Państwowa Inspekcja
Ochrony Roślin i Nasiennictwa

Od 1 stycznia 2022 r. Komisja Europejska, poprzez udostępnienie państwom członkowskim UE narzędzia informatycznego, umożliwiła wydawanie elektronicznego świadectwa fitosanitarnego dla przesyłek towarów pochodzenia roślinnego, przeznaczonych na eksport do państw nie będących państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Elektroniczne świadectwo fitosanitarne jest wystawiane wyłącznie dla przesyłek przeznaczonych do krajów, które akceptują taka formę dokumentu.

Podmiot wnioskujący o wydanie świadectwa fitosanitarnego w formie elektronicznej generowanego w systemie TRACES NT musi samodzielnie założyć konto logowania aby uzyskać dostęp do systemu TRACES NT  oraz wypełnić pierwszą część dokumentu PHYTO. W dokumencie należy wskazać lokalizację towaru przeznaczonego na eksport oraz załączyć do niego wymagane dokumenty (w formie kopii elektronicznych – autentyczność dokumentów zostanie zweryfikowana podczas kontroli).

Dokumenty, które mogą być wymagane:

• zezwolenie importowe (dokument wydawany przez organizację ochrony roślin kraju, do którego przesyłka ma być wprowadzona lub państwo(a) przemieszczania),
• świadectwo fitosanitarne dla eksportu (w przypadku ubiegania się o wydanie świadectwa fitosanitarnego dla reeksportu, konieczne jest dołączenie oryginału lub urzędowo potwierdzonej kopii świadectwa fitosanitarnego dla eksportu z kraju pochodzenia przesyłki),
• świadectwo przedeksportowe (dokument wydany przez organizację ochrony roślin innego państwa członkowskiego UE); szczegółowe informacje dostępne są tutaj,
• zaświadczenie fitosanitarne (dokument wydawany przez wojewódzkiego inspektora właściwego dla miejsca prowadzenia uprawy lub wytwarzania, w sytuacji, kiedy przesyłka jest przemieszczana z terenu działania innego wojewódzkiego inspektoratu); szczegółowe informacje dostępne są tutaj,
• zaświadczenie potwierdzające wykonanie zabiegów fitosanitarnych (np. certyfikat fumigacji),
• inne dokumenty, istotne w sprawie o wydanie świadectwa fitosanitarnego.

Przed wydaniem świadectwa, konieczne jest wykonanie kontroli przedeksportowej.

Szczegółowe informacje dotyczące zakładania i obsługi konta (dotyczące składania wniosków o wydanie świadectwa fitosanitarnego) w systemie TRACES NT znajdują się w Podręczniku obsługi modułu fitosanitarnych świadectw eksportowych oraz na naszej stronie w zakładce TRACES. Ponadto, w każdym Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Działach Nadzoru Fitosanitarnego zostali wyznaczeni koordynatorzy (helpdesk), z którymi należy się kontaktować w przypadku problemów z logowaniem.

Kontrola fitosanitarna eksportu jest przeprowadzana w imieniu wojewódzkiego inspektora przez upoważnionego urzędowego inspektora.

Po sprawdzeniu wniosku oraz dokumentacji towarzyszącej pod względem formalnym i merytorycznym w dalszej kolejności inspektorzy PIORiN przystępują do fizycznej kontroli przesyłki. Może obejmować ona takie elementy jak: ocena wizualna, badanie makroskopowe, pobranie prób, badania laboratoryjne. Zakres kontroli jest uzależniony od eksportowanego asortymentu oraz wymagań fitosanitarnych kraju przeznaczenia.

Przesyłka poddawana jest kontroli w obecności eksportera lub osoby przez niego upoważnionej. Przesyłka przeznaczona na eksport/reeksport:

• musi znajdować się w miejscu wskazanym we wniosku,
• musi być wydzielona i oznakowana oraz składowana w taki sposób, aby możliwy był dostęp do każdej pojedynczej partii,
• po zakończeniu kontroli musi zostać zabezpieczona w taki sposób, aby nie doszło do zmiany jej statusu fitosanitarnego, np. poprzez kontakt z porażonymi przez agrofagi roślinami/przedmiotami.

Z każdej kontroli fitosanitarnej eksportu inspektor sporządza protokół.

Termin wydania świadectwa fitosanitarnego jest uzależniony od rodzaju towaru oraz zakresu kontroli, jakiemu będzie podlegała przesyłka z uwzględnieniem czasu, przeznaczonego na badania laboratoryjne. Na podstawie przeprowadzonych działań kontrolnych po stwierdzeniu, że przesyłka spełnia wymagania państwa przeznaczenia i/lub tranzytu upoważniony urzędowy inspektor wydaje świadectwo fitosanitarne. Informacje zamieszczane w dokumencie obejmują wyłącznie kwestie fitosanitarne, określone w przepisach fitosanitarnych państwa przeznaczenia / tranzytu. Dokument jest wypełniany w języku angielskim. Dokument wydawany jest wyłącznie w formie elektroniczne i może być wygenerowany bezpośrednio z systemu TRACES NT w pliku w formacie pdf.

Wydanie świadectwa fitosanitarnego podlega opłacie skarbowej w wysokości ustalonej w załączniku do ustawy o opłacie skarbowej.

Opłacie podlegają także czynności związane z kontrolą przesyłki przeznaczonej na eksport. Koszty kontroli, w tym pobierania prób oraz badań laboratoryjnych określa rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie stawek opłat za usługi świadczone przez PIORiN.

• państwo trzecie nie określiło wymogu zaopatrzenia przesyłki w świadectwo fitosanitarne,
• nie zostały spełnione wymagania fitosanitarne państwa przeznaczenia/tranzytu,
• stwierdzono obecność agrofaga kwarantannowego dla Unii lub państwa przeznaczenia/tranzytu lub innego agrofaga,
• wnioskodawca nie przedłożył dokumentacji, niezbędnej do wydania świadectwa fitosanitarnego.

1. Argentyna
2. Stany Zjednoczone
3. Chile
4. Peru
5. Panama
6. Kostaryka
7. Meksyk
8. Sri Lanka
9. Tunezja
10. Izrael