Państwowa Inspekcja
Ochrony Roślin i Nasiennictwa

Liczba wydanych świadectw od roku 2016 oscyluje w przedziale od  44 tys. do 67 tys. rocznie, w roku 2023 jednostki organizacyjne PIORiN wydały łącznie 46 291 świadectw fitosanitarnych. Porównanie liczby wydanych świadectw w latach 2016-2023 przedstawia wykres 1.

W roku 2023 towary pochodzenia roślinnego, ze świadectwami wydanymi przez PIORiN, były eksportowane do 132 krajów spoza Unii Europejskiej (UE) oraz terytoriów zamorskich UE. Ponad 67% wydanych świadectw fitosanitarnych, dotyczyło eksportu do takich krajów jak: Ukraina (25%), Białoruś (13%), Kazachstan (8%), Egipt (8)%), Chiny (7%), Indie (7%). Wykres 2 przedstawia procentowy udział świadectw fitosanitarnych wydanych do poszczególnych krajów przeznaczenia przesyłki. W porównaniu z rokiem 2022 największy wzrost ilości wydanych świadectw odnotowano dla Serbii (o 44%), natomiast największy spadek dla Egiptu (o 38%).
Pod względem liczby przesyłek eksportowanych poza UE, skontrolowanych przez PIORiN, na pierwszym miejscu znalazły się tak jak w roku ubiegłym, świeże owoce, dla których wydano 22 958 świadectw fitosanitarnych, co stanowiło bisko 50% wszystkich wydanych świadectw, a wolumen wyeksportowanych owoców wyniósł ponad 412 tys. ton.

W roku 2023, w porównaniu do roku 2022, zanotowano wzrost liczby wydanych świadectw fitosanitarnych dla ziarna zbóż i przetworów zbożowych (o 53%) i spadek dla świeżych warzyw i grzybów (29%), chociaż udział świadectw wydanych dla takich towarów był nadal znaczący i wyniósł 16%. Ponadto w strukturze asortymentowej eksportu istotne znaczenie odgrywały także drewno i wyroby z drewna (11%), rośliny do sadzenia i grzybnia (7%) oraz produkty suszone m.in. warzywa, owoce, grzyby, zioła, przyprawy (3%). Udział procentowy świadectw fitosanitarnych wydanych dla zbóż i produktów zbożowych wyniósł tylko 2%, ale należy zaznaczyć, że umożliwiły one wyeksportowanie ponad 4,5 mln ton, dwukrotnie więcej w stosunku do roku ubiegłego. Eksport zboża odbywa się przede wszystkim drogą morską, a jedno świadectwo wydawane jest dla całej przesyłki (statku), gdzie jej masa może wynosić nawet 60 tys. ton. Tabela 1 i wykres 3 przedstawiają dane dotyczące wybranych grup asortymentowych. Wykres 3 przedstawia procentowy udział wybranych grup w strukturze towarów certyfikowanych przez PIORiN w roku 2023.

W 2023 roku wśród eksportowanych poza UE świeżych owoców, gdzie przesyłkom towarzyszyło świadectwo fitosanitarne, tradycyjnie dominowały jabłka. Udział jabłek stanowił około 67% i dla tych owoców wydano 15 420 świadectw fitosanitarnych dla ponad 304 tys. ton (rok wcześniej - 287 tys. ton). Udział procentowy poszczególnych gatunków owoców w strukturze przedstawia wykres 4. Jabłka były eksportowane do 42 krajów spoza Unii Europejskiej (w 2022 r. do 47 krajów), z czego 75% stanowił eksport do takich krajów jak: Egipt (21%), Kazachstan (20%), Indie (15%), Białoruś (9%), Mongolia (5%), Arabia Saudyjska (5%), Jordania (4%), Zjednoczone Emiraty Arabskie (4%) i Norwegia (2%), gdzie łącznie wyeksportowano ponad 260 tys. ton. W porównaniu z rokiem 2022 największy wzrost eksportu jabłek odnotowano do Indii (o 68%), a największy spadek do Egiptu (o 38%). Wykres 5 prezentuje udział procentowy poszczególnych krajów, do których eksportowano jabłka, natomiast wykres 6 przedstawia wielkość eksportu jabłek ogółem w latach 2016-2023.