Zadania Inspekcji
Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa na podstawie postanowień prawa międzynarodowego i przepisów krajowych pełni funkcję urzędowej służby ochrony roślin.
Misja PIORiN - wspieranie polskiej gospodarki i zapewnienie bezpieczeństwa konsumentów
PIORiN to:
- Ochrona fitosanitarna
- Rozwój eksportu
- Kwalifikacja materiału siewnego
- Kontrola przestrzegania zakazu stosowania materiału siewnego GMO
- Bezpieczne stosowanie środków ochrony roślin
- Integrowana Produkcja
- Kontrola nawozów i środków wspomagających uprawę roślin
- Działanie na rzecz rolników i przedsiębiorców
- Nowoczesna diagnostyka laboratoryjna
Cele merytoryczne
- Bezpieczny obrót krajowy i międzynarodowy towarami roślinnymi
- Zapewnienie właściwego poziomu zdrowotności upraw
- Zagwarantowanie odpowiedniej jakości materiału siewnego
- Prawidłowy obrót i stosowanie środków ochrony roślin oraz nadzorowanie obrotu nawozami i środkami wspomagającymi uprawę roślin
Cele strategiczne
- Poprawa warunków funkcjonowania inspekcji
- Poprawa efektywności działania
- Poprawa komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej
- Rozwój współpracy z otoczeniem
- Rozwój obszaru HR
Nadzór nad zdrowiem roślin
- kontrola fitosanitarna roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów, podłoży i gleby oraz środków transportu, w miejscach wwozu i na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- ocena stanu zagrożenia roślin przez organizmy szkodliwe oraz prowadzenie ewidencji tych organizmów;
- wydawanie decyzji w sprawie zwalczania organizmów szkodliwych;
- ustalanie i doskonalenie metod oraz terminów zwalczania organizmów szkodliwych, a także zapobieganie ich rozprzestrzenianiu się;
- wydawanie świadectw fitosanitarnych, paszportów roślin i zaświadczeń oraz nadzór nad jednostkami upoważnionymi do wypełniania formularzy paszportów roślin;
- kontrola zabiegów oczyszczania, odkażania i przerobu roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów;
- zawiadamianie organizacji ochrony roślin państwa, z którego pochodzą rośliny, produkty roślinne lub przedmioty, o ich zatrzymaniu lub zniszczeniu;
- nadzór nad wprowadzaniem, rozprzestrzenianiem oraz nad pracami z wykorzystaniem organizmów kwarantannowych, roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów porażonych przez organizmy kwarantannowe lub niespełniających wymagań specjalnych oraz roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów, których wprowadzanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przemieszczanie jest zakazane;
- prowadzenie rejestru przedsiębiorców;
- badania laboratoryjne roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów;
- wydawanie decyzji w sprawie postępowania z roślinami, produktami roślinnymi lub przedmiotami podlegającymi granicznej kontroli fitosanitarnej
Ochrona roślin i nawozy
- kontrola podmiotów prowadzących produkcję środków ochrony roślin w zakresie spełnienia wymagań określonych w przepisach o środkach ochrony roślin oraz w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczącym wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylającym dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz. Urz. UE L 309 z 24.11.2009, str. 1, z późn. zm.), zwanym dalej "rozporządzeniem nr 1107/2009";
- upoważnianie podmiotów do prowadzenia badań skuteczności działania środków ochrony roślin oraz kontrola w zakresie spełniania wymagań dobrej praktyki doświadczalnej w rozumieniu art. 3 pkt 20 rozporządzenia nr 1107/2009;
- wykonywanie obowiązków organu prowadzącego rejestr działalności regulowanej w zakresie wprowadzania do obrotu lub konfekcjonowania środków ochrony roślin, w tym kontrola podmiotów prowadzących działalność w tym zakresie;
- kontrola importu, składowania i przemieszczania środków ochrony roślin;
- kontrola opakowań środków ochrony roślin znajdujących się w obrocie, w zakresie spełnienia wymagań określonych w przepisach o środkach ochrony roślin oraz w rozporządzeniu nr 1107/2009;
- kontrola składu lub właściwości fizycznych, lub właściwości chemicznych środków ochrony roślin wprowadzonych do obrotu;
- kontrola wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin;
- kontrola reklamy środków ochrony roślin w zakresie określonym w rozporządzeniu nr 1107/2009;
- kontrola stosowania środków ochrony roślin w tym pobieranie próbek do badania pozostałości środków ochrony roślin;
- wykonywanie działań związanych z systemem wczesnego ostrzegania o produktach niebezpiecznych i środkach żywienia zwierząt RASFF;
- wykonywanie obowiązków organu prowadzącego rejestr działalności w zakresie potwierdzania sprawności technicznej sprzętu przeznaczonego do stosowania środków ochrony roślin, w tym kontrola podmiotów prowadzących działalność w tym zakresie;
- upoważnianie podmiotów do prowadzenia działalności w zakresie certyfikacji w integrowanej produkcji roślin, kontrola zgodności działalności tych podmiotów z przepisami dotyczącymi integrowanej produkcji roślin oraz wykonywanie działalności w zakresie certyfikacji w integrowanej produkcji roślin;
- wykonywanie obowiązków organu prowadzącego rejestr działalności w zakresie prowadzenia szkoleń w zakresie środków ochrony roślin, w tym kontrola podmiotów prowadzących działalność w tym zakresie;
- monitorowanie zużycia środków ochrony roślin;
- kontrola wprowadzania do obrotu nawozów, nawozów oznaczonych znakiem „NAWÓZ WE” oraz środków wspomagających uprawę roślin;
- kontrola konfekcjonowania nawozów, nawozów oznaczonych znakiem „NAWÓZ WE” oraz środków wspomagających uprawę roślin;
- kontrola znakowania i pakowania nawozów, nawozów oznaczonych znakiem „NAWÓZ WE” oraz środków wspomagających uprawę roślin;
- pobieranie próbek nawozów, nawozów oznaczonych znakiem „NAWÓZ WE” oraz środków wspomagających uprawę roślin do badań laboratoryjnych;
- prowadzenie oceny zgodności nawozów i środków wspomagających uprawę roślin w rozumieniu przepisów rozporządzenia UE nr 2019/515 w sprawie wzajemnego uznawania towarów;
- wykonywanie działań Inspekcji związanych z system wymiany informacji dot. nadzoru rynku - ICSMS.
Nasiennictwo
- ocena polowa, laboratoryjna i cech zewnętrznych materiału siewnego;
- współpraca z COBORu w zakresie oceny tożsamości i czystości odmianowej;
- kontrola przestrzegania zasad i obowiązujących wymagań w zakresie wytwarzania, oceny, przechowywania, obrotu i stosowania materiału siewnego, w tym modyfikowanego genetycznie;
- wydawanie akredytacji w zakresie pobierania próbek i oceny materiału siewnego oraz kontrola warunków ich przestrzegania;
- wydawanie urzędowych etykiet i plomb oraz nadzór nad jednostkami upoważnionymi do wypełniania etykiet;
- kontrola materiału siewnego wwożonego z państw trzecich;
- dokonywanie ponownej oceny materiału siewnego w przypadku złożenia odwołania od oceny wykonanej przez WI;
- organizowanie szkoleń i egzaminów dla upoważnionych kwalifikatorów dokonujących oceny polowej oraz cech zewnętrznych materiału siewnego oraz akredytowanych kwalifikatorów dokonujących oceny polowej materiału siewnego;
- nadzór i kontrola dostawców materiału szkółkarskiego oraz materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego roślin warzywnych i ozdobnych w zakresie przestrzegania przepisów nasiennych;
- nadzór nad opłatami za urzędowe czynności związane z oceną materiału siewnego;
- sporządzanie informacji o obrocie materiałem siewnym i kontrola przedsiębiorców w tym zakresie;
- przyjmowanie wniosków i wydawanie decyzji administracyjnych dotyczących pozwoleń na zastosowanie konwencjonalnego materiału siewnego w rolnictwie ekologicznym;
- kontrola upraw winorośli przeznaczonych do wyrobu wina;
- prowadzenie ewidencji podmiotów prowadzących obrót materiałem siewnym: przedsiębiorców, rolników, dostawców
Działalność laboratoryjna
Centralne Laboratorium - jednostki organizacyjne Centralnego Laboratorium wykonujące badania, w szczególności, na potrzeby działalności kontrolnej PIORiN to:
- Referencyjne Laboratorium Fitosanitarne
- Referencyjne Laboratorium Nasienne
- Laboratorium Badania GMO
- Laboratorium Badania Pozostałości Środków Ochrony Roślin
- Oddziały Centralnego Laboratorium
Referencyjne Laboratorium Fitosanitarne - krajowe laboratorium referencyjne
- badania próbek materiału roślinnego, wody, gleby i podłoży uprawowych, ukierunkowane na wykrycie i identyfikację organizmów szkodliwych dla roślin (bakterii, wirusów, wiroidów, fitoplazm, grzybów, lęgniowców, owadów i nicieni);
- weryfikacja wyników analiz uzyskanych w oddziałach CL;
- nadzór i koordynacja działalności oddziałów CL w zakresie diagnostyki agrofagów objętych przepisami prawa;
- organizacja i prowadzenie badań biegłości i porównań międzylaboratoryjnych dla tych laboratoriów;
- prowadzenie szkoleń w zakresie diagnostyki agrofagów.
Referencyjne Laboratorium Nasienne - krajowe laboratorium referencyjne
- ocena laboratoryjna próbek materiału siewnego i nasion;
- nadzór i koordynacja działalności Oddziałów Centralnego Laboratorium w zakresie urzędowej oceny materiału siewnego;
- nadzór merytoryczny nad laboratoriami akredytowanymi należącymi do firm nasiennych;
- organizacja i prowadzenie badań biegłości i porównań międzylaboratoryjnych dla tych laboratoriów;
- prowadzenie szkoleń i egzaminów dla analityków nasiennych;
- organizacja sieci urzędowej próbobiorców materiału siewnego upoważnionych do wystawiania międzynarodowych świadectw ISTA, z uwzględnieniem prowadzenia szkoleń.
Laboratorium Badania GMO
- jakościowe i ilościowe analizy próbek materiału siewnego z plantacji nasiennych oraz plantacji produkcyjnych (kukurydza, rzepak, soja), a także materiał zielony pobierany w okresie wegetacji, w zakresie wykrywania i identyfikacji organizmów genetycznie zmodyfikowanych (GMO) technikami molekularnymi – PCR i Real-time PCR.
Laboratorium Badania Pozostałości Środków Ochrony Roślin
- analizy materiału roślinnego, głównie owoców i warzyw, z zastosowaniem technik chromatograficznych i spektrofotometrii, pozwalające na wykrycie przekroczeń najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości środków ochrony roślin oraz stwierdzenie użycia środków niedopuszczonych do stosowania w danej uprawie.
Oddziały Centralnego Laboratorium
- analizy materiału roślinnego pod kątem obecności organizmów szkodliwych dla roślin;
- laboratoryjna ocena materiału siewnego i nasion.