Nie zagub dziecka
w sieci

Internet ma mnóstwo zalet. Pomaga w nauce, w nawiązywaniu relacji z rówieśnikami, w ciekawym spędzaniu czasu. Aby dzieciaki mogły z pełni korzystać z jego potencjału, my – dorośli powinniśmy zadbać o ich bezpieczeństwo w sieci. Jak to zrobić?

Z pomocą przychodzi kolejny poradnik przygotowany w ramach naszej kampanii „Nie zagub dziecka w sieci”. Tym razem podpowiadamy rodzicom jak uchronić nasze dzieci przed szkodliwymi treściami online i co zrobić kiedy już na nie natrafiły.

– Jako rodzice stajemy dziś przed nowymi wyzwaniami i sytuacjami, przed którymi musimy chronić nasze dzieci. Nie sposób omówić wszystkich, jednak w naszym poradniku przedstawiamy wybrane niebezpieczne zjawiska oraz ich wpływ na młodych internautów – mówi Julia Piechna, ekspertka Akademii NASK i autorka poradnika „Szkodliwe treści w internecie. Nie akceptuję, reaguję!”.

Z naszej publikacji rodzice przede wszystkim dowiedzą się, czym są szkodliwe treści w internecie, jakie są konsekwencje kontaktu z nimi dzieci oraz jak w jaki sposób opiekunowie mogą przed nimi chronić swoje pociechy.

Do tego rodzaju przekazów zaliczamy przede wszystkim:

• treści obrazujące przemoc, obrażenia fizyczne bądź śmierć,
• treści nawołujące do samookolaczeń, samobójstw, zachować szkodliwych dla zdrowia,
• treści dyskryminacyjne, promujące wrogość, nienawiść,
• treści pornograficzne dostępne bez żadnego ostrzeżenia,
• fake newsy, czyli fałszywe wiadomości
• patostreamy, czyli relacje na żywo prezentujące zachowania określane i postrzegane jako patologiczne.

– Jeszcze kilka lat temu nikt nie mówił o fake newsach, patostreamach, czy internetowych challengeach. To dowód na to jak dynamicznie zmienia się nie tylko sam internet, ale i sposoby korzystania z sieci – mówi Julia Piechna. – W internecie wciąż pojawiają się nowe trendy, inne możliwości, a za tym kolejne wyzwania, niebezpieczne zachowania i nowe materiały, które powstają po to, by szkodzić – dodaje autorka poradnika.

Kontakt z negatywnymi informacjami, których młody człowiek nie potrafi odpowiednio zinterpretować i którym bezgranicznie wierzy, nie pozostają bez wpływu na jego zachowanie i jego obraz rzeczywistości.

– Szkodliwe treści mają bardzo negatywny wpływ na młodych ludzi – mówi dr Lena Cichoń, specjalista psychiatrii dzieci i młodzieży. – Oglądając np. patostreamy dzieci dostają sygnał – to jest fajne, można to robić, to sposób na zdobycie popularności. Szkodliwe treści w internecie sprawiają, że młodzi ludzie przestają być wrażliwi na krzywdę drugiej osoby – dodaje ekspertka, która była gościem środowej prezentacji poradnika.

Co więc zrobić, by uchronić nasze dziecko przed tymi negatywnymi konsekwencjami?

Krok 1: bądź z dzieckiem w wirtualnym świecie

Staraj się towarzyszyć swojemu dziecku od początku jego przygody z internetem. Tak jak trzymasz je, kiedy stawia pierwsze kroki, tak samo czuwaj podczas jego aktywności online.

Krok 2: ustal zasady korzystania z sieci

Przy ustalaniu zasad warto zwrócić uwagę na: czas korzystania przez dziecko z sieci (powinien być ograniczony), dostęp (najmłodsze dzieci nie powinny samodzielnie korzystać z wyszukiwarek, portali społecznościowych, itp.), prywatność (dzieci nie powinny samodzielnie publikować treści online, szczególnie prywatnych informacji, filmów i zdjęć), informowanie (umów się ze swoim dzieckiem, że za każdym razem kiedy trafi w sieci na nieodpowiednie treści lub coś je zaniepokoi, natychmiast Cię o tym poinformuje).

Krok 3: rozmawiaj i interesuj się

Ważne, by dziecko miało pewność, że jest ważne dla swoich rodziców, że się nim interesują, że może im powierzyć swoje problemy. Wiele aktywności Twojej pociechy jest związanych z internetem, a jej zainteresowania często przenoszą się do wirtualnego świata. Dlatego staraj się o tym z nią rozmawiać.

Krok 4: odpowiednio przygotuj sprzęt

Zanim udostępnisz swojemu dziecku urządzenie mobilne, skorzystaj z rozwiązań technicznych, które np. podczas odwiedzania stron internetowych blokują nieodpowiednie dla najmłodszych treści. Na rynku istnieje obecnie wiele narzędzi kontroli rodzicielskiej. To m.in. programy autonomiczne, oprogramowanie wbudowane w system operacyjny, czy funkcje bezpiecznego wyszukiwania.

Krok 5: pamiętaj o grach komputerowych

Wybierając grę dla dziecka zwracaj uwagę na System Klasyfikacji Gier (PEGI). To system, który pozwala ocenić gry pod względem zawartych w nim treści (także tych niebezpiecznych), a także kryterium wiekowego użytkownika.

Krok 6: wysłuchaj, tłumacz, wspieraj

Nie krytykuj, nie oceniaj, nie obwiniaj dziecka za zdarzenie, w wyniku którego miało ono kontakt z treściami powodującymi u niego lęk, niepokój, czy naruszającymi jego spokój psychiczny. Daj swojemu dziecku szansę i wysłuchaj, co dokładnie się wydarzyło, z jakimi emocjami się zmaga. Wytłumacz mu sytuację, w której się znalazło.

Krok 7: nie panikuj, reaguj

Jeśli dowiesz się, ze Twoje dziecko miało w internecie kontakt z treściami przemocowymi, autodestrukcyjnymi, czy pornograficznymi, nie wpadaj w panikę. Zachowaj spokój, porozmawiaj z dzieckiem i postaraj się ustalić okoliczności zdarzenia.

Zachęcamy do lektury naszego poradnika „Szkodliwe treści w internecie. Nie akceptuję, reaguję!”.

Więcej porad, jak mądrze towarzyszyć dziecku w internecie znajdziecie też na www.gov.pl/niezagubdzieckawsieci

---

O projekcie

Projekt „Kampanie edukacyjno-informacyjne na rzecz upowszechniania korzyści z wykorzystywania technologii cyfrowych” realizowany jest przez Ministerstwo Cyfryzacji we współpracy z Państwowym Instytutem Badawczym NASK. Kampanie mają na celu promowanie wykorzystywania technologii w codziennym życiu przez osoby w różnym wieku, przełamywanie barier z tym związanych oraz wzrost cyfrowych kompetencji społeczeństwa. Projekt obejmuje cztery obszary: jakość życia, e-usługi publiczne, bezpieczeństwo w sieci i programowanie.