projektu jest Zarząd Zlewni w Koszalinie, znajdujący się w strukturze Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie.
Zlewnia Parsęty bliższa naturze
Celem projektu LIFE for RIVERS jest poprawa stanu ekologicznego wód zlewni rzeki Parsęty, w tym działania renaturyzacyjne, których celem jest spowolnienie odpływu wody ze zlewni oraz przywrócenie ciągłości między rzeką Parsętą, a jej starorzeczem, a także poprawa stanu ekologicznego wód zlewni Parsęty.
W ramach projektu planowane jest udrożenienie lub likwidacja 35 barier migracyjnych na Parsęcie i jej dopływach. Powstanie również 12 dwanaście nowych tarlisk o łącznej powierzchni ok. 2800 m2, a liczba gniazd tarłowych zostanie zwiększona o ok. 140 sztuk. Rzeka Parsęta zostanie zrenaturyzowana na odcinku ok. 11 km, a jej walory środowiskowe wzbogacą nowe nasadzenia drzew wzdłuż jej brzegów. Przewidziano także instalację systemów monitoringu ryb i jakości wody oraz pułapkę na smolty- czyli spływające do morza młode łososie i trocie w drugim roku życia. Nowe rozwiązania techniczne będą sprzyjać zasiedlaniu biotopów, ułatwią także ławicom ryb dotarcie na tarliska. Skorzystają one z przepławek, wybudowanych przy istniejących jazach i stopniach wodnych.
Po zakończeniu prac ułatwieniem dla zmierzających na tarlisko stad będzie przekrój podłużny i poprzeczny dna Parsęty ukształtowany w taki sposób, aby powstały kaskady z naturalnych materiałów wkomponowanych w otoczenie. Powstaną dzięki temu naturalne przepławki, dodatkowo wspomagając samooczyszczanie wód i siedlisk prądolubnych organizmów wodnych. Przekształcenie dna rzeki będzie też sprzyjać warunkom dla funkcjonowania naturalnych i sztucznych tarlisk. Rozwiązania techniczne są opracowane indywidualnie dla każdej lokalizacji planowanych inwestycji.
Społecznym elementem projektu będą działania edukacyjne i informacyjne, które zwrócą uwagę mieszkańców na rolę naturalnych ekosystemów dla adaptacji do zmian klimatu
Uczestnikami przedsięwzięcia są: Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty (lider), Ośrodek Edukacji Ekologicznej, PGW Wody Polskie (Zarząd Zlewni w Koszalinie), Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza - Państwowy Instytut Badawczy, Fundacja WWF Polska, Universidad de Vigo (Hiszpania), Stichting Blue Rivers (Królewstwo Niderlandów), Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego oraz Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie.
Projekt LIFE for RIVERS planowany jest do realizacji w latach 2025-2031. Zakładany budżet całkowity to 15 165 509 euro (ponad 60 mln zł), z czego PGW Wody Polskie zaplanowało zadania na kwotę 7 623 809 euro (ponad 30 mln zł) .
Więcej informacji na temat tego oraz innych prośrodowiskowych projektów dla rzek Przymorza realizowanych przez Wody Polskie znaleźć można tutaj.
W razie pytań, prosimy o kontakt: life@nfosigw.gov.pl